سه شنبه سیاه؛ روزی برای تعیین سرنوشت
اشرفغنی؛ رییس جمهوری حمله به مکتب سیدالشهدا را تروریستی و «مصداق بارز جنایت بشری و ضد ارزشهای اسلامی» خواند و به احترام قربانیان حمله به دانشجویان در لوگر و دانشآموزان دختر در کابل روز سهشنبه (۲۱ ثور) را «ماتم ملی» اعلام کرد.آقای غنی گفت: «برای من به عنوان پدر دو فرزند و برای همکارانم این درد جانسوز است و در این غم بزرگ با تک تک خانوادههای شما خود را شریک میدانیم.»
او اضافه کرد: «گروههای جهل و تاریکی گاهی تحت نام طالب و گاهی تحت عنوان داعش با اینگونه حملات وحشیانه میخواهند فرزندان ما را از کاروان علم و ترقی عقب نگهدارند و باور مردم ما را به آینده روشن تضعیف نمایند.»
او همچنین گفت که به امرالله صالح دستور داده که به خانوادههای قربانیان به طور فوری کمک نقدی فراهم کند و به سرور دانش هم وظیفه سپرده تا با مشورت اهالی و بزرگان منطقه، راههای بهتر تامین امنیت آن را جستجو کنند و در ظرف دو هفته به او گزارش بدهند.
تصمیم رییس جمهوری قابل ستایش است؛ حتی اگر نمادین و تنها به منظور التیام زخمهای عمیق ناشی از دو فاجعه مهیب در لوگر و کابل باشد. اعلام یک روز عزای عمومی اگرچه برای این حجم سنگین رنج و اندوه و مصیبت، کافی نیست؛ اما بیتردید به مردم کمک خواهد کرد تا با همبستگی و همدلی بیشتری با رویدادهای مرگبار اخیر مواجه شوند و برای عبور از این وضعیت به کمک همدیگر بشتابند.
سه شنبه سیاه، تنها روز نیمهافراشتهشدن پرچمهای ملی و پخش سرودهای غمانگیز از رسانههای همگانی نیست؛ روزی برای سوگواری برای جوانانی است که بیرحمانه قربانی شدند و افق سرنوشت ملتی در خونتپیده را تیره و تار کردند. این روز را باید به یک کارزار بزرگ ملی برای کمک به قربانیان تبدیل کنیم؛ قربانیانی که بیهیچ جرمی، آماج تکاندهندهترین جنایتهای قرن قرار میگیرند و بیآنکه کسی به مددشان بشتابد، بار سنگین اندوهی چنین سترگ را به تنهایی میکشند و دچار مرگی تدریجی میشوند.
سه شنبه سیاه ماتم ملی در عین حال، فرصتی برای تعیین سرنوشت است، برای وحدت ملی؛ چیزی که در ویدیوی اشرفغنی و معاونان او نیز به طور نمادین به نمایش گذاشته شد. رییس جمهوری با دستار ویژه مردم مناطق مرکزی، ظاهر شد تا به قربانیان رویداد فجیع غرب کابل، ابراز همدردی و غمشریکی کند. او به عنوان یک «پدر» با اندوه جانکاه پدرانی شریک شد که جگرگوشههایشان را در رویداد غمانگیز اخیر از دست دادند و اکنون غم غریب فقدان عزیزان، جانشان را میکاهد.
آقای غنی همچنین به عنوان رییس جمهوری به معاونانش دستور داد تا برای خانوادههای قربانیان، کمک نقدی فراهم کنند، در رایزنی با بزرگان محلی، روی طرحی امنیتی، کار کنند و تمهیدات بازسازی مکتب سیدالشهدا را فراهم سازند.
با این حال، مسئولیت او به عنوان رییس جمهوری، تنها به همین موارد، خلاصه نمیشود. مردم افغانستان، بیش از هر زمان دیگری در معرض هزینههای خونین یک جنگ ناجوانمردانه قرار گرفتهاند. پسران و دختران دانشآموز از لوگر تا کابل، بیرحمانه آماج موجی از خشونتهای لگامگسیخته قرار میگیرند و مظلومانه جان میبازند. کمک نقدی و بازسازی مکتب و به احتمال بعید، تدوین یک طرح امنیتی برای یک منطقه خاص، ممکن است اندکی از آلام این فجایع بکاهد و زخمهای را نه بهبود؛ بلکه تسکین بخشد؛ اما برای مهار بحران، کافی نیست. کشور بیش از هر زمان دیگری به سرزمینی غیر قابل زندگی تبدیل شدهاست؛ جهنمی سوزان برای مردمی که نه دست ستیز دارند و نه پای گریز، و گویی جز پذیرش مرگی محتوم به فجیعترین شکل ممکن، گزیری ندارند.
آقای غنی به عنوان رییس جمهوری و معاونان او وظیفه دارند برای عبور از این شرایط بحرانی، راه حلهای زودبازده و عملی پیدا کنند و اگر از عهده مهار بحران برنمیآیند، این ناتوانی را با مردم در میان بگذارند تا مردم خود به فکر چاره باشند؛ همان چیزی که در واکنشهای برخی از خانوادههای قربانیان حمله اخیر کابل نیز مشهود بود.
اگر یکی از رهیافتها تهیه و تدوین طرحهای امنیتی محلی است، یکی دیگر شاید انتقام باشد تا هزینه جنایت برای جنایتکاران افزایش یابد و آنها تصور نکنند که هیچ مکافاتی در برابر جنایتهایشان وجود ندارد.
هزاران تروریست هنوز در زندانهای دولتی هستند. آنها باید عادلانه و علنی محاکمه و مجازات شوند. این اقدام در عین حال، صداقت و جدیت دولت در نمایشهای اخیر را احراز میکند و نشان میدهد که دستار هزارگی و اعلام ماتم ملی از سوی اشرفغنی به عنوان پدر دو فرزند و رییس جمهوری همه افغانستان نه صرفا یک قوم و مذهب خاص، واقعی بوده و او به راستی مصمم به حل ریشهای بحران است.
با این حال، عبور از این وضعیت به بسیج فراگیر ملی هم نیاز دارد. مردم باید متحد شوند. فرقهگرایی، دامنزدن به شکافهای قومی و سوگیریهای مسموم و مخرب مذهبی، چاره مشکل نیست؛ بلکه به تضعیف بیشتر مردم منجر میشود و فرایند قربانیشدن را برای آنهایی که کمر به نابودیشان بستهاند، تسهیل میکند.