گفتگوهای دوحه؛ تعارض اولویت‌ها
نادر نادری؛ سخنگوی هیات مذاکراتی دولت می‌گوید، طالبان دو «مساله اساسی» را قبل از وقت روی میز مذاکرات آورده‌اند که منجر به اختلاف شده‌است. به گفته او این مسایل، ارزشی و ساختاری است.
او افزود: «آنچه مهم است این است که ما هنوز در جستجوی پیدا کردن راه مشترکی روی دو مساله اساسی هستیم که قبل از وقت روی میز آورده شده‌است.»
نادری تصریح کرد که موضوعات مطرح‌شده، مسایل ارزشی و ساختاری است که برای دولت و مردم افغانستان مهم می‌باشد.
او جزئیات بیش‌تری در این زمینه ارائه نکرد و گفت که باید به‌جای مطرح‌شدن این دو مساله، ابتدا روی مسایل دیگر از جمله قطع جنگ و آتش‌بس بحث می‌شد.
طبق گزارش‌ها، هیات طالبان مبنای فقه حنفی و سند توافق‌نامه صلح را که این گروه قبلا با امریکا امضا کرده، در مذاکرات مطرح کرده که این موضوع با واکنش هیات افغانستان مواجه شده‌است.
این اختلاف منجر به توقف مذاکرات شده و باعث گردیده که تاکنون طرزالعمل آن نهایی نشود.
اظهارات سخنگوی هیأت مذاکره‌کننده دولت نشان می‌دهد که اختلاف اصلی دوطرف بر سر مسایلی است که برای یکی از طرف‌ها اولویت راهبردی دارد؛ اما از نظر دیگری، طرح آن زودهنگام است و باید در مراحل بعدی، مورد بحث قرار بگیرد.
برای طالبان، فقه حنفی به عنوان مبنای مذاکرات، مرجع حل اختلافات و در نهایت، پذیرش به عنوان تنها مذهب «رسمی» در افغانستان، ترجیح دارد. این نشان می‌دهد که آن گروه در همین ابتدای راه می‌‌خواهند اصول ایدئولوژیک خود را بر طرف مقابل تحمیل کند و از این رهگذر، سایر توابع این امر یعنی تعریف نوع نظام، تعیین قوانین نافذ، و تشخیص حقوق، احکام، ایجابات و تکالیف شهروندی و مدنی مردم را نیز بر پایه آن، سامان بدهد.
این هدف بنیادین طالبان است که با تحمیل نظام ارزشی و منظومه ایدئولوژیک خود، نظام جمهوری و قانون اساسی موجود را بی‌اعتبار سازند.
نکته دیگری که برای طالبان، اولویت دارد، مبنا قرار گرفتن توافق آن گروه با امریکا است. بدیهی است که طالبان در آن توافق، به امتیازاتی دست یافته‌اند که بسیاری از آن‌ها در حوزه صلاحیت‌های ذاتی و مستقیم دولت افغانستان است؛ اما نماینده امریکایی‌ها بدون اجازه و حتی اطلاع کابل به طور خودسرانه در این خصوص با طالبان، تراضی و تبانی کرده‌است. مبنا قراردادن آن توافق‌نامه، در عمل به معنای آن است که دولت، سازوکار انتقال قدرت به طالبان را فراهم سازد و بدون مقاومت، کنار برود.
این در حالی است که از نظر دولت افغانستان، اصل و اساس مذاکرات، احکام قانون اساسی و اصول نظام جمهوری است. به تعبیر رییس جمهوری «آغوش جمهوریت، به روی همه باز است» و این نظام، قدرت هضم جنبش‌هایی مثل طالبان را هم دارد.
رییس جمهور غنی به تازگی بار دیگر تصریح کرده‌است که فصل‌های اول و دوم قانون اساسی، تحت فشار هیچ قدرتی، قابل تعدیل نیست و در این باره در مذاکرات صلح، بحث نخواهد شد.
در برابر، اولویت اصلی دولت او، استقرار آتش‌بس و لگام‌زدن به خشونت‌های مرگبار طالبان است؛ زیرا این امر، از یک‌سو حمایت ملی از موقف دولت در مذاکرات را افزایش می‌دهد، از جانب دیگر، از بار سنگین فشارهای فرساینده ناشی از تحمیل هزینه‌های مرگبار جنگ بر دولت می‌کاهد، و افزون بر همه این‌ها به هیأت دولت امکان می‌دهد تا در میز مذاکرات، بدون تحمل فشار جنگ میدانی که همزمان، موضع طالبان را تقویت می‌کند، در سطحی برابر با آن گروه روی مسایل اساسی، گفتگو کند.
دولت در عین حال می‌داند که آتش‌بس، پاشنه آشیل طالبان است و اگر آن گروه، تن به چنین طرحی بدهد، از نظر سیاسی هم تضعیف می‌شود و دست از بلندپروازی و تلاش برای تحمیل پیش‌شرط‌های بزرگ خود بر جانب دولت برخواهد داشت.
با توجه به این مسایل، فاصله‌ای عمیق و غیر قابل ترمیم میان اولویت‌های اساسی دوطرف مذاکره وجود دارد و به رغم تماس‌هایی که پس از یک دوره بن‌بست، دوباره برقرار شده، انتظار نمی‌رود که آن‌ها در آینده نزدیک بتوانند از این فاصله بکاهند و راه برای رسیدن به توافقی عادلانه و امیدبخش در آینده‌ای نزدیک، هموارتر شود.
افسوس به حالت مردم بیچاره هزاره ها که طالب رسول مزدور وبی اراده که خوش سرخود را ګرفته نمی تواند چی رسد به بحث سیاسی وګرفتن حقوق ملیت ومذهب ویا حبیبه سرابی که مثل بوری شکمبه از تمام جایش سرکرده وتوسط چندتن از معاقیای عاصبین زمین های شهر کابل ودزدان بودجه ولایت غزنی به نماینده ګی از ملت شریف هزازه معرفی ګردیده است روزګار مردم به کجا خواهد رسید بهتر است طالبان بیایند وبدانند که طالب رسول وحبیبه سرابی نماینده ملت هزاره نبوده بلکه نماینده غاصبین زمین های چهاردهی شهر کابل وباند های معافیای دزدان بودجه ولایت غزنیُ بامیان بوده که ملت بیچاره خاموش تاجیک ها را محروم از حقوق بودجه دولت نموده است وبه جزای اعمال شان برسانند طالب رسول، عباس بصیر نامزد وزیر تحصیلات عالی ، نماینده تشیع درستره محکمه ، حفیظ الله جلیلی، وکیل رحمانی و دزد مشهور زمین های ملت چهاردهی زمین نوروز بای کسانی اند از بک منطقه بوده با نام هزازه درجستجوی منافع شخصی شان استند. ملت آگاه شوید.