«شورای عالی مقاومت»؛ تلاش بیهوده برای احیای یک جنبش مرده

تلاش برای تشکیل «شورای عالی» مقاومت ملی، تنها یک حرکت تبلیغاتی برای انتقال این پیام به مخالفان این جریان است که آن‌ها هنوز زنده‌اند، شکست نخورده‌اند و علیرغم ادعای طالبان مبنی بر این‌که چیزی به نام «مقاومت» وجود خارجی ندارد و هیچ نیرویی قادر به مقابله نظامی با آن گروه نیست، «جبهه مقاومت ملی» این بار با «شورای عالی مقاومت» به صحنه بازمی‌گردد.

احمد مسعود؛ رهبر «جبهه مقاومت ملی افغانستان» به منظور ایجاد و رایزنی روی شیوه ایجاد ‘شورای عالی مقاومت’ با جمعی از فعالان سیاسی از نقاط مختلف جهان و افغانستان جلسه مشورتی «پنج ساعته» داشته است.

صبغت احمدی؛ سخنگوی این جبهه به بی‎بی‌سی گفته : «این نخستین جلسه تخصصی مشورتی بود و جلسات دیگری در روزهای آینده با تمامی طرف‌های مطرح ضد طالبانی برگزار خواهد شد.»

او افزوده شمار زیادی از اقوام مختلف در این نشست از راه دور شرکت کرده‌بودند. شرکت‌کنندگان شامل نمایندگان پیشین پارلمان و شخصیت‌های سیاسی مانند شکریه بارکزی، عارف رحمانی، گلشن نورستانی، رحمان اوغلی، نرگس نهان، فرهاد عظیمی، منگل ساپی، عبدالقدیر بلوچ، اشراق حسینی، میرزامحمد یارمند، نظیف شهرانی، امین احمدی، امن‌الله زدران و شماری دیگر بودند.

گزارش شده که در این جلسه رهبران سنتی ضد طالبان از اقوام هزاره، ازبک و تاجیک عمدتا غایب بوده‌اند.

این نشست مجازی در حالی برگزار شده که از تشکیل «جبهه مقاومت ملی» حدود ۸ ماه می‌گذرد؛ جبهه‌ای که تنها یک هفته توانست از نظر نظامی در برابر طالبان بجنگد و پس از آن به سرعت، متلاشی شد، رهبران و فرماندهان نامدار و پرمدعای آن به کشورهای خارجی گریختند و هزینه سنگین آن را مردم پنجشیر متحمل شدند و به نظر می‌رسد که هنوزهم متحمل می‌شوند.

کارشناسان می‌گویند که تلاش برای تشکیل «شورای عالی» مقاومت ملی، تنها یک حرکت تبلیغاتی برای انتقال این پیام به مخالفان این جریان است که آن‌ها هنوز زنده‌اند، شکست نخورده‌اند و علیرغم ادعای طالبان مبنی بر این‌که چیزی به نام «مقاومت» وجود خارجی ندارد و هیچ نیرویی قادر به مقابله نظامی با آن گروه نیست، «جبهه مقاومت ملی» این بار با «شورای عالی مقاومت» به صحنه بازمی‌گردد.

به باور منتقدان، تبلیغات مجازی، تشکیل جلسات بی‌اثر، سفرهای تشریفاتی و دیدارهای نمادین، چیزی را در «میدان» تغییر نمی‌دهد. آنچه واقعیت دارد این است که پنجشیر که پیش از این، نماد «مقاومت» علیه طالبان محسوب می‌شد، اکنون ماه‌هاست که در اشغال طالبان است و نیروهای پشتون‌تبار آن گروه در نزدیکی مقبره احمدشاه مسعود «اتن ملی» برگزار می‌کنند و به این ترتیب، قدرت قومی خود را به رخ تاجیک‌ها و دیگر اقوام می‌کشند.

شاید یکی از عوامل شکست سریع و زودهنگام «جبهه مقاومت ملی» به رهبری احمد مسعود؛ پسر احمدشاه مسعود این بود که او برای رهبری یک جبهه سیاسی – نظامی ملی و فراقومی بیش از اندازه جوان است.

این انتقاد جدی است و در همین نشست مجازی اخیر برای تشکیل «شورای عالی مقاومت» هم مشهود بود؛ زیرا او نتوانست رهبران نامدار و سنتی تاجیک، ازبک و هزاره را حتی از راه دور و در یک رایزنی مجازی، فراهم بیاورد. این یعنی آن‌ها نمی‌خواهند بر محور یک پسر جوان جمع شوند؛ کسی که وقتی آن‌ها در جبهه‌های گرم سرگرم جنگ با شوروی و سپس جنگ‌های داخلی برای دست‌یابی به قدرت و امتیاز بودند، هنوز به دنیا نیامده‌بود یا کودکی خردسال بیش نبود.

حتی رهبران تاجیک‌تبار هم پیش از این به رهبری بلامنازع و محوری احمد مسعود، تمکین نکرده‌اند. بنابراین، «جبهه مقاومت ملی» احمد مسعود نه تنها «ملی» نیست؛ بلکه حتی یک جریان قدرتمند قومی هم به حساب نمی‌آید.

نکته دیگر که شاید در شکست زودهنگام «جبهه مقاومت ملی» نقش اساسی داشت، عدم تمایل کشورهای خارجی به ویژه حامیان سنتی جبهه ضد طالبانی شمال برای حمایت از یک جبهه نظامی دیگر علیه حاکمان کنونی کابل بود. کشورهایی مانند ایران، هند، فرانسه و تا حدودی روسیه که پیش از این، از جبهه نظامی ضد طالبان به رهبری احمدشاه مسعود حمایت می‌کردند، هرکدام در حال لابی‌گری با طالبان هستند تا منافع راهبردی خود را تامین کنند و بر سیاست‌های قومی آن گروه تاثیر بگذارند.

شاید یکی از دلایل این امر، بی‌اعتمادی به جبهه به رهبری احمد مسعود برای رسیدن به پیروزی از راه نظامی و یا صیانت و تحقق اهداف استراتژیک و منافع کلان این کشورها باشد.

بر این اساس، تلاش مجازی برای تشکیل «شورای عالی مقاومت» با حضور نمایندگان فاسد پارلمان پیشین، مقاومت‌گران فیسبوکی و عناصر غوغاسالار فاقد پایگاه اجتماعی و نفوذ و محبوبیت مردمی، پیش از آن‌که زمینه‌ساز احیای یک جنبش مرده شود، آن را از چشم‌ها می‌اندازد و طرفداران اندک آن را هم ناامید می‌کند.