حبیبالله غوریانی؛ قهرمان یا مجرم؟ + سند
اواخر هفته گذشته، نیروهای امنیتی هرات تهاجم گستردهای را برای گرفتاری ارباب حبیبالله غوریانی آغاز کردند و صدها فرد مسلح با تانک و وسایل سنگین زرهی، وارد محله عمدتا هزارهنشین جبرئیل شده و با نگهبانان مسلح آقای غوریانی، درگیر شدند. حضور سنگین نیروهای امنیتی برای بازداشت این چهره جنجالی هرات با مقاومت افراد مسلح مربوط به آقای غوریانی روبهرو شد که در نتیجه ساعتها تیراندازی، دو تن از محافظان غوریانی کشته و شماری از غیر نظامیان و افرادی که در نزدیکی محل درگیری بودوباش داشتند زخمی شدند و یک نفر از ساکنان این محل نیز به دلیل شدت جراحت، جان باخت.حمله اخیر چندمین حمله نیروهای امنیتی برای بازداشت حبیبالله غوریانی بودهاست. پیش از این نیز نیروهای امنیتی بهخاطر قتل یکی از باشندگان غوریان بر حاجی حبیب حمله کردند که نتوانستند او را بازداشت کنند. بار دیگر در حمله نیروهای امنیتی برای بازداشت او، محافظان غوریانی یکی از صاحبمنصبان پولیس را مدتی گروگان گرفته و چهارسال پیش نیز در حمله نیروهای امنیتی بر خانه او، یک رنجر پولیس و مقداری سلاح از سوی او گروگان گرفته شد.
حمله اخیر بر خانه حبیبالله غوریانی با موجی از واکنشها مواجه شد و شمار زیادی از کاربران شبکههای اجتماعی با رویکرد قومی به این موضوع پرداخته و این حمله را محکوم کردند. روز بعد از واقعه و در تشییع جنازه کشتهشدگان درگیری، صدها تن از باشندگان محلات هزارهنشین هرات تجمع کردند و خواستار بررسی همهجانبه این رویداد شدند. در واکنش به این حمله، کریم خلیلی؛ معاون پیشین ریاست جمهوری و محمد محقق؛ مشاور سیاسی و امنیتی رییس جمهوری نیز واکنش نشان داده و خواستار خویشتنداری نیروهای امنیتی در برابر باشندگان هزاره هرات شدند. حمدالله محب؛ مشاور امنیت ملی رییس جمهوری، سرور دانش؛ معاون دوم ریاست جمهوری و محمد محقق نیز در آخرین مورد، در یک نشست مشترک خواستار بررسی این قضیه شدهاند.
حبیبالله غوریانی کیست؟
حبیبالله غوریانی ۳۶ ساله، باشنده اصلی ولسوالی بهسود ولایت میدانوردک و ساکن فعلی ولایت هرات است. او سالهاست که ارباب قریه کشمیران غوریان میباشد و به گفته منابع متعدد، در قاچاق مواد مخدر، زورگویی و آزار و اذیت باشندگان هرات دست دارد.در اسنادی که خبرگزاری افق به آن دست یافته، گفته شده حبیب غوریانی که به خاطر قاچاق مواد مخدر مدت پنج سال را در زندان گذرانده، ۱۲ قطعه جلب برای بازداشت او از سوی دادستانی ولایت هرات صادر شده؛ اما نیروهای امنیتی موفق به بازداشت او نشدهاند.
حبیبالله غوریانی در انتخابات پیشین پارلمانی هم ثبت نام کرد؛ اما به دلیل داشتن سوابق جرمی و ارتکاب جرایم انتخاباتی از جمله جعل و تزویر تذکره از سوی کمیسیون شکایات انتخاباتی رد صلاحیت شد.
آقای غوریانی حدود پنج سال است که در محله هزارهنشین جبرییل هرات بودوباش دارد و با داشتن نزدیک به ۶۰ نفر مسلح غیر مسئول به گفته خودش، به عنوان یکی از چهرههای تاثیرگذار و جنجالی هرات مطرح شدهاست.
شماری از باشندگان عمدتا هزاره ولایت هرات، از حبیبالله غوریانی بهعنوان شخصی حامی افراد مظلوم و بیچاره یاد میکنند و شماری نیز او را بهعنوان یک فرد مسلح زورگو میشناسند که در بسیاری از قضایای جرمی، افراد مسلح تحت امرش، مشارکت دارند.
باجگیری از ذغالفروشان هرات از هرکدام یک تن، باجگیری از موبایلفروشان از هر موبایلفروش دو هزار افغانی، باجگیری از صاحبان دواخانهها و راهنماییهای معاملات جبرییل، گرفتن شش هزار دالر و یک موتر از یک صراف و لتوکوب او و لتوکوب کسانی که در فیسبوک از عملکردهای غوریانی انتقاد کردهاند بخشی از اقدامات غیر قانونی او به شمار میرود.علاوه برآن، داشتن افراد مسلح غیر مسئول و ادعای داشتن محکمه صحرایی از مواردی اند که در پیوند به عملکردهای حبیبالله غوریانی در هرات، ذکر میشود و مقامات امنیتی هرات با ذکر این دلایل حمله اخیر بر خانه او را سازماندهی کردند. منابع پولیس میگویند که گزارش عملکرد آقای غوریانی به مرکز نیز ارائه شده و ریاست جمهوری صریحا خواستار بازداشت او شدهاست.جنجال بر سر کافیشاپ؟
حبیبالله غوریانی یک سونای مجلل را نیز در جبرییل هرات ساخته و برادرش بهنام باقر، یک کافیشاپ بهنام «باغسرای ناب» ایجاد کردهاست که عمدتا پذیرای دختران و پسران جوان میباشد؛ اما مشتریان زیادی ندارد. حاجی حبیب غوریانی به خاطر رونقیافتن این کافیشاپ، دیگر کافیشاپهای منطقه جبرییل را بارها تحت فشار قرار داده تا کارشان را تعطیل کنند.
حمله چند روز پیش بر خانه حاجی حبیب غوریانی بهخاطر شکایت فردی به نام تورن امانالله از باشندگان جبرییل صورت گرفتهاست که شب پیش از آن، گویا پسرانش به شکل غیر نرمال در محلات جبرییل گشتوگذار میکردند و با محافظان غوریانی درگیر شدند. در درگیری میان آنان، یک پسر تورن امانالله و یک خواهرزادهاش زخمی میشوند که پسر تورن امانالله مدت دو شبانهروز در کما بودهاست. فردای آن، او با مراجعه به قوماندانی امنیه هرات خواستار بازداشت حاجی حبیب میشود و حدود ۳۰۰ نفر از نیروهای امنیتی برای بازداشت حاجی حبیب وارد محله جبرییل میشوند که پس از ساعتها درگیری موفق به بازداشت او نشدند.
حبیبالله غوریانی در ویدیویی که پس از حمله بر خانهاش منتشر کرده مدعی شدهاست که عملکرد نیروهای امنیتی کاملا قومی و فاشیستی است و نباید به خاطر یک کافیشاپ، صدها باشنده غیر نظامی در جبرییل، دچار آسیبهای جسمی و روحی میشدند.
اجراآت نیروهای امنیتی و دستگاههای قضایی کشور در سالهای گذشته، همواره با پرسشهای جدی همراه بودهاست. شمار زیادی از کاربران شبکههای اجتماعی، نیروهای امنیتی هرات را متهم به برخورد قومی در قبال قضایای این ولایت میکنند. به باور آنان، مولوی مجیب انصاری از چهرههای پرنفوذ هرات که برضد حکومت قیام اعلام کرده و یا حاجی کامران علیزایی؛ رییس شورای ولایتی این ولایت نیز از جمله کسانی اند که باید گرفتار شوند؛ اما بر ضدشان اقدامی صورت نمیگیرد. کامران علیزایی نیز با داشتن صدها فرد مسلح در هرات در قاچاق مواد مخدر دست دارد و صدها قضیه جرمی از سوی افراد او در مراجع قانونی هرات ثبت است؛ اما هیچ اقدامی در این راستا صورت نگرفتهاست.
حبیبالله غوریانی، اکنون به یکی از چهرههای جنجالی هرات تبدیل شدهاست که برای فرار از چنگ قانون، به مردم بیدفاع این منطقه پناه بردهاست. به نظر میرسد که حکومت محلی هرات نیز برای بازداشت مجدد او، با فشار افکار عمومی روبهرو است و برای مدتی دست به این اقدام نخواهد زد.
در این میان سؤال اساسی اینجاست که سرنوشت صدها قضیه جرمی که امثال حاجی حبیب غوریانی، کامران علیزایی و زورگویانی از این دست مرتکب میشوند به کجا خواهد رسید؟