چرا مهاجرین افغان نباید در اعتراضات همسایگان شرکت کنند؟
اکثریت قریب به اتفاق پناهجویان افغان از جنگ و آشوب و بحران در کشورشان به ایران و پاکستان و دیگر کشورها گریختهاند و در جستجوی جای امنی برای زندگی هستند؛ بنابراین، مشارکت مهاجران در آشوبها، اعتراضات و اغتشاشات جاری در کشورهای میزبان، نه اخلاقی و انسانی است و نه سودی برای آنان خواهد داشت.
عبدالرحمن رشید؛ معاون وزارت مهاجرین و عودتکنندگان طالبان از مهاجران افغانستان در کشورهای همسایه خواسته که در تجمعهای اعتراضی شرکت نکنند.
در این روزها ایران و پاکستان شاهد تجمعهای اعتراضی هستند.
او با نشر یک پیام ویدیویی از مهاجران افغانستان خواسته که «در حالت هجرت خوب زندگی» کنند.
آقای رشید تجمع اعتراضی را «کارهای داخلی کشورهای همسایه» خوانده و از مهاجران خواستهاست که با ملت کشورهای میزبان که اعتراض میکنند، همکار نباشند. مناسبت و زندگی خود را خراب نکنند.
او گفتهاست که افغانستان با کشورهای همسایه مناسبات خوب داشتهاست.
با ادامه اعتراضها در ایران چندی قبل سازمان عفو بینالملل در گزارشی نام و مشخصات دو کودک مهاجراهل افغانستان مقیم ایران را آوردهبود که در جریان اعتراضات اخیر در تهران کشته شدهاند. صحت و سقم این گزارش هنوز تایید نشدهاست.
اگرچه حتی اگر مرگ دستکم دو پناهنده افغان در اعتراضات ایران، تایید هم شود، این امر نمیتواند دلیلی بر حضور افغانها در اعتراضات ضد دولتی در آن کشور به حساب بیاید؛ زیرا مشخص نیست که آنها چگونه و توسط چه کسانی کشته شدهاند. ممکن است شلیک اشتباهی پولیس به مرگ تصادفی آنان منجر شدهباشد و حتی امکان دارد که دستهایی از درون معترضان برای بدنامکردن حکومت ایران و یا برانگیختن احساسات جامعه مهاجر، اقدام به این جنایت کردهباشند.
سناریوی دیگر هم این است که رسانههای عمدتا غربی که پیوسته به اعتراضات در ایران دامن میزنند و علیه دولت تهران، تبلیغ میکنند، شاید با استفاده از فضای آشفته و ملتهب اطلاعرسانی و دسترسی به اطلاعات مربوط به اعتراضها، نامهای این افراد را در لیست قربانیان اعتراضات آوردهباشند تا حکومت ایران را بدنام کنند و خشم مردم ایران و مهاجرین افغان را علیه آن برانگیزند؛ چون جز چند عکس انگشتشمار، هیچگونه سند و مدرکی درباره این ادعاها ارائه نشدهاست.
با اینهمه و صرف نظر از درستی یا نادرستی خبرها درباره کشتهشدن پناهندگان افغان در اعتراضات ایران، واقعیت این است که شماری از افغانهای مقیم سایر کشورها در شبکههای اجتماعی از معترضان ایرانی حمایت میکنند و این چیزی نیست که قابل انکار باشد.
با این حال به نظر نمیرسد که چنین موضعی به نفع جامعه بزرگ مهاجران افغان در ایران و حتی پاکستان باشد. اکثریت قریب به اتفاق پناهجویان افغان از جنگ و آشوب و بحران در کشورشان به ایران و پاکستان و دیگر کشورها گریختهاند و در جستجوی جای امنی برای زندگی هستند؛ بنابراین، مشارکت مهاجران در آشوبها، اعتراضات و اغتشاشات جاری در کشورهای میزبان، نه اخلاقی و انسانی است و نه سودی برای آنان خواهد داشت.
اخلاقی و انسانی نیست؛ زیرا آنها سالها از موهبت امنیت و کار و فعالیت و زندگی و تحصیل در کشورهای میزبان، بهرهمند شدهاند و تقریبا دو نسل از مهاجران در ایران و پاکستان، پرورده شده و به ثمر نشستهاند؛ بنابراین، کمترین مسئولیت آنان در قبال لطف میزبانی این کشورها، سپاسگزاری و حمایت از امنیت آنها است.
اگرچه نمیتوان انکار کرد که در این میان، سیاستها، تصمیمات و تبعیضهای غیرقابل توجیه و تحملی نیز وجود داشتهاست؛ اما علیرغم آن، مهاجرین با تمام شرایط دشوار کشورهای میزبان، کنار آمده و زندگی در هجرت و غربت را بر بازگشت به وطنی ناایمن و بحرانزده ترجیح دادهاند.
شرکت در اعتراضات همچنین برای مهاجران سودمند نیست؛ زیرا این امر، زمینهساز گسترش بحران و تشدید بیثباتی و ناامنی ناشی از تضعیف دولتهای مرکزی شده و به آنارشیستهای اقتدارگریز و فاقد انسجام و رهبری، امکان میدهد تا وضعیتی شبیه دیگر کشورهای درگیر بحران مانند افغانستان، لیبی، سوریه، عراق و… را در ایران و پاکستان و دیگر کشورهای هدف به وجود آورند و این دقیقا پروژهای است که در دستور کار دشمنان این کشورها هم قرار دارد. در چنین شرایطی آیا افغانهای مهاجر میخواهند زندگی امن خود در کشورهای میزبان را دچار آشوب و آشفتگی کنند؟ اگر پاسخ مثبت است پس از تبدیل کشورهای میزبان به افغانستان، لیبی، سوریه و عراق دیگر، مقصد بعدی این مهاجران سرگردان و بیپناه و بیوطن کجا خواهد بود؟
نکته دیگر این است که اعتراضات جاری در ایران و پاکستان، مساله داخلی خود این کشورهاست. بنابراین، مهاجرین حق ندارند از آن حمایت یا در آن دخالت کنند. برای درک این مهم، تنها کافی است به این نکته توجه کنیم که آیا اجازه میدهیم یا مایل هستیم که معترضان یا جنگجویان خارجی در افغانستان حضور داشتهباشند و در اعتراضات یا جنگهای داخلی کشور، شرکت کنند؟
آیا یکی از اصلیترین معضلات دیروز و امروز ما، حضور تروریستهای چندملیتی در کنار گروههای ضد دولتی نبوده و نیست؟
با توجه به این مسایل، صرف نظر از اینکه طالبان بر اساس کدام منافع، وابستگی یا زد و بندهای پشت پرده با کشورهای ایران و پاکستان از مهاجران خواستهاند در اعتراضات جاری در این کشور، شرکت نکنند، این موضع، کاملا معقول است و به سود جامعه حدودا ۱۰ میلیونی مهاجران در این دو کشور همسایه میباشد.