کدامیک از جنگ خسته شده‌اند: ترامپ یا طالبان؟
ترامپ از همان آغاز، از خود چهره‌ای ضد جنگ به نمایش گذاشت؛ ضد جنگ‌هایی که امریکا به دلیل ذات امپریالیستی ابرقدرت‌ها از یکسو و دسترسی به منابع عظیم طبیعی و رونق‌بخشیدن به اقتصاد و صنعت سلاح‌اش از جانب دیگر، از دیرباز به‌این‌طرف در جای‌جای جهان به راه می‌اندازد.
ترامپ اما خود را نامزدی «خارج از سیستم» معرفی می‌کرد؛ نامزدی که یکی از ویژگی‌های آن زیر سؤال‌بردن نتایج و پیامدهای اقتصادی ملموس و قابل محاسبه جنگهای امریکا در خاور میانه بود.
آقای ترامپ می‌گفت که امریکا علیرغم هزینه‌کردن هزاران میلیارد دالر در جنگهای خاور میانه، عملا هیچ توفیقی کسب نکرده است.
با این‌همه، جنگ افغانستان، همچنان گره کور و نقطه تاریک دیدگاه‌های ضد جنگ ترامپ بود. او در دوران کارزارهای انتخاباتی‌اش، به‌ندرت در این باره موضع می‌گرفت. این سکوت معنادار حتی ماه‌ها بعد از ریاست جمهوری او نیز ادامه پیدا کرد؛ با این تفاوت که ترامپ در خلال این مدت، طیفی از دیدارهای مشورتی را با فرماندهان نظامی، استراتژیست‌های جنگی، سازما‌ن‌های امنیتی و اطلاعاتی و حتی کهنه‌سربازان بازگشته از جنگ افغانستان، آغاز کرده بود. او چندین‌بار مقام‌های ارشد امنیتی‌اش را به افغانستان اعزام کرد تا اوضاع را از نزدیک، بررسی کنند.
این در حالی بود که اشرف‌غنی؛ رییس دولت وحدت ملی در کابل، از همان آغاز، از ترامپ خواسته بود تا نظامیان بیشتری به افغانستان اعزام کند. صرف نظر از این‌که ترامپ تا چه اندازه به درخواست رییس جمهور غنی، اعتنا کرد، نتیجه محاسبات و مشورت‌های او در نهایت این شد که نیروهای امریکایی در افغانستان، افزایش پیدا کنند.
استراتژی نظامی ترامپ در قبال افغانستان و جنوب آسیا نیز درست همان چیزی بود که دولت کابل، انتظارش را داشت: سرکوب طالبان، انزوا و تنبیه پاکستان و مشارکت بیشتر نظامیان خارجی در جنگ با تروریزم.
اکنون اما ورق برگشته و همه‌چیز از بنیاد در حال تغییر است. دونالد ترامپ می‌گوید که طالبان را به شدت سرکوب کرده و این گروه از جنگ خسته شده است.
آقای ترامپ در مصاحبه‌ای با تلویزیون سی بی اس یکبار دیگر از طولانی‌شدن جنگ امریکا در افغانستان ابراز نارضایتی کرده و گفته است: “زمان (صلح) فرارسیده است. ببینیم که طالبان چه می‌کنند. آنان صلح می‌خواهند. آنان خسته اند. همه خسته اند… این جنگ بی‌پایان باید در مقطعی متوقف شود”.
او درباره احتمال ظهور مجدد تروریزم پس از خروج قوای امریکایی از افغانستان، ترامپ گفت: “اگر مجبور شدیم دوباره می‌رویم. هواپیما‌های بسیار سریع‌السیری داریم… به سرعت بازمی‌گردیم”.
آقای ترامپ گفت: «در پنج سال گذشته سالانه نزدیک به ۵۰ میلیارد دالر صرف ماموریت نظامی ایالات متحده تنها در افغانستان شده است».
رییس جمهوری امریکا پیشتر از مذاکرات با نمایندگان طالبان ابراز خوشبینی کرده بود.
ترامپ گفته است در صورت موفقیت این مذاکرات نظامیان امریکایی را از افغانستان خارج خواهد کرد.
این درست برخلاف میل دولت کابل و حتی مخالف مفاد توافقنامه‌های دوجانبه امریکا با دولت افغانستان و نیز استراتژی نظامی بحث‌برانگیز ترامپ برای افغانستان و جنوب آسیاست.
در این میان، این پرسش جدی است که به‌راستی کدامیک از طرفین جنگ، از جنگ، خسته شده‌اند. ترامپ می‌گوید طالبان به‌اندازه کافی، سرکوب شده‌اند و آن‌ها از جنگ خسته اند؛ اما بلافاصله ادامه می‌دهد که «همه خسته اند». او در عین حال، به هزینه‌های میلیاردی جنگ افغانستان اشاره می‌کند: سالانه حدود ۵۰ میلیارد دالر!
تحلیلگران امریکایی می‌گویند که در واقع، این ترامپ است که از جنگ خسته شده است. او به‌عنوان یک رییس جمهوری تجارت‌پیشه نمی‌تواند بپذیرد که امریکا برای جنگ در کشوری که به گفته او، بسیاری از مردم امریکا حتی نام آن را هم نشنیده‌اند، سالانه ۵۰ میلیارد دالر هزینه می‌کند.
بربنیاد ارزیابی‌ها امریکا تاکنون ۲ هزار میلیارد دالر در جنگ افغانستان هزینه کرده است؛ افزون بر مصرف ۵ هزار میلیارد دیگر برای سایر کشورها از زمانی که جورج دبلیو بوش؛ جنگ جهانی علیه تروریزم را کلید زد.
این از نظر ترامپ، غیرقابل قبول است. او اگرچه به عنوان یک «جمهوری‌خواه» علی‌القاعده باید طرفدار جنگ باشد؛ اما تنها جنگی که بازدهی و سود آن برای ایالات متحده، چندین‌برابر هزینه‌ها و مصارف آن باشد.
فینان کانینگهام؛ تحلیلگر امریکایی اخیرا در مقاله‌ای شرایط امریکا در جنگ افغانستان را با وضعیت ایالات متحده در جنگ ویتنام مقایسه کرد. او در بخشی از این مقاله، به نقل از ریچارد هاس؛ یکی از برنامه‌ریزان پیشین وزارت امور خارجه امریکا نوشت: «طالبان به این نتیجه رسیده‌اند که زمان زیادی تا خستگی ایالات متحده از حضور نظامی در افغانستان و پرداخت هزینه ۴۵ میلیارد دالری در سال در جنگی که نمی‌تواند برنده شود، نمانده است… آن‌ها نیازی به مصالحه ندارند.»
به نوشته کانینگهام، واشنگتن ممکن است وانمود کند که در حال مذاکره برای توافقی بر سر «چارچوب صلح» است؛ اما واقعیت این است که در یک جنگ حماسی دیگر شکست خورده است.
بنابراین، در حالی‌که طالبان همچنان می‌جنگند، این ترامپ است که از جنگ خسته است و در پوشش صلح، در جست‌وجوی راهی آبرومندانه برای پایان‌دادن به طولانی‌ترین و شاید پرهزینه‌ترین جنگ تاریخ امریکاست.
