کرونا، مولوی انصاری و جهل مقدس
به دنبال شیوع رو به گسترش کرونا در افغانستان که از قضا شهر هرات، کانون اصلی آن محسوب می‌شود، کنش‌ها و واکنش‌های ملاهای تندروی مانند مولوی مجیب‌الرحمان انصاری؛ امام مسجد گذرگاه هرات در برابر این پاندمی مرگبار، بحث‌برانگیز شده‌است.
مولوی انصاری در یکی از اظهارنظرهای جنجالی‌اش در جریان خطبه‌های نماز جمعه، کرونا را نعمتی برای مسلمانان خوب و مجازاتی برای کافران خوانده‌است.
البته در این زمینه، مولوی انصاری تنها نیست؛ بلکه طیفی از ملاهای تندرو در افغانستان، کرونا را بلایی از سوی خداوند می‌خوانند که انسان‌های گناهکار را مجازات می‌کند.
بر بنیاد این برداشت، مسلمانان با ایمان به کرونا مبتلا نمی‌شوند و آن‌هایی نیز که قربانی این اپیدمی مرگبار می‌شوند، کناهگار اند و احتمالا به جهنم خواهند رفت!
این در حالی است که براساس داده‌های آماری، اغلب قربانیان کرونا را افرادی تشکیل می‌دهند که یا سن بالایی دارند و یا از بیماری‌های زمینه‌ای رنج می‌برند. در این میان، هیچ شاخصی وجود ندارد که نشان دهد آنها لزوما «گناهکار» اند؛ ضمن آ‌ن‌که شاید حتی مولوی انصاری هم قبول داشته‌باشند که کهن‌سالان، ایمان مستحکم‌تری دارند و بیماران، شایسته ترحم اند و از بار گناه‌شان کاسته می‌شود!
از سوی دیگر، مشخص نیست که افرادی مانند مولوی انصاری که در عربستان سعودی تحصیل کرده و هزاران هوادار دارد، از کدام آموزه دینی دریافته که قربانیان کرونا همگی گناهکار اند و باید عقوبت معصیت‌های شان را در همین دنیا ببینند. بر بنیاد آموزه‌های اسلامی، انسان‌های عادی، معصوم نیستند و حتی اگر ملا و مولوی هم باشند باری در معرض گناه قرار گرفته و مرتکب معصیت شد‌ه‌اند، پس بر این اساس، این ویروس مرگبار باید جان میلیاردها نفر را در سراسر جهان بگیرد چون همه کمابیش گناهکار اند!
نکته مهم دیگر این‌که هیچ تردیدی وجود ندارد که یک اراده برتر و قدرت متعال، نظم هستی را سامان می‌دهد و روند امور را مدیریت می‌کند. کرونا هم نمی‌تواند فارغ از اراده و خارج از اداره خداوند، پدید بیاید یا محو شود؛ اما این امر، هیچ منافاتی با کمک جستن از دانش و تجارب علمی بشر برای مقابله با این ویروس ندارد. در متون مقدس نیز رهیافت‌های بشری برای مقابله با بیماری‌ها توصیه شده و بزرگان دین در مواقع ضرورت، یا خود آنها را به کار می‌‌بسته و یا به پیروان‌شان پیشنهاد کرده‌اند.
با توجه به این مهم، رویکرد و رفتار افراد افراط‌گرایی مانند مولوی انصاری در تعارضی آشکار با تقریر و تحریر پیشوایان دین قرار دارد.
مولوی انصاری و همفکران او همچنین با پافشاری خیره‌سرانه بر برگزاری نماز جمعه و سایر آیین‌های مذهبی، عمدا توصیه‌های مؤکد صحی نهادهای رسمی را نقض کرده و قانون‌شکنی می‌کنند و نظم و ثبات جامعه را مختل می‌کنند، و بدتر از همه این‌که با تأکید تعصب‌آمیز بر درستی خوانش رادیکال خود از دین و خدا و نسبت آن با انسان و هستی، جان هزاران انسان دیگر را به خظر می‌اندازند.
آقای انصاری و هم‌اندیشان او در عین حال از نوعی جهل مقدس، رنج می‌برند؛ جهلی که با انتساب بی‌بنیاد برداشت‌ها و خوانش‌های مدعیانش به آسمان و ماوراء، هرگونه شک و تردید و تأمل خردمندانه و علمی درباره درستی اصول آن را نفی می‌کند و به لحاظ نقدناپذیری، آن را هم‌عرض متون مقدس الهی و وحیانی قرار می‌دهد. این در حالی است که آقای انصاری هم مثل میلیاردها بشر دیگر، یک انسان عادی است و ممکن است اشتباه کند.
مطالب مرتبط:
- از حنیف تا انصاری؛ مولوی‌ها هرات را به کدام‌سو می‌برند؟
- مجیب‌الرحمان انصاری؛ مولوی مقتدری که حد شرعی جاری می‌کند
- «بدحجابی زن، بی‌غیرتی مرد»؛ هرات در انحصار افراط‌گراها؟
او در عین حال، به عنوان یک مدعی «علم دین» باید فروتنانه اذعان کند که در حوزه‌های دیگر علوم و در این مورد خاص، دانش طبابت، هیچ سررشته و تخصصی ندارد و اظهار نظر درباره کرونا، درجه و ضریب خطرناک‌بودن آن برای زندگی و جان انسان‌ها –فارغ از این‌که کناهگار اند یا بی‌گناه، مسلمان اند یا کافر، مسلمان خوب اند یا مسلمان بد- و تدابیر و تمهیدات ضروری برای مقابله و مهار آن در صلاحیت او نیست و نباید در این باره با تبختر و خودخواهی، فتوا دهد و امر و نهی کند.
والی پیشین هرات هشدار داده‌بود که اگر توصیه‌ها و هشدارها جدی گرفته نشود و زیرساخت‌های لازم برای مقابله با کرونا فراهم نگردد «مرده‌های مان را جمع نمی‌توانیم». والی کنونی هرات نیز به تازگی هشدار داده‌است که مشغول کندن قبر در دشت‌ها هستیم و از مردم خواسته‌است در خانه بمانند و قرنطینه را رعایت کنند. وزیر صحت عامه نیز همه‌روزه با تضرع و التماس از مردم می‌خواهد در خانه بمانند و قرنطینه را نشکنند. اشرف‌غنی؛ رییس جمهوری نیز درخواست مشابهی را مطرح کرده‌است. این‌همه در حالی است که فردی به نام مجیب‌الرحمان انصاری با حضور صدها نفر بدون هیچ‌گونه تمهید صحی و توصیه بهداشتی، نماز جمعه برگزار می‌کند، قرنطینه را نمی‌پذیرد و کرونا را ویروسی برای گناهکاران و کافران و نعمتی از سوی خداوند می‌خواند. آیا این رفتار رادیکال، بازی بی‌رحمانه با جان هزاران انسان نیست؟ یا کسانی که در اجتماعات آقای انصاری شرکت می‌کنند «مسلمانان خوب» اند و در برابر کرونا مصونیت دارند؟
تجارب تلخ شیوع کرونا در سراسر جهان نشان می‌دهد که این ویروس کور، سفید و سیاه، کافر و مسلمان، زن و مرد، خوب و بد و… همه را آماج قرار می‌دهد، بی‌پروا می‌کشد و بی‌محابا جان می‌گیرد؛ پس بهتر است به‌جای توسل به جهل مقدس، به تخصص و تجربه داکتران و کادرهای درمانی افغانستان و جهان، احترام بگزاریم و در برابر قانون، مثل یک انسان متمدن، تمکین کنیم.
با سلام و خسته نباشید خدمت شما عزیزان ! به نظر بنده با قطع نظر از گفتار جاهلانه و افراطی جناب انصاری در سابق ؛ می بینیم که سخنان ایشان دقیقا شبیه سخنان زنان داعشی در الحسکه ی سوریه است که اخیرا در رسانه منتشر شد که می گفتند: کرونا سرباز خدا است و از این جا می توان به این نتیجه دست یافت که اولا جناب انصاری و هم فکران او با داعش از یک آبشخور تغذیه می شود و ثانیا اگر اینگونه نباشد اقلا می توان گفت که آنها در چنین افکار افراطی وجه اشتراک دارند.