تراجنسی‌های افغانستان؛ از زندگی مخفیانه تا سوءاستفاده در محافل بچه بازی
یک روز خزانی که همراه یکی از دوستانم در پل سرخ کابل قدم می‌زدیم با فردی که ظاهر زنانه اما پوشش مردانه داشت روبرو شدیم. از صورت ظاهری و پوشش مردانه او هویدا بود که تراجنسی است.
نگاه‌های حیرت انگیز مردم به آنها وادارم کرد که در مورد مشکلات و چالش‌های که تراجنسی‌ها در جامعه سنتی افغانستان با آن روبرو اند یک گزارش تهیه کنم اما آدرس از آنها نداشتم تا این که مسعوده کروخی نماینده مردم هرات در یکی از نشست‌های علنی مجلس نمایندگان از بی‌توجهی قوه مقننه(پارلمان) نسبت به تراجنسی‌ها انتقاد کرد و گفت جای شرم است که خانه ملت در ۱۸ سال گذشته نتوانسته در حمایت از این قشر گام بردارد.
سرانجام موفق شدم نمبر تماس یکی از تراجنسی‌ها را که با خانم کروخی در مورد مشکلاتش دیدار کرده بود از او بدست بیاورم و زمانی را برای مصاحبه با آنها تنظیم کردم.
بلقیس و شریف نام‌های «مستعار» که دوست نزدیک یکدیگر اند قبول کردند که بدون ذکر نام و نشر تصاویر شان با خبرگزاری افق مصاحبه کنند.
تراجنسی به افرادی گفته می‌شود که گرایش‌های جنسی، عادت، برخورد و نحوه حرف زدن آنها خلاف جنسیت شان باشند.
نگاه تحقیر آمیز به تراجنسی‌ها و زندگی مخفیانه آنها
بلقیس که با ظاهر دخترانه و پوشش مردانه توانسته دوران مکتب را تمام کند و تحصیلاتش را در دانشگاه کابل ادامه بدهد. او هشت خواهر دارد و تنها پسر خانواده است.
وی می‌گوید برای این که بتواند تحصیلاتش را ادامه بدهد و در بیرون از خانه کار کند باید هر روز حرف‌های تحقیر آمیز چون «ایزک و دو جنسه» را بشنود.
هنوز مشخص نیست که واژه «ایزک» چه زمانی وارد ادبیات افغانستان شده اما از سوی مردم برای تمسخر و تحقیر تراجنسی‌ها به کار برده می‌شود.
هرچند تا کنون آماری از تراجنسی‌ها در کشور وجود ندارد اما به گفته بلقیس شمار این افراد کم نیست.
بلقیس می‌گوید، شماری زیادی از تراجنسی‌ها به دلیل این که از آزار و اذیت مردم در امان باشند زندگی مخفیانه را اختیار کرده‌اند و به جز مواقع ضروری از خانه بیرون نمی‌شوند.
شریف می‌گوید زمانی که با دوست‌هایش در بیرون از خانه باهم دیدار می‌کنند، اکثر مردم آنها را «ایزک» صدا می‌زنند که او از شنیدن این کلمه احساس حقارت می‌کند.
شماری از تراجنسی‌ها که در کابل زندگی می‌کنند هرازگاهی بدور از چالش‌ها و محدودیت‌های که در برابر آنها قرار دارند، گردهم می‌آیند و ساعاتی را باهم می‌گذرانند. در این برنامه دوستانه از محدودیت‌های اجتماعی و خانوادگی خبری نیست که گریبانگیر آنها باشند، آن گونه که خودشان می‌خواهند لباس میپوشند و خود شان را آراسته می‌کنند.
شریف گفت: «ما در محافل که در بین خود می‌گیریم پوشش زنانه داریم و خود را مثل زن‌ها و دختران آراسته می‌کنیم، ولی وقتی محفل تمام شد، صورت خود را می‌شوریم تا در بیرون از سوی مردم اذیت نشویم.»
شخصیت دوگانه و ازدواج تراجنسی‌ها
گرایش‌های تراجنسی‌ها متفاوت است. به گونه مثال برخی آنها که مرد اند برخورد، عادت و گرایش‌های جنسی زنانه دارند.
گرایش‌های جنسی، عادت و برخورد بلقیس زنانه است و دوست دارد مانند یک زن خود را آراسته کند اما به گفته خودش رفتار توهین و تحقیر آمیز مردم باعث شده او خلاف خواست خودش با پوشش مردانه در اجتماع ظاهر شود.
وی می‌افزاید: «در حال حاضر در مورد ازدواج قسمی که ما می‌خواهیم در کشور اجازه نیست، اگر در اینجا راحت بودیم در باره ازدواج تصمیم می‌گیریم در غیرآن از حکومت می‌خواهیم که ما را کمک کند تا به بیرون از کشور بیرویم و طبق خواست خود ازدواج کنیم.»
به گفته افرادی زیادی از تراجنسی‌ها به بیرون از کشور رفتند و زندگی راحت دارند.
از سویهم شریف می‌گوید اعضای خانواده اش اجازه نمی‌دهد لباس زنانه بپوشد بخاطری که او را به عنوان پسر سوم خانه پذیرفته است.
وی افزود: «گرایش مردانه‌ام زیاد است و به همین دلیل در آینده تصمیم دارم با یک دختر خانم ازدواج کنم.»
جایگاه تراجنسی‌ها در قوانین افغانستان
تراجنسی‌ها در افغانستان ازسوی حکومت نادیده گرفته شده و هیچ قانونی مشخصی در ۱۸ سال گذشته برای حمایت از این قشر از سوی مجلس نمایندگان و وزارت عدلیه ساخته نشده است.
امان ریاضت، سخنگوی وزارت عدلیه به خبرگزاری افق گفت که قانون گذاری مسوولیت وزارت عدلیه نیست بل وزارت امور زنان و پارلمان طرح‌های ابتدایی خود را در حمایت از تراجنسی‌ها آماده کنند و آن را به این وزارت بفرستند.
خواستیم دلیل کوتاهی مجلس نمایندگان را در ساخت قانون حمایت از تراجنسی‌ها از رییس کمیسیون تقنین پارلمان بپرسیم اما موفق به این کار نشدیم.
تنها موردی که در حمایت از تراجنسی‌ها تحت عنوان خنثا از این قشر شده در قانون مدنی و قانون جزایی جدید افغانستان است.
در ماده ۲۰۵۷ قانون مدنی آمده است که خنثای که ذکوریت و انوثت او فهمیده شده نتواند، اقل نصیبین را مستحق گردیده وباقیمانده متروکه به ورثه دیگر داده می‌شود.
با این وجود بلقیس و شریف از بی‌توجهی حکومت انتقاد کرده و می‌خواهند برای تامین حقوق آنها باید در مجلس نمایندگان یک کرسی را به تراجنسی‌ها اختصاص دهد.
این درحالی است که حکومت دو کرسی را در مجلس نمایندگان و مجلس سنا برای سک‌ها و اهل هنود اختصاص داده است.
شریف می گوید :«می‌خواهیم که دولت توجه جدی به وضعیت ما کند و برای ما یک جای بدوباش را تهیه کند تا دیگر حقوق ما نادیده گرفته نشود یا این که ما را به خارج از کشور روان کند.»
با این همه تراجنسی‌ها می‌گویند در صورتی که به خواست‌های آنها توجه جدی نشود و مردم از آزار و اذیت آنها دست بر ندارند آنها به بیرون از کشور خواهند رفت.
سوءاستفاده از تراجنسی‌ها در محافل بچه بازی
از آن جای که گرایش بیشتر تراجنسی‌ها و یا دو جنسه‌ها زنانه است برای رقصاندن در محافل بچه بازی از آنها دعوت می‌شود و به گفته بلقیس حتی در برخی موارد از سوی «بچه بازان» تهدید به مرگ میشوند.
بلقیس می‌افزاید: «برخی‌ها از وضعیت ما سوءاستفاده می‌کنند، به خصوص بچه بازان که در محافل بچه بازی شان از هم نوعان ما دعوت می‌کنند تا در محافل شان برقصند، بعضی دوستان ما هستند که در محافل شان می‌روند و در بدل پول می‌رقصد.»
به گفته او، حدود دو ماه پیش یکی از تراجنسی‌ها که در محافل بچه بازی می‌رقصید و پول زیادی از این درک بدست آورده بود، می‌خواست به بیرون از کشور برود که از سوی افراد ناشناس کشته شد.
براساس قانون جزای افغانستان که در سال‌های اخیر نافذ شده پدیده بچه بازی جرم پنداشته می‌شود.
چنانچه در ماده ۶۵۶ قانون جزا آمده است؛ شخصی که طفل مذکر یا مخنث را در محافل عام و یا خصوصی برقصاند به بیش از سه سال حبس محکوم می‌گردد. اما با آن هم از اطفال و تراجنسی‌ها در محافل بچه بازی برای رقصاندن استفاده می‌شود.
