محقق و عبدالله؛ ائتلاف مهره‌های سوخته
محمد محقق؛ رئیس حزب وحدت مردم افغانستان و معاون پیشین تیم انتخاباتی «صلح و اعتدال» اعلام کرده که فعالیت این تیم به دلیل اولویت‌دادن به صلح متوقف شده و او پس از این از دسته انتخاباتی «ثبات و همگرایی» به رهبری عبدالله عبدالله حمایت می‌کند.
آقای محقق، روز جمعه ( ۱ سنبله) در یک گرد همایی در خانه‌اش، پیوستن خود به دسته انتخاباتی «ثبات و همگرایی» را اعلام کرد و گفت که در این زمینه توافق‌نامه‌ای را نیز با آقای عبدالله امضا کرده؛ اما از جزئیات آن چیزی نگفت.
او دلیل پیوستن‌اش به تیم «ثبات و همگرایی» را روشن‌نبودن موقف تیم قبلی‌اش خواند.
آقای محقق گفت: «توقف در یک رقابت سبب عقب‌ماندن از دیگر رقیبان می‌شود.» او تاکید کرد که روند صلح و انتخابات باید همزمان پیش برده شوند.
آقای عبدالله نیز ضمن استقبال از این اقدام گفت: «در این شکی نیست که صلح اولویت مردم افغانستان است؛ اما نباید روند انتخابات را معطل ساخت.»
نکته اول این است که پوستن محقق به تیم انتخاباتی عبدالله به معنای مرگ قطعی تیم صلح و اعتدال به به رهبری حنیف اتمر است.
این‌که در پشت پرده تصمیم اتمر در زمینه کنارکشیدن از کارزارهای انتخاباتی چه می‌گذرد، هنوز به درستی مشخص نیست؛ اما گروهی از ناظران عقیده دارند که مرد مرموز سیاست افغانستان از سوی اشرف‌غنی و حلقه قومی قدرت، مأمویت یافته‌بود تا این‌بار به‌گونه‌ای نقش ایفا کند تا با ایجاد شکاف و شقاق و نفاق در اردوی قومی جمعیت اسلامی و پایگاه سیاسی عبدالله عبدالله از یکسو و دامن‌زدن به پراکندگی آرا هزاره‌ها از سوی دیگر، به اشرف‌غنی کمک کند تا به‌عنوان نامزدی بی‌رقیب در انتخابات پیش رو ظاهر شود و در نهایت، نتیجه را به‌نفع خود رقم زند. انتشار گزارش‌هایی درباره پیوستن دوباره اتمر به تیم انتخاباتی اشرف‌غنی هم این گمانه را تقویت کرده‌است؛ هرچند هنوز هیچیک از دوطرف، این گمانه را رسما تأیید نکرده‌‌اند؛ اما گزارش‌ها حاکی است که برخی مهره‌های نزدیک اتمر به تیم «دولت‌ساز» به‌رهبری اشرف‌غنی پیوسته‌اند. شماری دیگر از آگاهان هم پیش‌بینی کرده‌اند که اتمر در نظر دارد با ترک عرصه انتخابات، نقش خود در روند صلح با طالبان را تقویت کند تا با توجه به پیو‌ندهای مستحکمی که هم با امریکا و هم با طالبان دارد، در ساختار سیاسی برآمده از صلح، سهمی محوری داشته‌باشد.
واقعیت هرچه باشد، جدایی رسمی محقق از تیم «صلح و اعتدال» نشان می‌دهد که این تیم دیگر مرده‌است و رویاهای رهبران قومی تاجیک و هزاره هم‌پیمان اتمر برای شکست غنی در انتخابات پیش‌رو هم با حقارت و سرافکندگی، رنگ باخته‌است.
هنوز رهبران جمعیت شامل عطامحمد نور و یونس قانونی درباره سرنوشت آینده‌شان تصمیم نگرفته‌اند؛ اما محقق طبق انتظار با عبدالله وارد معامله شده‌است.
این معامله اما اگرچه ممکن است به‌لحاظ تبلیغاتی، کمک نه‌چندان چشم‌گیری به وضعیت تیم عبدالله در انتخابات بکند؛ اما بی‌تردید، جایگاه سیاسی و قومی محمد محقق را به‌شدت تضعیف خواهد کرد؛ زیرا با این اقدام، حتی پایدارترین هواخواهان او به این نتیجه خواهند رسید که رهبر آرمانی‌شان هیچ معیاری متعالی برای تعاملات سیاسی ندارد و تنها هدف او، کسب امتیازهای شخصی و رسیدن به پول و پست و پرستیژ است و لاغیر.
آقای محقق در حالی از تیم اتمر به تیم عبدالله پیوست که اتمر و عبدالله در طول سال‌های گذشته، نماینده دو طیف قومی، سیاسی و ایدئولوژیک کاملا متضاد و متعارض بوده‌اند. در چهار سال سلطه حکومت وحدت ملی که آقای اتمر، مرد سایه و مغز متفکر تیم ارگ بود، عبدالله به‌شدت با او مخالف بود و حضور او را به‌عنوان برنامه‌نویس حلقه قومی اشرف‌غنی به‌ویژه در حوزه‌های امنیتی برنمی‌تافت.
بر این اساس، وقتی محقق، ناامید از احیای دوباره تیم توقف‌شده حنیف اتمر به اردوی عبدالله ملحق می‌شود، این اقدام او پیش از آن‌که نشانگر سیاست هوشمندانه یک بازیگر مؤثر در معادلات سیاسی باشد، بیانگر سیاستمردی بی‌آرمان و فاقد معیارهایی فراتر از زد و بندهای فردی و منافع شخصی است که هیچ ارزشی بالاتر از پول و پست را در تعاملات سیاسی‌اش مد نظر ندارد.
از سوی دیگر، او در انتخابات گذشته نیز معاون دوم عبدالله بود؛ اما در طول ۵ سال گذشته، عبدالله هیچ کاری برای قوم و حزب آقای محقق نکرد. او حتی در حالی که وزرای مورد حمایت آقای محقق، یکی یکی از سوی اشرف‌غنی عزل و بعضا پشت میله‌های زندان فرستاده شدند، هیچ اقدامی در برابر این رویکرد ارگ انجام نداد. در حوزه مسایل قومی نیز عبدالله حتی یک‌روز صدایش را برای حمایت از هزاره‌ها و شیعیان افغانستان بلند نکرد و در برابر سیاست‌های حذفی ارگ در برابر یک طیف قومی و مذهبی، آگاهانه سکوت کرد.
ضمن آن‌که عبدالله هیچ بختی برای پیروزی در انتخابات پیش رو ندارد. او حتی از سوی قوم و حزب خودش هم طرد شده‌است و آینده سیاسی‌اش در هاله‌ای از ابهام و تردید قرار دارد. او دیگر سیاستمدار محبوب و آرمانی میلیو‌ن‌ها شهروند تشنه تغییر و اصلاحات نیست.
در چنین شرایطی پیوستن محقق به تیم عبدالله، چیزی جز ائتلاف دو مهره سوخته نیست؛ مهره‌هایی که تنها برای پول و پست، سیاست می‌کنند و هیچ جایگاهی در نزد قوم و مردم خویش ندارند.
