برنامه کاهش کاشت خشخاش در هلمند، شکست خورده‌است
یافته‌های مرکز واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان نشان می‌دهد که برنامه «زون غذایی هلمند» که هدف آن محو کشت خشخاش در این ولایت بوده ناموفق بوده‌است.
این نهاد امروز دوشنبه، ۱۱ قوس با نشر یک گزارش تحقیقی در این باره زیرنام « زون غذایی هلمند: توهم موفقیت» اعلام کرد که کشت خشخاش در این ولایت جنوبی افغانستان بیشتر از گذشته شده‌است.
داکتر اروزلا نعمت؛ رییس واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان در محفل رونمایی این تحقیق گفت: «این یک تحقیق به موقع است، زیرا ما به سمت تشکیل یک دولت جدید و توافق احتمالی صلح در سال آینده روان هستیم. در هر دو زمینه، مواد مخدر یک چالش اساسی است که باید رهبری آینده افغانستان با توجه به درس‌هایی که از برنامه‌های گذشته فرا گرفته شده است، به حل آن بپردازد.»
به گفته این نهاد، هدف راه‌اندازی برنامه زون غذایی هلمند، جا‌گزینی کشت خشخاش با محصولات دیگر زراعتی بوده‌است.
براساس این گزارش، زون غذایی هلمند ابتدا به‌عنوان یک پروژه کنترل مواد مخدر طرح شد، که بین سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲ میلادی برای حمایت از پایداری و حکومت‌داری در ولایت هلمند مورد تأیید قرار گرفت. در آن زمان گفته می‌شد که یک برنامه موفق بود، اما شواهد برعکس آن را ثابت کرد.
یافته‌های گزارش نشان می‌دهد که در سال ۲۰۰۸ میلادی که این برنامه آغاز شد تا سال ۲۰۰۹ کشت تریاک در هلمند به‌گونه قابل ملاحظه‌ای (۳۷ درصد) کاهش یافت؛ اما پس از سال ۲۰۱۰ میلادی به مرور زمان اراضی بیشتری در هلمند تحت کشت خشخاش قرار گرفت.
در این گزارش آمده‌است: «دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد تخمین زده‌است که به‌طور کلی در سال ۲۰۱۷ میلادی ۱۴۴ هزار هکتار زمین تحت کشت خشخاش در هلمند وجود داشت.»
این گزارش نشان می‌دهد که زمین‌های تحت کشت خشخاش در هلمند، پیش از شروع برنامه زون غذایی هلمند (سال ۲۰۰۸)، کمتر از سال ۲۰۱۷ بوده است.
طبق این گزارش پس از خروج نیروهای بین‌المللی از افغانستان در سال ۲۰۱۴ میلادی، کشت خشخاش در حوزه غذایی هلمند بیشتر از پیش شد.
در سال ۲۰۱۶ میلادی که نیروهای دولتی کنترل شان را بر بخش وسیعی از هلمند از دست دادند، کشت خشخاش نیز افزایش یافت. در سال ۲۰۱۷ میلادی، حدود ۱۴۴ هزار هکتار زمین تحت کشت خشخاش در هلمند قرار داشت.
این گزارش نشان می‌دهد که پی‌گیری شخص والی از ممنوعیت کشت خشخاش، صرف نظر از تأثیر آن بر زندگی روستایی و معیشت آنان سبب شد که در بین روستاییان این ذهنیت به وجود بیاید که والی نه به نفع مردم که به نفع حامیان خارجی‌اش کار می‌کند و به این ترتیب یک نوع حساسیت میان روستاییان و مقام‌های محلی ولایت هلمند به میان آمد و برنامه زون غذایی هلمند موفق نشد.
چشم‌پوشی از گزارش‌های فساد در رابطه به توزیع گندم و کود کیمیاوی و تهیه فهرست‌های تصدیق‌نشده توسط مقامات محلی در ولسوالی‌ها از دیگر عواملی بوده که سبب شده است، برنامه زون غذایی هلمند موفق نشود.
طبق این گزارش این برنامه نه تنها که نتوانسته میزان کشت خشخاش را در هلمند کاهش دهد، بلکه برعکس اعتماد میان دولت و روستاییان را کاهش داده و فسادزا بوده‌است.
در این گزارش تحقیقی با چهار هزار و ۱۲۲ دهقان در یک دوره ۱۱ ساله در تمامی یا برخی از ۲۸ مرکز تحقیقاتی در هلمند، در مناطقی در شمال و جنوب نهر بغرا در هلمند مصاحبه انجام شده که با حمایت مالی اتحادیه اروپا صورت گرفته‌است.
هلمند از ولایت‌های جنوبی کشور است که بر اساس اطلاعات ادارات افغانستان، بیشترین مواد مخدر را تولید می‌کند.
