سایه سیاست بر معیشت؛ تأثیر بحران انتخابات بر اقتصاد افغانستان
نتایج نهایی انتخابات ریاستجمهوری سرانجام اعلام شد؛ اما اعلام نتایج، پایان کشمکشهای انتخاباتی نبود؛ بلکه آغازگر یک بحران تازه شد. اکنون هردو جناح پیشتاز (دولتساز و ثبات و همگرایی) مدعی پیروزی در انتخابات اند و از اراده خود برای تشکیل حکومت خبر میدهند.
بروز این وضعیت، نگرانیهای فراوانی را برانگیخته و تداوم آن، بیش از همه وضعیت معیشتی مردم و چشمانداز اقتصادی کشور را متأثر میسازد.
از دید آگاهان، وضعیت اقتصادی با ثبات سیاسی، ارتباط مستقیم دارد؛ به ویژه در شرایط امروز افغانستان که به شدت به کمکهای خارجی وابسته است.
کارشناسان مسایل اقتصادی میگویند که تاخیر چندینماهه در اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری و به دنبال آن، بروز بحران انتخاباتی پس از اعلام نتایج، بدون شک بر اقتصاد کشور، تأثیر منفی و ویرانگر گذاشتهاست.
ثبات سیاسی؛ موتور محرک اقتصاد
عبدالقادر جیلانی؛ کارشناس اقتصادی میگوید که ثبات سیاسی و امنیت، رابطه عمیقی با وضعیت اقتصادی دارد. به گفته او، طی سالهای اخیر، کشمکشهای سیاسی و ناامنی در کشور، فرار سرمایه و نیروی کار را به همراه داشتهاست.
آقای جیلانی میگوید: «در کل سرمایهگذاری در کشور کاهش یافته، تاجران و صعنتکاران نمیخواهند در شرایط نامعلوم سیاسی، سرمایهگذاری کنند و یا سرمایههایی را که در حال جریان است، دوباره انکشاف دهند.»
او میافزاید که با فرار سرمایه و نبود سرمایهگذاری، رشد اقتصادی کشور سیر نزولی خواهد یافت و نیز سبب گسترش فقر و بیکاری خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
- بحران انتخاباتی و یک بازنده همیشگی
- چگونه از وحدت ملی به مشارکت ملی رسیدیم؟
- دیپلماتهای امریکایی در کابل؛ از مهندسی انتخابات تا مدیریت صلح
قطع کمکهای خارجی
در ۱۹ سال اخیر اقتصاد افغانستان کاملا متکی به کمکهای خارجی بودهاست. در این دو دهه، بر اثر بیثباتی سیاسی، جنگ دوامدار و فساد اداری، رشد اقتصادی افغانستان آنچنان نبوده که امروز افغانستان به خود متکی باشد.
با این حال در شرایط حاضر، ناظران اقتصادی هشدار میدهند که اگر بحران سیاسی در کشور مهار نشود، امکان دارد کمکها و سرمایهگذاری خارجی نیز قطع شود.
عبدالقادر جیلانی میگوید در بیثباتی سیاسی پیشآمده، کمکهای خارجی نیز قطع خواهد شد و نهادهای بینالمللی کمککننده نیز علاقهمند نخواهند بود که در افغانستان سرمایهگذاری کنند.
اختلال در مبادلات تجاری و کاهش تولید
حسیبالله رحیمی؛ رییس اتاق تجارت و صنایع کابل میگوید که طی چند ماه جنجالهای انتخاباتی، اختلالاتی جدی در مبادلات اقتصادی کشور به وجود آمدهاست.
او میافزاید: «در چنین شرایطی، تاجرانی که اموال را وارد مارکیت افغانستان میکنند، با یک سکتگی روبرو میشوند؛ زیرا به وضعیت سیاسی کشور باورمند نیستند.»
او با ابراز نگرانی از تداوم بیثبات سیاسی میگوید که وضعیت جاری روند تولیدات داخلی را نیز با رکود مواجه خواهد کرد.
در همین حال، سیفالدین سیحون؛ از کارشناسان مسایل اقتصادی و استاد دانشگاه نیز میگوید که بنبست انتخابات ریاست جمهوری طی ماههای اخیر، اختلال در روند مبادلات تجاری کشور را در پی داشته و این اختلال حتی باعث افزایش بهای کالا در بازارهای داخلی شدهاست.
او میگوید: «تاخیر در اعلام نتایج و اعلام آن به این صورت، کشور را کاملا در یک بلاتکلیفی قرار داده و وضع اقتصادی کاملا خراب شده و در حالت رکود ماندهاست و امکان دارد قیمت کالا افزایش یابد، وضعیت اقتصادی مردم خراب است.»
انتخابات ریاست جمهوری کشور پنج ماه پیش به تاریخ ششم میزان برگزار شد.
کمیسیون انتخابات پس از ماههای تاخیر، روز سه شنبه، ۲۹ دلو نتایج نهایی انتخابات را اعلام کرد و گفت که اشرفغنی با گرفتن ۵۰.۶۴ درصد آرا، برنده شدهاست.
اما این نتیجه از سوی عبدالله عبدالله؛ رییس اجراییه و رهبر تیم انتخاباتی ثبات و همگرایی، رد شده و او از عزم خود برای تشکیل حکومت مستقل خبر دادهاست.
در شرایطی که روشن نیست فرجام این رویارویی چه خواهد شد، آگاهان معتقد اند که اقتصاد نابسامان و معیشت غیر مطمئن مردم افغانستان، زیانهای جبرانناپذیری را متحمل خواهد شد.