وزارت صحت: اکثر آب‌های معدنی کابل صحی نیست
این روزها کاهش میزان آب‌های زیر زمینی در کابل و صحی نبودن اکثر آب‌هایی که از سوی شرکت‌های آب معدنی به بازار عرضه می‌شود به نگرانی جدی پایتخت نیشینان مبدل شده است.
هرچند شمار دقیق شرکت‌های که در بخش تولید آب معدنی در کشور فعالیت دارند مشخص نیست اما تعدد این شرکتها در سال‌های اخیر باعث پایین آمدن کیفیت آب‌های معدنی از لحاظ صحی شده است.
قیمت آب‌های معدنی که ازسوی این شرکتها به بازار عرضه می‌شود نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است. یکی از دلایل پایین آمدن قیمت این آب‌ها، رقابت ناسالم میان این شرکتها عنوان شده است. درحال حاضر یک بوتل ۲۰ لیتره آب معدنی ۲۰ تا ۳۰ افغانی به بازار عرضه می‌شود.
شماری از پایتخت نیشینان حکومت را به بی‌توجهی در نظارت از شرکت‌های تولید کننده آب معدنی متهم کرده می‌گویند در اکثر موارد از داخل بوتل‌های آب معدنی، سنگ‌های خرد، علف و دیگر اشیای اضافی بیرون شده و گاهی هم آب داخل بوتل یک نوع بو می‌دهد که قابل استفاده نمی‌باشد.
عزیز احمد، یکی از باشندگان پایتخت به خبرگزاری افق گفت: «چند وقت پیش از ساحه وزیر محمد اکبر خان آب معدنی خریدیم، دیدیم که گل و سنگ‌های خرد و ریزه در قسمت تحتانی بوتل آب رسوب کرده بود. این اولین بار نیست که با همچو مورد روبرو می‌شویم.»
جمشید، یکی از دکانداران کارته چهار کابل می‌گوید روزانه حدود ۱۰ بوتل از آب معدنی ۲۰ لیتره را به مشتریانش به فروش می‌رساند.
وی می‌افزاید: «حدود سه ماه پیش که یکی از شرکت‌های آب معدنی بوتل ۲۰ لیتره را برای فروش می‌آورد، چند بار از داخل بوتل، علف، سرپوش بوتل و تُشله بیرون شد. پس از آن با یک شرکت دیگر قرارداد کردیم.»
در همین حال مسافر قوقندی، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت می‌گوید آمار دقیق از شرکت‌های که در بخش تولید آب معدنی فعالیت دارند، مشخص نیست اما ده‌ها شرکت از این وزارت جواز فعالیت گرفته‌اند.
آقای قوقندی افزود: « پس از آن که وزارت‌های انرژی و آب و معادن و پطرولیم مکتوب ما را در مورد تاسیس این شرکتها پاسخ بدهند، ما به شرکتها مذکور جواز فعالیت می‌دهیم.»
به گفته او، مسوولیت نظارت از شرکت‌های تولید کننده آب معدنی به عهده اداره ملی نورم و استندرد، وزارت صحت عامه و وزارت زراعت است.
از سوی‌هم محمد علی اکبری، مسوول بخش نظارت و ارزیابی وزارت صحت عامه به خبر گزاری افق گفت، وزارت صنعت و تجارت، آدرس و مشخصات نزدیک به ۱۰۰ شرکت را که در بخش تولید آب معدنی در سراسر کشور فعالیت دارند، به وزارت صحت عامه فرستاده در حالی که حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ شرکت به گونه غیرقانونی در این بخش فعالیت می‌کنند.
وی تصریح کرد: «از میان حدود ۱۰۰ شرکت که لیست آن را وزارت صنعت و تجارت به وزارت صحت عامه فرستاده شامل شرکت آب‌های بوتلی خرد و چند شرکت محدود که آب‌های بوتلی کلان تولید می‌کنند، است. متاسفانه متباقی این شرکتها در پس کوچه‌ها در بین خانه‌های مردم در حویلی کرایی فعالیت می‌کنند که ما نتوانستیم آدرس آنها را پیدا کنیم.»
به گفته او، وزارت صحت عامه بالاتر از ۱۰۰ شرکت که در بخش تولید آب معدنی فعالیت می‌کنند را نظارت کرده اما حدود ۱۵ تا ۲۰ شرکت به توصیه‌های صحی این وزارت عمل کرده و تصدیق نامه صحی از سوی این وزارت دریافت کرده اند.
با این همه یکی از مدیران شرکت‌های تولید کننده آب معدنی که چند شرکت را تاکنون مدیریت کرده، به خبرگزاری افق گفت که جز تعداد محدود این شرکتها، آب‌های شرکت‌های دیگر صحی نیست.
او که نخواست نامش در گزارش ذکر شود افزود که اکثر شرکت‌های تولید کننده آب معدنی به گونه غیرقانونی فعالیت می‌کنند، به همین دلیل آب‌های که به بازار عرضه می‌کنند به گونه اساسی تصفیه نمی‌شود.
وی افزود: «آب‌های که بو دارد و یا در داخل بوتل گل و سنگ‌های خرد و ریزه دیده می‌شود درست تصفیه نمی‌شود. فیلترهای که بخاطر تصفیه آب در این شرکتها استفاده می‌شود، آب را درست تصفیه نمی‌کند، به همین خاطر بعضی میکروب و ذرات دیگر داخل بوتل های آب معدنی می‌شود.»
به گفته او، آب‌های تصفیه شده باید پس از ۲۴ ساعت به بازار عرضه شود که اگر زودتر این کار صورت بگیرد، آب یک نوع بو می‌دهد.
وزارت صحت عامه می‌گوید، از میان نزدیک به ۱۰۰ شرکت که آدرس و مشخصات آن به این وزارت فرستاده شده حدود ۶۵ تا ۷۰ شرکت، در کابل و باقی آن در ولایت فعالیت دارند.
در همین حال حمیدالله یلانی، رییس عمومی آب‌های کابل می‌گوید حفر چاه‌های عمیق به گونه غیرقانونی از سوی شرکت‌های آب معدنی باعث کاهش آب‌های زیر زمینی در پایتخت شده است.
آقای یلانی افزود: « فعالیت این شرکتها در کابل تاثیر بسیار زیاد بالای کم‌آبی پایتخت دارد، به خاطری که آب‌های زیر زمینی را استخراج و به ولایت‌های دیگر می‌فرستند.»
از سوی‌هم محمد نعیم توخی، مشاور ارشد وزارت انرژی و آب در امور آب‌های زیر زمینی به خبرگزاری افق گفت، با توجه به کم‌آبی پایتخت، وزارت انرژی و آب از یک سال به این‌سو اجازه حفر چاه‌های عمیق را به هیچ شرکت تولید کننده آب معدنی در کابل نداده است.
آقای توخی افزود تعداد اندکی از شرکت‌هایی که در بخش تولید آب معدنی فعالیت می‌کنند از وزارت انرژی و آب جواز حفر چاه عمیق دریافت کرده‌اند، اما اکثر این شرکتها در ساحه مسکونی و گوشه و کنار پایتخت به صورت مخفیانه و بدون اجازه دولت فعالیت می‌کنند.
وی می‌افزاید: «در گذشته اداره آیسا جواز تجاری به این شرکتها داده بود اما شرکت‌های تولید کننده آب معدنی بدون این که اجازه حفر چاه‌های عمیق را از وزارت انرژی وآب بگیرند با جواز آیسا که جواز تجارتی است فعالیت می‌کنند.»
به گفته او، وزارت انرژی و آب در سال‌های گذشته که از شرکت‌های تولید کننده آب معدنی که به گونه غیرقانونی فعالیت می‌کردند، شکایات دریافت کرده بود آنها را مسدود کرده است.
با این همه وزارت صنعت و تجارت می‌گوید در صورتی که کدام اداره به گونه رسمی صحی نبودن آب‌های معدنی تایید کند این اداره جواز فعالیت شرکت‌های مربوطه را لغو می‌کند.
