از زبان نخستوزیر: روزیرسان خداوند است
ملا حسن آخوند؛ رییس الوزرای طالبان در نخستین بیانیه خود از زمان به دستگرفتن قدرت گفت که «امارت اسلامی» حقوق زنان را تامین کرده و آنان حق تحصیل و کار دارند. او در این بیانیه بحران اقتصادی افغانستان را میراث حکومت اشرفغنی خواند.رییس دولت طالبان همچنین با اشاره به انتقادها از ترکیب دولت «امارت اسلامی» مبنی بر همهشمول نبودن این دولت، گفت که «آیا حکومت گذشته همهشمول بود یا حکومت کنونی؟»
او گفت که مشکلات بیکاری، قحطی و افزایش قیمتها در کشور پیش از روی کارآمدن حکومت طالبان وجود داشت.
او پذیرفت که مشکلات اقتصادی در کشور وجود دارد؛ اما گفت که «رزق مردم» را دولت طالبان وعده نکردهاست، رزق از خداوند است و خدا بندگانش را امتحان میکند.
نخستین سخنرانی رهبر کنونی افغانستان که بیش از سه ماه از قدرتگیری طالبان صورت گرفت انتظارات فراوانی را به وجود آوردهبود. مردم افغانستان انتظار داشتند که رئیس الوزرای «امارت اسلامی» با یک پیام محکم و تعهدات واقعبینانه و عملی در فصل فاجعه و بحران، امیدها را دوباره احیا کند و خوشبینیهای در حال نابودی نسبت به آینده را همچنان زنده نگهدارد.
با این حال، اگرچه بخشی از سخنان ملا حسن آخوند در زمینه حقوق زنان، تحصیل دختران و موارد مشابه، امیدهای اندکی را برانگیخت؛ اما در زمینههای دیگر از جمله بحران اقتصادی، فاجعه انسانی و فقر و برنامه طالبان برای مواجهه با این وضعیت، ناامیدکننده بود.
رهبر دولت طالبان برخلاف همه انتظارها به جای آنکه مسئولیت این وضعیت را برعهده بگیرد و از برنامههای خود برای تغییر شرایط مردم افغانستان توضیح دهد، تلاش کرد تا مشکلات را به دولت فاسد اشرفغنی نسبت دهد و بدتر از آن اینکه ادعا کرد که طالبان برای تغییر وضعیت اقتصادی و تامین نیازهای مالی مردم افغانستان هیچ وعدهای ندادهاند و روزی مردم از سوی خداوند تامین میشود و وضعیت فاجعهبار کنونی یک آزمون الهی است که مردم باید صبور باشند و آن را پشت سر بگذارند.
این اما چیزی نیست که از جانب یک مقام مسئول و رهبر یک حکومت مدعی اسلام باید مطرح میشد. انتظار میرفت که ملا حسن آخوند که در رأس حکومت طالبان قرار دارد به جای انداختن بار اصلی مسئولیت و تقصیر در قبال وضعیت فاجعهبار کنونی بر دوش دولت پیشین، از راهبردها و برنامههای کوتاهمدت و بلندمدت دولت خود در مواجهه با فاجعهباری که اکنون مردم افغانستان را در آستانه یک بحران تمامعیار انسانی قرار داده، سخن میگفت و به آنها اطمینان میداد که طالبان با تمام توان برای تغییر وضعیت تلاش میکنند و بر بنیاد استراتژیها و اهداف برنامهریزیهای سیستماتیک و کارشناسیشده این وضعیت در یک بازه زمانی مشخص، تغییر خواهد کرد و هرگز آنگونه که در رسانهها مطرح میشود و سازمانهای امدادی بینالمللی نیز درباره آن هشدار میدهند، فاجعه انسانی در نتیجه سقوط افغانستان به دست طالبان رخ نخواهد داد و مردم از این پس در رفاه و راحتی و آسایش و آرامش زندگی خواهند کرد.
اینکه در یک جامعه اسلامی بربنیاد باورهای دینی همه مردم باید در برابر مشیت الهی تمکین کنند و نسبت به آزمونهای خداوندی صبور و شکیبا و بردبار باشند، تردیدی وجود ندارد؛ اما این امر هرگز حتی بربنیاد آموزههای اسلامی و سیره پیشوایان دینی هم از مسئولان یک حکومت اسلامی، رفع مسئولیت نمیکند. آنها در برابر معیشت مردم مسئول اند و باید با تأمین عدالت اجتماعی و اقتصادی و ارائه برنامههای مشخص به تکلیف خود در برابر نیازهای جامعه عمل کنند؛ در غیر این صورت شایسته حکمرانی بر یک جامعه مسلمان نیستند و از نظر دینی، حکومت را بدون شایستگی و به ناحق غصب کردهاند؛ زیرا شایستگان و نخبگان جامعه مسلمان که میتوانند از عهده اداره حکومت، جامعه و اقتصاد کشور برآیند از قدرت کافی برای خدمت به مردم و نجات آنها از فقر و فاجعه و بحران و مرگ برخوردار نیستند.
از جانب دیگر، نخستوزیر «امارات اسلامی» حتی در حد یک همدردی ساده نیز نتوانست نظر و نگاه آحاد مردم افغانستان درباره چگونگی برخورد حاکم جدید با وضعیت فاجعهآمیز اقتصادی و پیامدهای سنگین فقر و بیکاری گسترده در کشور را تغییر دهد و در زمانی که فقر و گرسنگی بر آنها غلبه کرده و فاجعه قریبالوقوع انسانی جان میلیونها نفر را تهدید میکند دستکم یک پیام امیدبخش از سوی حاکم اسلامی صادر نشد تا اندکی از آلام و رنجهای آنان بکاهد و به آنها امکان دهد تا در تحمل این وضعیت، صبور و بردبار باشند.
از سوی دیگر، سخنان نخستوزیر طالبان درباره بحران اقتصادی، مسئولان و عوامل این بحران و نیز راههای مواجهه و مقابله با آن با اظهارنظرها و مواضع دیگر رهبران و مقامهای ارشد دولت «امارت اسلامی» همخوانی نداشت و این نشان میدهد که ملا حسن آخوند از وضعیت جاری به طور نگرانکنندهای بیخبر و ناآگاه است و حتی نمیداند که پیامدهای این وضعیت فاجعهبار
میتواند دامن حکومت نوبنیاد طالبان را نیز بگیرد و در صورتی که این شرایط بحرانی به زودی پایان نیابد، چشمانداز ثبات و بقای حکومت جدید با خطرات جدی مواجه خواهد شد.
همین اکنون، فرستادگان ارشد «امارت اسلامی» در دوحه قطر با نمایندگان اروپا و امریکا در حال رایزنیهای فشرده و نفسگیر هستند تا بتوانند موضع واشنگتن را درباره انسداد داراییهای ملی افغانستان تغییر دهند و به این ترتیب، بخشی از بحران اقتصادی کشور را مهار کنند و دستکم جلو بروز فاجعه انسانی در افغانستان را بگیرند. این به معنای آن است که آنها برخلاف دیدگاه و تفکر رهبر و رئیس دستگاه اجراییشان، ارزیابی واقعبینانهتری از بحران دارند و برای پایاندادن به آن به جای آنکه مقصران بروز این وضعیت را شناسایی کنند و یا پایان آن را به اراده خداوند و امتحان الهی نسبت دهند، در صدد پیدا کردن راه حلهای زمینی، ملموس و در دسترس هستند که آزادی داراییهای بلوکهشده افغانستان توسط امریکا یکی از اصلیترین این راهها به حساب میآید.
با توجه به این موارد، بیانیه صوتی ملا حسن آخوند؛ نخستوزیر «امارت اسلامی» علیرغم امیدهای فراوانی که برانگیختهبود نتوانست اقناع و امید مردم افغانستان را برانگیزد و به آنها در زمینه پایانیافتن این وضعیت بحرانی و بیثبات اطمینان دهد.