هشدار تازه طالبان؛ به نام خارجی‌ها، علیه افغان‌ها
در یک‌سال گذشته، هیچ سرباز خارجی در افغانستان کشته نشده‌است. گزارش‌هایی درباره یک ضمیمه مخفیانه توافق دوحه هم وجود دارد که نشان می‌دهد در این مدت، شبه نظامیان طالبان از پایگاه‌های نظامی خارجی در افغانستان در برابر حملات احتمالی، محافظت کرده‌اند. با این حال، امریکا برخلاف تعهد خود در توافق دوحه، تا اول می، افغانستان را ترک نکرد؛ رویدادی که بهانه‌ای تازه در اختیار طالبان قرار داده تا چرخه تازه خشونت را توجیه کنند.
طالبان روز شنبه (۱۱ ثور) در بیانیه‌ای هشدارآمیز اعلام کردند که حضور نیروهای خارجی پس از مهلت اول ماه می «اصولا راه هرگونه اقدام مناسب را برای مجاهدین امارت اسلامی در برابر نیروهای اشغالگر» باز کرده و در مورد رفتار جنگجویان این گروه رهبری طالبان تصمیم می‌گیرد.
در همین حال، سانی لگت؛ سخنگوی نیروهای خارجی در افغانستان در توییترش خبر داده که «آتش غیرمستقیم» به محوطه فرودگاه قندهار انجام شده، کسی آسیب ندیده و خساراتی نیز وارد نشده‌است.
اسکات میلر؛ فرمانده نیروهای خارجی در افغانستان هم گفته که «بازگشت خشونت بی‌معنا و تراژیک است؛ اما اشتباه نکنید، ما نیرو برای پاسخ قدرتمندانه به هر نوع حمله علیه نیروهای ائتلاف و برای حمایت از نیروهای امنیتی افغانستان داریم. رفتن به آن سمت (درگیری) اشتباه خواهد بود.»
با این حساب، پرسش این است که آیا طالبان بار دیگر به جنگی وسیع و لگام‌گسیخته علیه نیروهای خارجی وارد می‌شوند؟ آیا آن‌ها طی ماه‌های پیش رو در حالی که نیروهای خارجی در حال ترک افغانستان هستند، حملات کوبنده‌ای را علیه این نیروها سازمان خواهند داد؟ آیا این اقدام در صورت وقوع، توافق دوحه را با خطر فروپاشی رو به رو نمی‌کند؟
واقعیت این است که طالبان در این پیام جدید، از آغاز رسمی حملات گسترده خود علیه اهداف خارجی، خبر نداده‌اند. آنچه از سوی سخنگوی نیروهای خارجی درباره «آتش غیر مستقیم» در فرودگاه قندهار مطرح شده نیز با توجه به این‌که هیچ تلفات و خسارتی در پی نداشته، بدون شک نمی‌تواند به مثابه یک نشانه جدی از آغاز چرخه جدید خشونت، جدی گرفته شود.
بنابراین، پیش‌بینی نمی‌شود که در ماه‌های پیش رو شاهد حملات بی‌امان و گسترده طالبان بر مواضع قوای خارجی باشیم؛ به ویژه در شرایطی که طالبان در اعلامیه هشدارآمیز اخیر خود نیز به طور مستقیم از پایان تبانی صلح‌آمیز خود با خارجی‌ها سخنی به میان نیاورده و تصمیم‌گیری درباره آغاز یا عدم آغاز حملات شبه نظامیان آن گروه علیه اهداف خارجی را به «تصمیم» رهبری خود موکول کرده‌اند. این نشان می‌دهد که این تصمیم، هنوز گرفته نشده و شاید هرگز گرفته نشود.
تجربه گذشته نشان می‌دهد که طالبان بیش‌تر از امریکایی‌ها مایل به حفظ توافق دوحه هستند؛ زیرا این توافق، متضمن امتیازاتی است که طالبان می‌خواستند با تقبل هزینه‌های مرگبار، از راه جنگ به آن دست یابند؛ ولی بی‌هیچ هزینه‌ای از مسیر صلح به آن می‌رسند. با این حساب، اکنون که امریکا روند خروج را آغاز کرده و برای انجام آن یک تاریخ مشخص را تعیین کرده -اگرچه این تاریخ، اول ماه می نیست- انتظار نمی‌رود طالبان، خشونت‌ها را به اندازه‌ای افزایش دهند که توافق دوحه به طور کامل با خطر تلاشی و فروپاشی رو به رو شود.
با این حال، هشدار جدید طالبان از یک زاویه دیگر، کاملا واقعی و خطرناک است و باید آن را جدی گرفت و آن، آغاز چرخه تازه خشونت در سراسر افغانستان علیه نیروهای دولتی و مردم است.
همین اکنون چندین ولایت کشور درگیر جنگ‌های شدید میان دولت و طالبان است که در برخی موارد، خطر هجوم نظامی سنگین طالبان برای اشغال مراکز ولایتی هم وجود دارد و آرایش‌های جنگی دوطرف هم نشان می‌دهد که ماهیت این جنگ‌ها با آنچه در گذشته شاهد بودیم، کاملا فرق دارد.
با این حساب، پیام هشدارآمیز تازه طالبان، پیش از آن‌که خطری را متوجه فرایند خروج امن قوای خارجی کند، شاید نوعی تهدید ضمنی برای تشدید جنگ داخلی باشد. طالبان برای توجیه خشونت‌های لگام‌گسیخته جاری علیه دولت، نیاز به توجیهات قوی دارند؛ زیرا وقتی نیروهای خارجی، کشور را ترک می‌کنند، دلیلی برای مشروعیت جنگ طالبان علیه دولت باقی نمی‌ماند و آن گروه اگر به راستی علیه اشغال «جهاد» می‌کرده‌است، با خروج قوای خارجی، اشغال دیگر معنا و موضوعیت خود را از دست می‌دهد و طالبان باید صلح کنند؛ اما نقض تعهد امریکا مبنی بر خروج تا اول ماه می، این بهانه را در اختیار طالبان قرار می‌دهد که با تشدید جنگ علیه نیروهای امنیتی و دولت، اهداف خود برای رسیدن به قدرت از راه جنگ را دنبال کنند.
