بازتاب ریاست جمهوری بایدن در افغانستان؛ از مقامهای دولتی تا برادران «اوباما- پوتین»
جو بایدن روز چهارشنبه، ۱ دلو به عنوان چهل و ششمین رییس جمهور امریکا سوگند یاد کرد تا رسما زمام امور این کشور را به دست بگیرد. این رویداد، واکنشهای گستردهای را در افغانستان برانگیخته و از مقامهای دولتی، فعالان سیاسی، احزاب، سلبریتیها تا شهروندان عادی در این باره موضع گرفتهاند. یکی از واکنشها مربوط به دو برادر خردسال اوباما و پوتین در ولایت دایکندی است.مراسم تحلیف جو بایدن با تدابیر شدید امنیتی و بدون حضور دونالد ترامپ؛ رییس جمهور پیشین امریکا برگزار شد. ترامپ در انتخابات از جو بایدن شکست خورد و پیش از برگزاری مراسم تحلیف او، کاخ سفید را ترک کرد.
پایان حکومت ترامپ و آغاز حکومت جدید امریکا واکنشهای زیادی را در سراسر جهان به همراه داشت. در افغانستان مقامات حکومتی، نخبگان سیاسی و شهروندان کشور ابراز امیدواری کردهاند که حکومت جدید امریکا موضوع صلح افغانستان را جدیتر دنبال کند تا جنگ و خشونت پایان یافته و ثبات پایدار تامین شود.
واکنشهای غنی و عبدالله
رییس جمهور اشرفغنی ضمن تبریک آغاز به کار حکومت جو بایدن، گفتهاست که افغانستان در این شرایط دشوار با شروع دوباره شراکت برای صلح و مبارزه با مشکل چندبعدی تروریزم در کنار شریک بنیادی خود، ایالات متحده امریکا قرار میگیرد.عبدالله عبدالله؛ رییس شورای عالی مصالحه نیز ریاست جمهوری جو بایدن را تبریک گفته و ابراز امیداری کردهاست که امریکا با افغانستان بتواند به گونه بهتر برای صلح، ثبات و رفاه برای همه کار کند.
قمار سرنوشت مردم افغانستان
احمد سعیدی؛ کارشناس سیاسی افغان در صفحه فیسبوکاش نوشتهاست که دونالد ترامپ با همکاری خلیلزاد، سرنوشت مردم افغانستان را نیز قمار زد و بدون تردید پهن این میز قمار به شکست ترامپ در انتخابات کمک کرد.
سعیدی نوشتهاست: «مسأله افغانستان در طول تاریخ لکه ننگی بر دامن جمهوریخواهها میماند که اینها گروههای تروریستی را در سطح بینالمللی، شأن و عزت دادند، نزد گروههای تروریستی زانو زدند و سر خم کردند. از خلیلزاد یهودیمشرب همین توقع میرفت. حالا که جو بایدن قدرت را بهدست میگیرد گرچه او هم یک امریکایی است؛ اما به باور من در مسأله افغانستان، ایران و منطقه خاورمیانه، محتاطانهتر قدم برخواهد داشت. مشروط بر اینکه سیاستمدارهای افغانستان که خوشبختانه یا بدبختانه در رأس قرار دارند کمی هوشیار باشند و از فرصت پیشآمده بهخاطر شکست ترامپ و پیروزی جو بایدن بهرهبرداری درست نموده و از این بیشتر نگذارند به طالب باج و امتیاز داده شود.»
سعیدی همچنین گفتهاست تردیدی وجود ندارد که جو بایدن یک دموکرات است و در گذشته روابط بدی با پاکستان نداشته؛ اما جمعکردن بعضی خرابیها که در زمان ترامپ صورت گرفته باید در اولویت کارهای بایدن باشد. بایدن نسبت به ترامپ هم تحصیلات بیشتری دارد و هم تجربه سیاسی زیادتری بهخصوص در هشت سال کاری در معاونت بارک اوباما چیزهایی آموخته است.
هماهنگ با ناتو در مسیر ترامپ
محمد اکرام اندیشمند؛ نویسنده و فعال سیاسی نیز گفتهاست که جو بایدن سیاست ترامپ مبنی بر خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را تعقیب میکند و پای امریکا را از طولانیترین جنگ بیرون میکشد.
او گفتهاست که البته جو بایدن برخلاف ترامپ در این سیاست گوش خود را به حرفها و توصیههای پنتاگون و سیآیای باز خواهد گذاشت و با متحدان اروپایی امریکا و اعضای ناتو در این مورد با هماهنگی و همسویی بیشتر عمل خواهد کرد. بنابراین، دستورات او به خلیلزاد و مذاکرهکنندگان امریکایی در دوحه این خواهد بود تا آنها در این مذاکرات با ناتو و اروپاییها با هماهنگی عمل کنند و نظریات آنها را مورد توجه قرار دهند.
آقای اندیشمند افزودهاست: جو بایدن به هیچ صورت امریکاییها را همچون گذشته دوباره وارد جنگ با طالبان نمیسازد. بایدن در فبروری سال ۲۰۲۰ به صراحت گفت: «من کاری را که به عنوان رییس جمهور ایالات متحده امریکا در مورد افغانستان انجام میدهم این است که از برگشت سربازانمان به خانه مطمئن شویم و با طالبان گفتگو کنیم؛ اما من تعداد کمی از عساکرمان را آنجا میمانم که با تهدیدهای ممکن و تروریزم مبارزه کنند. موقف من از اول در مورد افغانستان همین بود. و من به این باورم که برخی مقامهای پنتاگون از این موضع من راضی هستند.»به باور این نویسنده و فعال سیاسی، ملتسازی و یکپارچگی افغانستان وظیفه بایدن یا ترامپ و یا کدام خارجی دیگر نیست. این از وظایف و مسئولیتهای دولت و زمامداران و مردم افغانستان است که به ملت تبدیل شوند. از نفاق و همدیگرکشی به یکپارچگی و آرامش گذر کنند و به جای تبعیض و توحش به مدنیت و عدالت برسند؛ اما به باور او در این ۱۹ سال، دولت و زمامداران کشور نه تنها چنین گذری نداشتند؛ بلکه بهسوی تفرقه بیشتر، تبعیض و بیعدالتی عمیقتر رفتند.
بهبود وضعیت زنان و جوانان
برخی از فعالان زن نیز انتظار بهبود وضعیت زنان و جوانان افغانستان را از روی کارآمدن حکومت جدید امریکا دارند.
فتانه اسحاق گیلانی؛ رئیس مؤسسه اجتماعی زنان افغانستان در این باره در صفحه فیسبوکاش نوشتهاست: اینکه معاون جو بایدن یک خانم است چه خوب است که وضعیت و مشکلات زنان افغان را به خوبی درک کرده که با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم میکنند.
خانم گیلانی ابراز امیدواری کرده که این وضعیت تغییر کند بر این سیاستها تجدید نظر شود.
به باور او، رقابتهای منطقهای و استخباراتی علت عمده این فجایع و خونریزیها در کشور است. افغانستان از رقابتهای استخباراتی هیچ کشوری در امان نیست، استخبارات منطقه و جهان به شدت در این کشور کار میکنند تا مردم ما را به خاک و خون بکشند.
خانم گیلانی تصریح کرده چیزی که مردم میخواهند، قطع جنگ، ختم خونریزی و پایاندادن به این بحران و ناامنی است.
آریانا سعید؛ آوازخوان نیز آغاز کار رئیس جمهور جدید امریکا را تبریک گفته و از او خواستهاست که «افغانستان و خصوصا حقوق زنان افغانستان را فراموش نکنید».
یک ذره آرامش و مثقالی خوشبینی
داوود سرخوش؛ دیگر آوازخوان مشهور کشور نیز در صفحه فیسبوکاش در واکنش به پیروزی بایدن در مطلبی با عنوان «یک ذره آرامش و مثقالی هم خوشبینی» گفتهاست که جو بایدن کارآزموده است و دوره ریاست «باراک اوباما» را در خورجین تجربه دارد؛ باراک اوبامایی که چهره امریکا را یکشبه عوض کرد و دموکراسی امریکایی و توانایی مدیریت امریکا را در مهار بحران به عنوان ارباب دنیا بازتاب بخشید.
مطالب مرتبط:
- پیام خداحافظی ترامپ: این تازه آغاز راه است
- خوشبین نباشیم، بایدن همان ترامپ است
- «تقلب» آخرین تیر ترامپ به قلب دموکراسی
- ترامپ به خودش باخت
به نوشته آقای سرخوش، جانگرفتن یکاندازه خوشبینی برای آرامش و تعامل و تعقل از چنین شخصیتی و تجربه و توان مدیریت قدرت زورآوری چون امریکا اگر چشمداشت کمی نباشد زیاد هم نیست. با تمام این احوال اما سه موضوع را نمیتوان به آسانی از نگرانیها کم کرد:
ترامپ تعادل و تعامل جهان را که طی دههها جدال و زحمت و چانهزنی بر نظمی استوار گردیده بود به هیچ گرفت و آن را بیباکانه «چارشاخباد» کرد. برگشت به جایگاه اول برای همه طرفهای قدرت دشوار خواهد بود.
غرور بیش از حد دستگاه قدرت در امریکا برای تحمل کسی چون ترامپ برای یک دوره کامل رهبری و آن هم به هر قیمت، اعتبار و حوصله را از همه بریدهاست.
بیوفایی و عهدشکنی با همپیمانها و رها کردن آنها در جهنم نفرت و نبرد، بهای بسیار سنگینی به جا گذاشتهاست.
مردم چه میگویند؟
اغلب کاربران افغان در شبکههای اجتماعی نیز گفتهاند که انتظار اساسی مردم افغانستان از جو بایدن این است که روابط استراتژیک براساس منافع مردم دوکشور در مبارزه علیه تروریزم و تامین صلح و ثبات بیشتر از گذشته تقویت و توسعه پیدا کند.
اسحاقعلی سعادت؛ یکی از کاربران گفتهاست، جو بایدن، دونالد ترامپ را به استراحت میفرستد مردم امریکا و جهان از این استراحت ترامپ و روی کار آمدن بایدن نفع میبرند.
او ابراز امیدواری کرده که با روی کار آمدن تیم جدید در امریکا در خصوص توافق ترامپ با گروه تروریستی طالبان نیز تجدید نظر صورت گیرد تا شهروندان کشور ما نیز به آرامش و آسایش برسند.
شریف حکیمی پاشین؛ کاربری دیگر نیز گفتهاست، انتظار اساسی مردم افغانستان از جو بایدن این است که روابط استراتژیک براساس منافع مردم دو کشور در مبارزه علیه تروریزم و تامین صلح و ثبات بیشتر از گذشته تقویت و توسعه پیدا کند.
و سرانجام، «اوباما» و «پوتین» برادران خردسال اهل دایکندی نیز در یک حساب کاربری در فیسبوک، پیروزی آقای بایدن را تبریک گفتهاند. به نوشته این حساب کاربردی: امیدواریم با سیاستهای مدبرانه آقای بایدن، صلح و ثبات جهانی حکمفرما شود تا ما کودکان در صلح زندگی کنیم.