اعضای غیرمستقل کمیسیونهای مستقل؛ کمیشنران جدید با نامزدها نسبت فامیلی دارند
شماری از نهادهای ناظر انتخابات میگویند در انتخاب اعضای جدید کمیسیونهای انتخاباتی قانون انتخابات نقض شده و این افراد با احزاب سیاسی و برخی از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری ارتباط نزدیک حتی روابط فامیلی دارند.
حوا علم نورستانی که هفته گذشته همراه با ۱۳ تن دیگر از جانب نامزدان انتخابات ریاست جمهوری برای عضویت در کمیسیون انتخابات بلند ترین رای را گرفته بود از سوی رییس جمهور غنی به عنوان عضو جدید کمیسیون انتخابات تعیین شد. خانم نورستانی که از سوی حزب جبهه ملی نجات معرفی شده بود، خشوی فرامرز تمنا نامزد انتخابات ریاست جمهوری است و در حال حاضر سمت ریاست کمیسیون مستقل انتخابات را به عهده دارد.
براساس قانون انتخابات، اقارب درجه اول تا درجه سوم نامزدان انتخابات نمیتوانند در حوزه انتخاباتی مربوطه به حیث کارکن، کار کنند.
یوسف رشید، رییس اجرایی فیفا یا بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان به خبرگزاری افق گفت قانون که مسئله ارتباط کارکن با نامزدان انتخابات را در حوزه انتخاباتی شان به این اندازه جدی گرفته، در سطح رهبری که حساسیت و آسیبپذیری آن به مراتب بیشتر است؛ کمیشنرانی که روابط نزدیک و یا فامیلی که قانون آن را تعریف کرده با نامزدان انتخابات ریاست جمهوری دارند باید از سمتشان کنار بروند.
آقای رشید افزود در صورتی که این کمیشنران خود را مجزا از قانون بدانند و خلاف قانون انتخابات به کارشان ادامه بدهند در آینده تصامیم کمیسیون نزد شرکای انتخاباتی به ویژه قشر سیاسی مدار اعتبار نخواهد بود.
وی تصریح کرد: «خانم نورستانی باید مطابق به قانون انتخابات برخورد کند در غیرآن اگر خود را مجزا بداند، فردا روز وقتی در آینده کارهای را که انجام میدهد سنگینی و شدتاش در پروسه انتخابات محسوس خواهد بود و آن زمان اعتبار تصامیم کمیسیون پیش قشر سیاسی پرسش بر انگیز میشود و به این تصامیم باور نمیکند.»
از سویهم حبیب الله شینواری، عضو ایتوا یا دیدبان انتخابات و شفافیت افغانستان به خبرگزاری افق گفت، بررسیهای آنها نشان میدهد که برخی اعضای جدید کمیسیونهای انتخاباتی با احزاب سیاسی ارتباط دارند که این مورد تضاد منافع را به وجود آورده و استقلال کمیسیونها را صدمه میزند.
آقای شینواری افزود روابط فامیلی رییس کمیسیون مستقل انتخابات با فرامرز تمنا، نامزد انتخابات ریاست جمهوری و وابستگی برخی دیگر اعضای کمیسیون با احزاب سیاسی سرآغاز جنجالها و کشمکشها در کمیسیونهای انتخاباتی خواهد شد.
مطابق ماده سیزدهم قانون انتخابات احزاب سیاسی ثبت شده در وزارت عدلیه و نهادهای مرتبط به انتخابات کسانی را که برای کسب عضویت کمیسیون های انتخاباتی معرفی می کنند، عضویت احزاب سیاسی را نداشته باشند. همچنان در ماده دوازدهم قانون انتخابات آمده که اعضای کمیسیونهای انتخاباتی حین تصدی وظیفه عضویت احزاب سیاسی را نداشته باشند.
به باور او با وجود کمینشران جدید، انتخابات ریاست جمهوری با چالش و حتی بحران روبرو خواهد بود.
وی میافزاید: «هر عضو کمیسیون و رییس دارالانشا تلاش میکنند به نفع حزب خود و یا نامزدانی که از سوی آنها معرفی شدهاند کار کند و هیچ کس به خاطر منافع ملی و آوردن شفافیت کار نخواهند کرد که این منفعت جوی هر کدام به شکل انفرادی باعث میشود جنجال و کشمکش در کمیسیونها شود.»
در همین حال فرامرز تمنا، نامزد انتخابات ریاست جمهوری و داماد خانم نورستانی، رییس کمیسیون مستقل انتخابات میگوید خانم نورستانی در یک فرایند دموکراتیک و شفاف از سوی نامزدان انتخابات ریاست جمهوری انتخاب شده و انتخاب شدن او به عنوان عضو کمیسیون انتخابات در تناقص با حقوق شهروندی نیست.
آقای تمنا افزود، ممکن چندین فرد توانمند در یک خانواده باشند که به مقامهای متعدد برسند، نمیشود بخاطر یک فرد به شخص دومی که به اساس لیاقت و شایستگی خود به این مقام رسیده به چشم ظن و تردید، نگاه کرد.
به باور او در یک نظام مبتنی بر تقلب ممکن است نگرانیهای از دخالت در کار کمیسیون وجود داشته باشد اما: «وقتی که شایسته سالاری، لیاقت و پاک نفسی وجود داشته باشد ما نمیتوانیم روی این مورد بحث کنیم.»
اما امین رشادت، معاون آقای تمنا پس از تعیین شدن خانم نورستانی به عنوان عضو و رییس کمیسیون مستقل انتخابات ابراز امیدواری کرده است با حضور ایشان در راس کمیسیون انتخابات پروسه ملی و سرنوشت ساز انتخابات ریاست جمهوری با شفافیت و انصاف برگزار گردد.
انتخاب خانم نورستانی را در رهبری این کمیسیون به فال نیک گرفته و امیدوارم با حضور ایشان در راس کمیسیون انتخابات، اعتماد و اعتبار از دست رفته این کمیسیون دوباره احیا و پروسه ملی و سرنوشت ساز انتخابات ریاست جمهوری با شفافیت و انصاف برگزار گردد.
هفته گذشته اعضای جدید کمیسیونهای انتخاباتی از سوی رییس جمهور غنی معرفی شد. به باور نهادهای ناظر انتخاباتی اکثر کمیشنران کمیسیونهای انتخاباتی دارای تجربه انتخاباتی نبوده و به اساس وابستگی سیاسی انتخاب شدهاند.
هرچند رییس جمهور غنی در مراسم تحلیف این کمیشنران گفت که پس از این هیچ کمیشنری حق ندارد با احزاب سیاسی ارتباط داشته باشد اما نهادهای ناظر انتخاباتی به این باورند، ممکن این افراد لغو عضویت شان را از احزاب سیاسی اعلام کنند اما تعلقات آن ها با احزاب به هیچ صورت از بین رفتنی نیست.