ماسک‌های معمولی در برابر آلودگی هوا بی‌اثر است

ماسک‌های معمولی کاغذی که عمدتاً این روزها برای مبارزه با اثر آلودگی هوا روی وضعیت صحی استفاده می‌شوند، بی‌اثر اند و توانایی جذب ذرات آلاینده را ندارد.

وزارت صحت عامه، اداره محیط زیست و شهرداری کابل روز دوشنبه، ۹ جدی کمپاین توزیع ماسک را در کابل آغاز کردندبر بنیاد پژوهش‌ها، ماسک‌ها نقش ناچیزی در جذب کمتر آلودگی به بدن افراد ایفا می‌کنند؛ اما با آن‌هم در این هوای آلوده استفاده از آن‌ها توصیه می‌شود.

کارآیی یک ماسک به نحوه استفاده از آن بستگی دارد. برخی از ماسک‌ها ضریب حفاظتی دارند به عنوان مثال برخی از ماسک‌هایی که درصد بالایی از این ضریب را دارا هستند در صورتی که به درستی روی صورت قرار بگیرند قادر هستند تا میزان ۱۰ درصد از جذب آلاینده‌ها توسط بدن را کاهش بدهند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد که استفاده از ماسک‌های نازک و به اصطلاح «کاغذی» هیچ تاثیری در برابر آلودگی هوا با شاخص متوسط و بلند ندارد و بی‌فایده ‌است. این نوع ماسک‌ها که ماسک جراحی هم معروف اند، فقط از ورود ویروس‌ها و باکتری‌های حجیم به بدن جلوگیری می‌کنند.

اکثر ذرات آلاینده ۲.۵ میکرون حجم دارند و ماسکی که در این هوای آلوده مورد استفاده قرار می‌گیرد باید قابلیت جلوگیری از ورود این میکروذرات به بدن داشته باشد.

البته ماسک‌هایی از نوع N۹۵ وجود دارد که از ورود میکرو ذرات آلوده به داخل بدن جلوگیری می‌کند؛ اما با افزایش شدت آلودگی هوا، حتا برترین ماسک‌ها هم در برابر آن ناکارآمد هستند.

با این همه مطالعات محدودی روی اثربخشی استفاده از ماسک‌های تنفسی برای کاهش مواجهه با آلودگی هوا انجام‌ شده است. در دو مورد از مطالعات انجام‌شده در کشور چین، میزان فشارخون دو گروه از افراد سالم و دارای مشکل قلبی در زمان پیاده‌روی در مرکز شهر پکن در حالت استفاده و عدم استفاده از ماسک بررسی شد. فشارخون در افراد سالم گروه، در زمان استفاده از ماسک پایین‌تر از زمان عدم استفاده قرار داشت. همچنین جریان خون و اکسیجن‌رسانی به قلب در گروه دارای بیماری قلبی نیز در زمان استفاده از ماسک مناسب‌تر بود.

در مطالعه دیگر انجام‌شده در شهر شانگهای نیز نتایج مشابهی مشاهده شد. این مطالعات نشان می‌دهد استفاده از ماسک تنفسی «مناسب» ذرات معلق می‌تواند اثرات کوتاه‌مدت آلودگی هوای شهری را بر قلب و عروق خونی کاهش دهد.