چشم‌انداز دولت طالبان در شعاع گفتگوهای اسلو
وقتی اروپا و امریکا از فرستادگان سیاسی طالبان در پایتخت ناروی، استقبال و میزبانی می‌کنند این به معنای آن است که غرب ناگزیر شده واقعیت طالبان را به رسمیت بشناسد و با آن از موضع دولت بالفعل و فعال، وارد مذاکرات جدی درباره سرنوشت افغانستان شود. شاید به همین دلیل بود که امیرخان متقی؛ سرپرست وزارت امور خارجه طالبان اعلام کرد که مذاکرات اسلو حتی اگر به هیچ نتیجه دیگری هم منجر نشود، نفس برگزاری آن یک دستاورد به حساب می‌آید. کارشناسان سیاسی هم می‌گویند که صرف نظر از این‌که گفتگوهای اسلو سرانجام چه نتیجه‌ای برای شناسایی یا عدم شناسایی دولت طالبان به همراه خواهد داشت، صرف برگزاری آن برای دولت کنونی کابل یک امتیاز بزرگ به حساب می‌آید. ضمن آن‌که طالبان انتظار دارند که این گامی ابتدایی و البته اساسی برای شکستن انزوای بین‌المللی‌شان باشد.
از چند روز پیش، امیرخان متقی؛ سرپرست وزارت امور خارجه طالبان هیأتی از آن گروه را در اسلو؛ پایتخت ناروی رهبری می‌کند که در حال رایزنی با طرف‌های اروپایی و امریکایی و نیز نمایندگان جامعه مدنی و زنان معترض افغان است.
کاملا مشخص است که هدف طالبان از این گفتگوها شکستن انزوای سیاسی از طریق دستیابی به شناسایی بین‌المللی و نیز آزادی پول‌های منجمدشده افغانستان در بانک‌های امریکایی و اروپایی می‌باشد.
در مقابل نیز قدرت‌های غربی انتظار دارند که دولت جدید طالبان مطالبات آن‌ها در حوزه‌های حقوق بشر، آزادی‌های اساسی و مدنی، حقوق شهروندان و اقلیت‌ها، تشکیل دولت فراگیر، مبارزه با تروریزم و قطع ارتباط با گروه‌های تروریستی را محقق سازد.
البته این تنها ظاهر ماجراست. در پشت پرده بدون شک مطالبات مهم‌تری مطرح می‌شود که متضمن استمرار هژمونی پایدار غرب بر سرنوشت افغانستان باشد و طالبان باید متعهد شوند که از منافع راهبردی امریکا و متحدانش در برابر رقبا و دشمنان سنتی آن مانند روسیه، چین و ایران در افغانستان آینده و آینده افغانستان، صیانت و حفاظت خواهند کرد و تضمین‌های لازم را در این زمینه به جانب غربی ارائه می‌دهند.
در این میان، اما و اگرهای مختلفی درباره چشم‌انداز دولت طالبان در شعاع گفتگوهای جاری در اسلو مطرح می‌شود. شماری از کارشناسان معتقد اند که این گامی ابتدایی و مهم برای آب‌شدن یخ رابطه میان طالبان و غرب پس از فروپاشی کامل دولت مورد حمایت غرب در کابل و شکست نظامی امریکا در افغانستان می‌باشد.
با این حال، هرگز انتظار نمی‌رود که در پایان نشست اسلو، یک توافق‌نامه جامع و فراگیر برای آینده سیاسی افغانستان میان طرف‌های مذاکره‌کننده امضا شود؛ بلکه پیش‌بینی می‌شود که این گفتگوها در آینده همچنان ادامه پیدا کند و طرف‌های شرکت‌کننده در آن مطالبات اصولی خود را همچنان در چارچوب این رایزنی‌ها پی‌گیری کنند تا در نهایت بستری مساعد برای دستیابی به یک توافق فراگیر میان طرف‌های افغان و دولت طالبان با قدرت‌های جهانی فراهم شود.
گفته می‌شود که پس از پایان گفتگوهای اسلو شورای امنیت سازمان ملل متحد که در حال حاضر دولت ناروی رهبری دوره‌ای آن را برعهده دارد درباره پرونده افغانستان و طالبان تشکیل جلسه می‌دهد و پیش‌بینی می‌شود که اسلو نتایج و دستاوردهای گفتگوهای جاری با طالبان را در این نشست به اعضای دایم و غیردایم این شورا ارائه کند.
برای طالبان این گامی حیاتی در جهت تعیین سرنوشت دولت کنونی کابل به حساب می‌آید و آن‌ها انتظار دارند که جامعه جهانی سرانجام بر مواضع کنونی‌اش تجدید نظر کند، انزوای سیاسی طالبان را درهم‌شکند، به تحریم‌های بین‌المللی علیه سران طالبان پایان دهد و دولت آن‌ها در کابل را به رسمیت بشناسد.
این اما به لحاظ عملی آسان نیست؛ زیرا اروپا و امریکا پس از شکست در مقابل طالبان در یک جنگ نظامی ۲۰ ساله اکنون در موقعیتی نیستند که به تنهایی درباره سرنوشت افغانستان تصمیم بگیرند. قدرت‌ها و بازی‌گران بزرگ دیگری نیز هستند که در حال حاضر در غیاب امریکا و غرب در مناسبات و معادلات سیاسی، امنیتی و اقتصادی افغانستان نقش ایفا می‌کنند و بدون شک، مواضع و منافع آن‌ها بر هرگونه تصمیم درباره سرنوشت دولت کنونی طالبان، تاثیرگذار و تعیین‌کننده خواهد بود.
با این حال برای طالبان این اهمیت زیادی دارد که آن‌ها در قلب اروپا با نمایندگان غرب به طور مستقیم مذاکره می‌کنند و این در حالی است که پیش از این حتی تصور آن هم امکان‌‌پذیر نبود؛ زیرا طالبان از نظر غرب یک گروه غیرمشروع به حساب می‌آمد که باید سرکوب میشد. آن‌ها در حال جنگ مستقیم نظامی بودند و رهبران طالبان همچنان در فهرست سیاه سازمان‌های استخباراتی و دولت‌های سیاسی غربی و جامعه بین‌المللی قرار دارند.
با این وجود، وقتی اروپا و امریکا از فرستادگان سیاسی طالبان در پایتخت ناروی، استقبال و میزبانی می‌کنند این به معنای آن است که غرب ناگزیر شده واقعیت طالبان را به رسمیت بشناسد و با آن از موضع دولت بالفعل و فعال، وارد مذاکرات جدی درباره سرنوشت افغانستان شود. شاید به همین دلیل بود که امیرخان متقی؛ سرپرست وزارت امور خارجه طالبان اعلام کرد که مذاکرات اسلو حتی اگر به هیچ نتیجه دیگری هم منجر نشود، نفس برگزاری آن یک دستاورد به حساب می‌آید. کارشناسان سیاسی هم می‌گویند که صرف نظر از این‌که گفتگوهای اسلو سرانجام چه نتیجه‌ای برای شناسایی یا عدم شناسایی دولت طالبان به همراه خواهد داشت، صرف برگزاری آن برای دولت کنونی کابل یک امتیاز بزرگ به حساب می‌آید. ضمن آن‌که طالبان انتظار دارند که این گامی ابتدایی و البته اساسی برای شکستن انزوای بین‌المللی‌شان باشد.
به خدا بهترین هیئت طالبان به اسلو بود ولی افسوس که لطیف نظری معین اقتصاد ارزش و زیبائی هیئت افغانی را از بین برد به جای نظر اگر کسی دیگری میبود خوب معلوم میشد.