سایه رکود بر صنعت ابریشمبافی هرات؛ تنها چهار دستگاه از یکهزار دستگاه بافندگی فعال است
صنعت ابریشمبافی هرات، دشوارترین روزهایش را در حال سپریکردن است. شمار افراد شاغل در این صنعت به کمتر از پنج تن در ولایت هرات رسیدهاست. ابریشمبافان در هرات میگویند که در گذشته نه چندان دور بیش از یکهزار دستگاه ابریشمبافی در این ولایت فعال بود؛ اما حالا فقط چهار دستگاه باقی ماندهاست.
برخی منابع میگویند که ابریشمبافی در هرات حدود ۶۰۰ سال قدمت دارد.ابریشم یک نخ طبیعی است که از پیله کرم ابریشم گرفته میشود و عمدهترین ماده تشکیلدهنده آن پروتئین است.
وداع با ابریشمبافی
صنعت ابریشمبافی در هرات در حالت رکود قرار دارد و هیچ نوع برنامهای برای حمایت از این صنعت وجود ندارد.
محمد آصف؛ یکی از مشهورترین ابریشمبافان هرات است. سه نسل از خانوادهاش پشت دستگاههای ابریشمبافی نشتسند، تا این صنعت از رمق نیافتد. حالا به باور او، امیدی برای بقای ابریشمبافی حداقل تا پنج سال دیگر وجود ندارد.
محمد آصف میگوید: «هیچکس ابریشم خوب را خریداری نمیکند. خود شما دیدید که من بیکار هستم و دستگاه من نیز بسیاری وقتها غیر فعال است. پشیمان هستم از اینکه ابریشمباف هستم؛ چون کسی حمایت نمیکند.»
درآمد کم صنعت ابریشمبافی، باعث شده که محمد آصف از فرزنداناش بخواهد که این شغل را ادامه ندهند. او از اینکه ابریشمبافی در حال فراموشی است، نگران است.
او میگوید: «کسی به ابریشمبافی ارزشی نمیدهد و پولی نمیشود از این کسب پیدا کنیم که حتی نان خشک خانه ما را بیرون کند. من به فرزندان خود گفتم که اگر میخواهید که دست شما پیش کسی دراز نباشد، بروید دنبال کار دیگری، ابریشمبافی به درد شما نمیخورد.»
تولیدات مشابه و کمکیفیت
ابریشم هرات از لحاظ کیفیت به مراتب از درجه بهتری نسبت به تولیدات مشابه برخوردار است؛ اما قیمت تولیدات ابریشم هم بلندتر است.
با کاهش قدرت خرید مردم، بسیاریها تولیدات ابریشم مصنوعی ساخت چین و پاکستان را نسبت به تولیدات باکیفیت ابریشم هرات ترجیح میدهند، این بدین معناست که آینده روشنی برای صنعت ابریشمبافی متصور نیست.
عنایتالله؛ یکی از فروشندگان ابریشم در هرات میگوید که دستمالها و لنگیهای ابریشمی هرات تا ۸۰۰ افغانی قیمت دارد؛ اما کالاهای مشابه وارداتی تا ۱۰۰ افغانی قیمت دارد.
حکومت حمایت نمیکند
ابریشمبافان در هرات، حکومت را در راستای حمایت از صنعت ابریشمبافی به بیپروایی متهم میکنند. آنان میگویند که بارها مقامهای حکومتی به آنها وعده دادهاند که برای کمکشان اقدام میکنند؛ اما این وعدهها خیالی است.
محمد طاهر؛ یکی از ابریشمبافان هرات به خبرگزاری افق میگوید: «بهخدا به وعدههای حکومت هیچ باور نداریم، هر وقت آمدند و گفتند که از شما حمایت میکنیم. خود شما ببیند که اگر حمایت میکردند، حالا در شهر هرات چهار دستگاه ابریشمبافی فعال بود؟!»
در این میان، آریا رؤوفیان؛ رییس اطلاعات و فرهنگ هرات به افق میگوید در نمایشگاههایی که قرار است در سطح منطقه برگزار شود، تولیدات ابریشم هرات را به نمایش خواهند گذاشت.
تنها خواسته ابریشمبافان، افزایش تعرفههای بلند گمرکی برای تولیدات کمکیفیت کشورهای همسایه است، تا یکبار دیگر شمار افراد شاغل در بخش صنعت ابریشمبافی افزایش پیدا کند.