روز جهانی زن؛ طالبان: حقوق زنان در افغانستان با غرب فرق دارد
همزمان با روز جهانی زن و نگرانی‌ها از محدودیت طالبان علیه زنان افغانستان تحت حاکمیت این گروه، طالبان ادعا می‌کنند که زنان افغانستان از هر لحاظ محفوظ است؛ اما با غرب فرق دارد.
ذبیح‌الله مجاهد؛ سخنگوی طالبان در پیامی به مناسبت «روز جهانی زن» اعلام کرده است که زنان افغان از نگاه فیزیکی و روانی در مصونیت کامل زندگی می‌کنند.
مجاهد ادعا کرده است که در نظام طالبان از هرگونه خشونت در برابر زنان، جلوگیری شده و هیچ فردی نمی‌تواند حقوق زنان را ضایع کند و آنان را به چشم بد بنگرد.
در همین حال، سخنگوی طالبان می‌گوید که حقوق زنان افغان در یک جامعه اسلامی و افغانی با حقوق زنان در جامعه غربی تفاوت‌های آشکاری دارد.
آقای مجاهد افزوده است که در هنگام محاسبات این تفاوت باید در نظر گرفته شود.
به گفته او «حقوق اساسی زنان افغان در چهارچوب شریعت اسلامی و فرهنگ و عنعنات جامعه افغانی تأمین شده است».
سخنگوی طالبان گفت: «حفاظت از عفت، عزت و حقوق شرعی زنان» در اولویت کار این گروه قرار دارد و آنان در حال حاضر از نظر فیزیکی و روانی در «مصئونیت کامل» زندگی می‌کنند.
در بیانیه‌ای که از سوی سخنگوی طالبان منتشر شده، تأکید شده است که نهادهای قضایی و سایر ارگان‌های مربوطه طالبان مکلف شده‌اند تا در راستای تأمین حقوق زنان تلاش کنند، اختیار آنان در امر ازدواج را تضمین کنند و حقوقی چون مهریه و میراث را برای آنان محفوظ بدارند.
برخلاف اظهارات مجاهد اما فعالان حقوق بشر و نهادهای حقوق بشری می‌گویند که در افغانستان تحت حاکمیت طالبان، «آپارتاید جنسیتی» حاکم است، زیرا زنان به‌طور سیستماتیک از حقوق اساسی خود محروم شده‌اند.
محدودیت‌هایی مانند ممنوعیت تحصیل دختران، منع اشتغال بسیاری از زنان، محدودیت در رفت‌وآمد بدون محرم مرد و حذف کامل زنان از ساختارهای حکومتی، از جمله دلایلی است که این وضعیت را به «تفکیک جنسیتی نهادینه‌شده» تشبیه کرده‌اند.
سازمان ملل متحد و گروه‌های مدافع حقوق زنان تأکید دارند که این سیاست‌ها زنان را عملاً به شهروندان درجه دو تبدیل کرده است.
در همین حال، طالبان این انتقادات را رد کرده و می‌گوید که قوانین و سیاست‌های آن مطابق با شریعت اسلامی و فرهنگ افغانی است و نباید با معیارهای جوامع غربی مقایسه شود.
برخلاف ادعای ذبیح‌الله مجاهد، آمارهای منتشر شده از سوی سازمان‌های پژوهشی نشان می‌دهد که وضعیت روانی زنان افغان در سال‌های اخیر با بحران جدی مواجه شده است. محدودیت‌های گسترده بر آموزش، اشتغال و آزادی‌های اجتماعی، همراه با فشارهای فرهنگی و اقتصادی، باعث افزایش اضطراب، افسردگی و ناامیدی در میان بسیاری از زنان شده است.
گزارش‌های نهادهای حقوق بشری نشان می‌دهند که بسیاری از زنان به دلیل انزوای اجتماعی، عدم دسترسی به فرصت‌های رشد فردی و نبود حمایت روانی دچار مشکلات روحی شده‌اند.
از سوی دیگر، برخی زنان که مسئولیت تأمین معیشت خانواده را بر عهده داشته‌اند، پس از از دست دادن شغل خود دچار استرس شدید و بحران‌های روحی شده‌اند. همچنین، عدم امکان تحصیل و فعالیت‌های اجتماعی برای دختران جوان، آینده آنان را مبهم کرده و موجب احساس سرخوردگی و بی‌انگیزگی شده است.
بسیاری از زنان افغان همچنان در تلاش‌اند تا در برابر این محدودیت‌ها مقاومت کنند و راه‌هایی برای حفظ امید و انگیزه خود پیدا کنند.
پیش‌تر سازمان عفو بین‌الملل به مناسبت امروز «۸ مارچ، روز جهانی زن» با تاکید بر تقویت مقاومت زنان افغانستان، در گزارشی گفت که تبعیض «نظام‌مند» طالبان علیه زنان و دختران «به سطح غیرانسانی» رسیده است.
این سازمان می‌گوید که حقوق زنان و دختران در افغانستان نه تنها توسط قانون در حاکمیت طالبان سلب شده؛ بلکه با سیاست‌های اعمال شده توسط طالبان که آنان را منحصرا به چهاردیواری خانه محدود می‌کنند، از بین رفته است.
در این گزارش با بیان این‌که حقوق زنان حقوق بشر است، آمده است که طالبان محدودیت‌های شان را کنترل بی‌رحمانه اعمال می‌کنند و زنان را به سایه‌های نامرئی در خانه‌ها و جوامع خود تبدیل کرده‌اند.
عفو بین‌الملل می‌گوید که با گذشت سه سال حاکمیت دوباره طالبان، روند زندگی زنان افغانستان تغییر نکرده و محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها بر حقوق آن تشدید شده‌اند. آینده نسلی از دختران «ربوده» شده و زنان مجبور شده‌اند به نبرد برای حقوق بشر خود بازگردند. پیامدهای آن برای چندین دهه منعکس خواهد شد.
