اسماعیل خان: حکومت موجود، تحمیلی است، حکومت بعدی باید مورد قبول مردم و طالبان باشد
تمهید: محمداسماعیل خان؛ از فرماندهان مطرح جهادی وابسته به حزب جمعیت اسلامی در غرب افغانستان است. او پیش از این در زمان حامد کرزی، به‌عنوان والی هرات و وزیر انرژی و آب کار کرده‌است؛ اما با روی کارآمدن حکومت وحدت ملی، حاشیه‌نشین شده و از مخالفان سیاسی حکومت محسوب می‌شود.
گفتگوی خبرگزاری افق با وی، همزمان با برگزاری نشست مسکو در ماه فبروری سال جاری میلادی انجام شده‌است. آنچه در پی می‌آید، متن کامل این گفتگو است.
انگیزه شما از شرکت در نشست مسکو چیست؟
دولت امریکا پس از هجوم به افغانستان فکر می‌کرد که جنگ در این کشور را خاتمه خواهد داد؛ اما با متقبل‌شدن اشتباهات زیاد به این نتیجه رسید که جنگ در افغانستان برنده‌ای ندارد و به‌همین خاطر، باب گفتگوهای صلح با طالبان باز شد و باید سربازان امریکایی از افغانستان بیرون شوند. شرایطی که برای تامین صلح در افغانستان به‌وجود آمده، بی‌سابقه است.
با تلاش حامد کرزی؛ رییس جمهور پیشین و افغان‌های مقیم روسیه، زمینه برای گفتگوی چهره‌های تاثیرگذار با طالبان در مسکو رقم خورد. در نشست مسکو فضایی صمیمی میان هیات طالبان و شرکت‌کنندگان در این نشست برقرار بود. نتایج نشست مسکو به‌زودی در گفتگوهای صلح در ماه‌های آینده هویدا خواهد شد و ما امیدوار هستیم که به گفتگوهای مهمی با طالبان دست پیدا کنیم.
بسیاری‌ها معتقد اند که طالبان قدرت تصمیم‌گیری در مورد صلح را ندارند، چقدر حامیان طالبان روی تصمیم‌گیری این گروه تاثیرگذار هستند؟
۴۰ سال جنگ در افغانستان و حضور نیروهای خارجی در این کشور نمایانگر این است که جنگ روزی باید خاتمه پیدا کند، یا از طریق رسیدن به توافق‌نامه بین‌الافغانی و یا از طریق گزینه نظامی.
حامیان جنگ باید این موضوع را در نظر داشته‌باشند که ابرقدرت‌های جهانی مانند امریکا در جنگ افغانستان به مشکل خورده و گفتگوهای صلح را با طالبان آغاز کرده‌اند. شوروی پیشین نیز با تمام امکانات نظامی، مجبور به ترک افغانستان شد. من حالا فکر می‌کنم که حامیان طالبان به این نکته پی برده‌اند که باید به جنگ در افغانستان خاتمه داده‌شود.
حکومت افغانستان نشست مسکو را تحریم کرد، آیا فکر می‌کنید که طالبان متقاعد شوند که با نمایندگان حکومت طالبان مذاکرات صلح را آغاز کنند؟
قبل از نشست مسکو من با حامد کرزی و چندین چهره جهادی دیگر در مورد اشتراک در نشست مسکو با رییس جمهور غنی صحبت کرده‌‌بودیم.
آقای کرزی در یک تماس تلفنی از رییس جمهور خواست که نماینده حکومت نیز در نشست مسکو شرکت کند؛ اما آقای غنی این درخواست را نپذیرفت.
رییس جمهور نگران شکل‌گیری حکومت موقت است. من و دیگران روی حکومت موقت تاکید نداریم و ما می‌خواهیم که به جنگ در افغانستان پایان بدهیم. آقای غنی باید نماینده خود را به نشست مسکو می‌فرستاد تا طالبان حاضر به گفتگو با حکومت می‌شدند.
وجه تمایز هیات افغانی و طالبان در نشست مسکو چه بود؟
ما به صورت شفاف روی موضوعاتی که به ختم جنگ در افغانستان منجر شود، در نشست مسکو صحبت کردیم؛ اما طالبان گفتند که نمی‌شود که روی تمام موضوعات در یک روز صحبت شود و باید در نشست‌های بعدی بیشتر در مورد ختم جنگ و آتش‌بس صحبت کنیم و طالبان به نتایج نشست مسکو خوشبین هستند.
نمایندگان طالبان با زلمی خلیلزاد؛ نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان، در قطر گفتگو کرده‌اند، شما به‌عنوان یک تن از بزرگان جهادی به حسن نیت امریکایی‌ها در روند این گفتگوها باورمند هستید؟
دونالد ترامپ؛ رییس جمهوری امریکا بر خروج نیروهای این کشور از افغانستان تاکید کرده‌است. این می‌رساند که ترامپ به ختم جنگ در کشور فکر می‌کند. مقام‌های امریکایی صریحا گفته‌اند که زلمی خلیلزاد؛ صلاحیت عام و تام در مذاکرات صلح با طالبان را دارا می‌باشد.
پس از خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، چه تضمینی برای عدم تداوم جنگ وجود دارد؟
پیش از کودتای ۷ ثور در افغانستان هیچ جنگی جریان نداشت و پس از این کودتا، آتش جنگ تاکنون در کشور شعله‌ور است. شکل‌گیری حکومت‌های بدون برگزاری انتخابات در افغانستان، تحمیلی است. حکومت وحدت ملی پس از جنجالی‌شدن نتایج انتخابات، با وساطت جان کری؛ وزیر خارجه امریکا شکل گرفت و این حکومت هم تحمیلی است.
اشرف‌غنی اعلام کرد که در مدت چهار سال، ۴۵ هزار نیروهای افغان کشته شده‌اند و افزایش شمار کشته‌ها نشان میدهد که حکومت وحدت ملی نیز تحمیلی بوده‌است و مردم از این حکومت حمایت نکردند و به‌همین خاطر تلفات نیروهای دولتی افزایش یافت.
پیش از خروج نیروهای امریکایی از افغانستان ما باید بر برقراری حکومتی به توافق برسیم که قابل قبول مردم افغانستان و گروه طالبان باشد؛ تا مشکلی پیش نشود و امریکا در خروج نیروهایش از افغانستان عجله نکند.
همچنین نیروهای امریکایی باید اسباب جنگی‌شان را به افغانستان بگذارند تا نیروهای امنیتی تقویت شوند.
جامعه جهانی باید حمایت از حکومت افغانستان را ادامه بدهد تا حکومتی قوی در این کشور شکل بگیرد.
در شرایطی که بحث گفتگو با طالبان داغ است، آیا انتخابات ریاست جمهوری در زمان مشخص آن برگزار می‌شود؟
من امیدوار هستم که گفتگوهای صلح با طالبان نتیجه‌بخش باشد و پس از آن ما در ماه‌های آینده روی حکومت جدید به توافق برسیم.
