روغن کنجد؛ فواید زیاد، قیمت بالا، مصرف اندک

روغن کنجد، نوعی از روغن‌های خوراکی است که با کیفیت و قیمت بالا مشهور است و ملکه روغن‌های خوراکی دانسته می‌شود. این نوع روغن به‌دلیل داشتن مواد طبیعی و انتی‌اکسیدان، مقاومت بالاتری نسبت به روغن‌های خوراکی دیگر دارد و می‌تواند از خراب‌شدن مواد غذایی ذخیره‌شده، جلوگیری کند. این نوع روغن، از دانه‌های کنجد که بیشترین روغن را میان دانه‌های روغنی دارد، به‌دست می‌آید. افزون بر طعم‌دهی غذا، روغن کنجد منبع خوب ویتامین و مواد معدنی می‌باشد که برای سلامتی افراد و کاهش فشار خون و سرطان مفید دانسته می‌شود.

کشت و زرع کنجد
کنجد معمولا با محیط گرم سازگار است. از این‌رو، این نوع گیاه اغلب در مناطق گرمسیر، قابل کشت و زرع است. وزارت زراعت، آبیاری و مالداری می‌گوید که در حال حاضر کنجد در ۱۶ ولایت گرمسیر کشور کشت می‌شود که سالانه مقدار زیادی از محصول کنجد از سوی دهقانان برداشت می‌شود.

اکبر رستمی؛ سخنگوی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری به خبرگزاری افق می‌گوید، ساحه کشت کنجد در کشور ۲۰ هزار و ۱۴۸ هکتار زمین است که طبق آخرین آمار ۷۶ هزار و ۴۴۶ متر تن کنجد در سال گذشته برداشت شده‌است.

سخنگوی وزارت زراعت همچنین می‌گوید که چهار فابریکه بزرگ تولید روغن در ولایت‌های بلخ، قندهار، هلمند و ننگرهار فعال‌اند و روغن‌های گیاهی تولید می‌کنند. او همچنین می‌گوید که برخی شرکت‌ها و مراکز بزرگ تولید روغن گیاهی در شماری از ولایات از سوی سکتور خصوصی ساخته شده که در بخش تولید روغن کنجد، گل افتاب‌پرست، زغر و سیاه‌دانه فعالیت می‌کنند و روزانه مقدار زیادی روغن‌های گیاهی تولید می‌کنند.

تولید کم، تقاضای اندک
تولیدکنندگان روغن کنجد می‌گویند که با وجودی که دستگاه آن‌ها قابلیت حل‌کردن ۱۸ کیلوگرام کنجد در ساعت را دارند؛ اما مقدار کمی روغن کنجد تولید می‌کنند. آنان می‌گویند به‌دلیل کسادی بازار و مصرف کم روغن کنجد، آن‌ها نمی‌توانند مقدار بیشتری تولید کنند.

عبدالواحد زربی؛ یکی از تولیدکنندگان روغن کنجد به خبرگزاری افق می‌گوید، به‌دلیل پایین‌بودن تولیدات روغن کنجد، امکان تصفیه این روغن با دستگاه وجود ندارد. به‌گفته او، ۵۰ لیتر روغن تنها در پایپ‌های ماشین باقی می‌ماند که با این وضع، آن‌ها ناگزیر اند به روش دیگری روغن‌های کنجد را تصفیه کنند. این‌گونه، بیشتر تولیدکنندگان پس از کشیدن روغن‌ کنجد، آن را در یک ذخیره جمع می‌کنند تا پس از چندروز بقایای دانه ته‌نشین‌شده و در قسمت بالای ذخیره، روغن خالص جمع شود.

قیمت بالا، مصرف پایین
با وجود فعال‌بودن برخی فابریکه‌ها و مراکز تولید و تصفیه روغن‌ گیاهان دانه‌دار، اما کنجد تولید محدودی دارد. تولیدکنندگان دلیل تولید کم‌شان را قیمت زیاد و مصرف کم این نوع روغن می‌دانند.

عبدالواحد می‌گوید، بیشتر مردم در مورد فواید روغن کنجد آگاهی چندانی ندارند. به‌گفته او، مردم زمانی سراغ روغن کنجد را می‌گیرند که مریض باشند. در حالی‌که به‌گفته عبدالواحد، روغن کنجد برای هر فردی در هر مرحله سنی که باشد، مفید است. او می‌گوید توجه کم مردم به روغن کنجد باعث شده‌است، آن‌ها تولیدات منظمی نداشته‌باشند.

فروشندگان، قیمت روغن کنجد را وابسته به قیمت دانه‌های آن می‌دانند. عبدالواحد می‌گوید با بلند رفتن قیمت دانه‌های کنجد، تولیدکنندگان ناگزیر اند قیمت روغن را نیز افزایش دهند. این افزایش قیمت اما از نظر او باعث می‌شود مردم از این نوع روغن کمتر استفاده کنند.

فواید روغن کنجد
داکتران می‌گویند، روغن کنجد حاوی آنتی اکسیدان‌های طبیعی است که باعث از بین‌رفتن سرطان‌های خفته در بدن شده و موجب جلوگیری سرطان‌های دستگاه هاضمه، پروستات و سینه می‌شود. این روغن همچنین به‌دلیل دارا بودن ویتامین E موجب شفافیت و لطافت پوست می‌گردد.

نسیم حیدری؛ یکی از متخصصان به خبرگزاری افق می‌گوید، روغن کنجد از روغن‌های طبیعی است که استفاده آن می‌تواند باعث سلامتی افراد شود. به‌گفته او، امروزه بروز چاقی و چربی‌های اشباع‌شده از جمله اصلی‌ترین علت‌های ابتلا به بیماری‌ها به‌شمار می‌روند که سلامت افراد را به خطر می اندازد. او می‌گوید، استفاده از روغن کنجد این مشکل را به‌راحتی حل می‌کند.

استفاده کنجد در رستورانت‌ها
برخی از رستوارنت‌های شهر در تابلوهای‌شان، استفاده از روغن کنجد را از ویژگی‌های مهم غذایی‌شان عنوان می‌کنند؛ اما تولیدکنندگان روغن کنجد می‌گویند، این رستورانت‌ها به‌دلیل قیمت بلند روغن کنجد نمی‌توانند از این نوع روغن استفاده کنند.

عبدالواحد می‌گوید، یکی از این رستورانت‌ها برای چندروز ۱۶ لیتر روغن کنجد از او خریده‌است؛ اما بعد از آن، هنوز برای روغن کنجد سراغ او را نگرفته‌است.

اما یعقوب؛ مالک یکی از رستورانت‌های شهر می‌گوید، استفاده از روغن کنجد برای رستورانت‌ها دشوار است، از این‌رو آنان از روغن آفتاب‌پرست که قیمتی پایین‌تر از کنجد دارد، استفاده می‌کند.

برخی مالکان رستورانت‌ها اما می‌گویند که در پخت و پز غذای‌شان از روغن کنجد استفاده می‌کنند. آنان می‌گویند که این روغن را از ولایت‌های شمال کشور به‌دست می‌آورند.

با این حال، تولیدکنندگان روغن کنجد می‌گویند، امروزه روغن‌های غیر خالص زیادی زیر نام کنجد وارد بازار شده که فواید روغن کنجد خالص را ندارند.