کرونا به مثابه سبک زندگی
انسان که با زندگی اجتماعی، گرد هماییهای عظیم، اجتماعات سیلآسا در مناسک و مناسبتهای مختلف و پرسه در خیابان و سیاحت در چهارگوشه جهان، شناخته میشد، اینک در یک کمپین فراگیر مدام دعوت به خانهنشینی، انزوا و پرهیز از حضور در اجتماع میشود.
قرنطینه ۵۰ میلیون نفر در چین، ۶۰ میلیون نفر در ایتالیا و ۳۰ میلیون نفر در کوریای جنوبی تنها بخشی از آمارهای درشت ناشی از شیوع ویروسی است که یکبار دیگر ادعای غرورآمیز غلبه انسان بر طبیعت را به چالش کشیده و به مختلشدن زندگی در جهانی بهشدت شبکهای که حالا بیش از هر زمان دیگری به یک روستای کوچک با ساکنانی همبسته و همسرنوشت شباهت دارد، منجر شدهاست.
آمارهای دیگر به مراتب تکاندهندهتر است. کرونا در حال حاضر به حدود ۱۶۰ کشور جهان گسترش یافته، ۱۷۰ هزار نفر را مبتلا کرده و بیش از ۶۰۰۰ قربانی گرفتهاست.
این ویروس رازآمیز، میکروسکوپی و مرگبار همچنان رو به گسترش است و بسیاری از فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی دنیای معاصر را بدون توجه به میزان قدرت و ثروت کشورها به تعطیلی میکشاند.
یونسکو اعلام کردهاست که تعطیلی مکاتب و دانشگاهها بیش از ۳۳۰ میلیون کودک در ۲۹ کشور دنیا و ۶۰ میلیون دانشجو را تحتالشعاع قرار دادهاست. این آمار میتواند به سرعت افزایش پیدا کند و با توجه به دامنه تدابیر و تمهیدات کشورها برای مهار این ویروس و افزایش کشورهایی که تازه به آن آلوده میشوند، دستخوش تغییر شود.
کرونا در عین حال، بار دیگر مرزهای سنتی کشورهای دنیای بدون مرز را احیا کردهاست؛ بهگونهای که امروزه حتی کشورهایی مانند اعضای اتحادیه اروپا نیز به عنوان یکی از راهکارها برای مقابله با کرونا مرزهای ملی خود را میبندند تا مانع از انتقال ویروس از کشورهای دیگر به داخل مرزهای خود شوند.
تاکنون هزاران پرواز در سراسر جهان لغو شده و دهها شرکت هوایی نامدار و معتبر، پروازهای خود را تعلیق کردهاند. ممکن است طی این فرایند، هزاران کارمند شرکتهای هواپیمایی، دست کم تا زمان مهار ویروس، مشاغل خود را از دست بدهند.
بیشتر بخوانید:
- شیوع کرونا در هرات؛ تهدید جدی و تمهیدات ناکافی
- کرونا در افغانستان؛ از تدابیر دولت تا نگرانی مردم
- کرونا در ایران، آشفتگی در افغانستان؛ آیا باید نگران بود؟
- از ووهان تا افغانستان؛ ترس مردم از ویروس کرونا و تدابیر دولت
- کرونا در ایران، هراس در هرات؛ از بازگشت مهاجران تا فقدان امکانات
غولهای عظیم فناوری هم مجبور شدهاند نمایندگیهای بزرگ خود در کشورهای مختلف را تعطیل کنند و یا به کار و خدمات آنلاین از راه دور رو بیاورند. دولت الکترونیک، بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده و دولتها سعی میکنند کارمندانشان را به کار از خانه از طریق فناوریهای ارتباطی و اینترنتی، ترغیب کنند.
افزون بر این، چندین لیگ معتبر ورزشی در سراسر دنیا تعلیق شده و کارگزاران این صنعت سرگرمکننده در حال برنامهریزی برای مدیریت بحران ناشی از آشفتگی در تقسیم اوقات از پیشتعیینشده شان هستند. این امر در عین حال، میلیاردها دالر به صنعت و تجارت مبتنی بر ورزش، زیان وارد کردهاست.
اضرار و آسیبهای اقتصادی شیوع کرونا نیز هر روز دامنهدارتر میشود: از تعطیلی شرکتهای هواپیمایی تا سقوط سهمگین بازار بورس و ارزش سهام و… برآورد اولیه صاحبنظران اقتصادی حاکی از آن است که کرونا احتمالا ۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد دالر به اقتصاد جهان، ضربه خواهد زد؛ هرچند شماری دیگر از کارشناسان، ابعاد واقعی این آسیب را بسیار فراتر از این میدانند و تأکید میکنند که این تنها نوک کوه یخ است و اگر بحران ناشی از شیوع کرونا فروکش کند، بیتردید جهان با توابع هولناک یک سقوط سنگین اقتصادی رو به رو خواهد شد و در شوک فروخواهد رفت.
البته در این میان، کرونا فوایدی هرچند اندک و محدود نیز برای برخی امور و صنایع به همراه داشتهاست؛ از جمله اینکه به تجارت الکترونیک رونق بخشیده، فروشگاههای آنلاین را بیش از همه، در معرض توجه مشتریان قرار داده و مهمتر از همه اینکه به فعالان عرصه تولید مواد صحی و بهداشتی یک امکان استثنایی اعطا کرده تا بهعنوان پردرآمدترین کسبوکار، روی ریل رشد و رونق قرار بگیرند و با استفاده از درماندگی و نیاز بشر، پول جمع کنند.
یکی دیگر از پیامدهای شیوع کرونا اما تحمیل نوعی سبک زندگی یا لایف استایل است؛ چیزی که در کمتر از چندماه ابعاد جهانی پیدا کرده و زندگی همه افراد ساکن زمین را تحت تأثیر قرار دادهاست.
انسان که با زندگی اجتماعی، گرد هماییهای عظیم، اجتماعات سیلآسا در مناسک و مناسبتهای مختلف و پرسه در خیابان و سیاحت در چهارگوشه جهان، شناخته میشد، اینک در یک کمپین فراگیر مدام دعوت به خانهنشینی، انزوا و پرهیز از حضور در اجتماع میشود.
این تبلیغات سبب شدهاست که انسانها بیش از هر زمان دیگری از هم دور شوند، حتی از هم بترسند و در حرکتی معنادار، فاصله محتاطانه از یکدیگر را رعایت کنند تا آماج آلودگی جانب مقابل قرار نگیرند.
این ترس از مرگ است که زندگی جمعی انسانها را مختل کرده و این جانور اجتماعی را به زندگی در انزوا مجبور کردهاست.
کرونا دیر یا زود مهار خواهد شد؛ کما اینکه جامعه بشری پیش از این نیز از بلایای مرگبار مشابه، جان بدر برده و به راه خود برای ادامه حیات، ادامه دادهاست؛ اما بیتردید درسها، عبرتها و تلنگرهایی که شیوع کرونا به مثابه یک سبک زندگی بر جا گذاشت، همچنان به عنوان بخشی از خاطره جمعی انسان در جهان مدرن در حافظه تاریخی نسل امروز باقی خواهد ماند. این ویروس به ما یاد داد که حیات انسان در برابر قدرت ناپیدای طبیعت تا چه اندازه شکننده و آسیبپذیر است و اینکه انسان و طبیعت برای بقای همدیگر بهجای تقلای قهرآمیز برای مغلوبکردن دیگری، باید باهم آشتی کنند و به نوعی همزبانی برای همزیستی مسالمتآمیز دست یابند؛ در غیر آن، جنگ برای سلطه، تنها زمینه نابودی آنها را تسهیل خواهد کرد؛ چنانچه فجایع زیستمحیطی ناشی از تسلط انسان بر طبیعت، نفسهای زمین را به شماره انداخته و موجب بروز هولناکترین حوادث طبیعی مانند گرمای بیسابقه هوا، آتشسوزیهای مهیب، سیلهای بنیانبرانداز و تغییرات مرگبار اقلیمی شدهاست، و از آنسو، دستبرد انسان به طبیعت هم واکنشهایی مانند شیوع ویروس کرونا از خفاش به انسان را در پی آوردهاست.