جذابیت چین یا سخاوت امریکا؟
اگر طالبان روزی مجبور به انتخاب میان جذابیت چین و سخاوت امریکا شوند، بی درنگ امریکا را برخواهند گزید؛ زیرا امریکا با اعمال فشار بر دولت پیشین افغانستان، هزاران تروریست وابسته به طالبان را از زندان‌ها آزاد کرد، امریکا آنان را به قدرت رساند، امریکا به ارزش میلیاردها دالر تسلیحات پیشرفته خود را برای تقویت توان نظامی طالبان در اختیار این گروه قرار داد، امریکا با رسال بسته‌های پول نقد، حیات و بقای رژیم طالبان را تضمین کرد.
یو شیائو یونگ؛ نماینده ویژه چین برای افغانستان اعلام کرد که پکن در سه سال حدود ۶۴ میلیون دالر به افغانستان کمک کرده است. طبق گزارش سیگار، امریکا نیز در این مدت بیش از سه میلیارد دالر به افغانستان فرستاده که حدود ۴۷ برابر بیشتر از چین است.
برپایه گزارش سیگار که در ماه اکتبر نشر شده، ایالات متحده در مجموع در بیش از سه سال گذشته ۲۱.۶ میلیارد دالر را به کمک به افغانستان و پناهجویان افغان اختصاص داده است.
به دنبال افزایش انتقادها، طالبان از رسانه‌ای کردن دریافت کمک‌های نقدی امریکا دست کشید؛ اما در همان زمان، منابع گفتند که بسته‌های ۴۰ میلیون دالری همچنان به کابل می‌رسد.
در این میان، کمک‌های چین و امریکا به افغانستان تحت سلطه طالبان با وجود تفاوت فاحش در آمارها یک هدف مشخص داشته و آن پایداری و استحکام قدرت رژیم حاکم بوده است.
برای طالبان که به منظور تامین منابع مالی رژیم خود و جلوگیری از فروپاشی آن نیازمند کمک همه کشورها هستند حفظ رابطه با چین و امریکا از اهمیت همسان برخوردار است.
به عبارت دقیق‌تر، طالبان که از یک گروه تروریستی به یک دولت مستقر بر افغانستان تبدیل شده همانند هر رژیم نوپای دیگری برای بقای حاکمیت خود نیازمند دریافت کمک‌های مالی و البته حمایت‌های سیاسی از سوی کشورهای مختلف است؛ بنابراین برای رهبران این گروه به همان اندازه که حمایت‌های سیاسی، اقتصادی و زدوبندهای تجاری با چین از اهمیت فراوان برخوردار می‌باشد، استمرار ارسال بسته‌های پول نقد از طرف ایالات متحده امریکا به بهانه کمک‌های بشردوستانه برای افغانستان نیز ارزشمند و حیاتی است.
با این حال، این پرسش نیز وجود دارد که اگر طالبان روزی ناگزیر به انتخاب میان جذابیت چین و سخاوت امریکا شوند کدامیک را برخواهند گزید.
برای پاسخ به این پرسش باید به ابعاد گوناگونی روابط طالبان با چین و امریکا توجه کرد. در شرایطی که دولت پکن بیشترین حمایت سیاسی را از رژیم طالبان در منطقه و جهان به عمل می‌آورد این امریکاست که بزرگترین کمک کننده خارجی به طالبان محسوب می‌شود و با تزریق میلیاردها دالر پول نقد، تاکنون مانع از فروپاشی زودهنگام رژیم حاکم شده است.
به بیان دیگر، امریکا با وجود اینکه تاکنون نه سفیر طالبان را پذیرفته و نه سفارت خود را در کابل فعال کرده همچنان بزرگترین کمک کننده مالی به افغانستان و در واقع طالبان است. از جانب دیگر این امریکا بود که زمینه بازگشت طالبان به قدرت را فراهم کرد؛ کاری که خارج از اراده ایالات متحده در شرایط عادی هیچ کشور دیگری قادر به انجام آن نبود.
با این حال، در شرایطی که هیچ کشوری رژیم طالبان در کابل را به رسمیت نشناخته حمایت‌های چین از طالبان در عرصه بین‌المللی برای این گروه یک موهبت حیاتی و غیر قابل جایگزین محسوب می‌شود. شاید این یکی از معدود مواردی باشد که طالبان را به تقویت و توسعه روابط با پکن ترغیب می‌کند و علیرغم کمک‌های اقتصادی بسیار ناچیز پکن به رژیم طالبان، چینی‌ها را به بزرگترین شریک اقتصادی این رژیم تبدیل کرده است.
در مقابل اما نباید فراموش کرد که طالبان بارها تمایل صریح خود برای ترمیم روابط با واشنگتن را ابراز کرده و اعلام کرده اند که خواستار روابط حسنه با همه کشورهای جهان از جمله ایالات متحده امریکا هستند و در این زمینه نه تنها جنایت‌های آشکار امریکا علیه مسلمانان و حمایت بی دریغ و گسترده واشنگتن از رژیم‌های جنایتکاری مانند اسرائیل برای کشتار مسلمانان در غزه و لبنان و… تاثیری بر موضع طالبان برای بهبود رابطه با ایالات متحده نداشته؛ بلکه رهبران طالبان جنگ ۲۰ ساله امریکا علیه این گروه را نیز به تمامی فراموش کرده و حاضر هستند که برای احیای روابط خود با واشنگتن، حتی خون هزاران نفر از اعضای این گروه را نیز زیر پا بگذارند.
این رویکرد نشان می‌دهد که اگر طالبان روزی مجبور به انتخاب میان جذابیت چین و سخاوت امریکا شوند، بی درنگ امریکا را برخواهند گزید؛ زیرا امریکا با اعمال فشار بر دولت پیشین افغانستان، هزاران تروریست وابسته به طالبان را از زندان‌ها آزاد کرد، امریکا آنان را به قدرت رساند، امریکا به ارزش میلیاردها دالر تسلیحات پیشرفته خود را برای تقویت توان نظامی طالبان در اختیار این گروه قرار داد، امریکا با رسال بسته‌های پول نقد، حیات و بقای رژیم طالبان را تضمین کرد و در حال حاضر نیز علیرغم روابط گسترده سیاسی و اقتصادی طالبان با چین، ایالات متحده امریکا با فاصله ۴۷ برابری، بزرگترین کمک کننده اقتصادی به رژیم طالبان محسوب می‌شود.
با این وجود تا زمانی که طالبان حمایت سیاسی واشنگتن را به دست نیاورده و همچنان در عرصه بین‌المللی مطرود و منزوی باقی بمانند به حفظ و توسعه روابط خود با چین نیازمند هستند و به رغم اینکه ایالات متحده ۴۷ بار بیشتر از چین به طالبان کمک اقتصادی ارائه کرده، این چینی‌ها هستند که بزرگترین حامی سیاسی و راهبردی طالبان در منطقه و جهان محسوب می‌شوند.
