بازار کهنهفروشی کابل؛ فروش بیسابقه لوازم خانگی به علت فقر یا برای فرار
در ماههای اخیر، به خصوص پس از سقوط کابل به دست طالبان، کهنهفروشیهای کابل اوج خرید اجناس را تجربه کرد؛ اتفاقی که حد اقل در دو دهه اخیر در افغانستان شبیه آن رخ ندادهبود. موجی از مردم همزمان با سقوط کابل به میدان هوایی هجوم برده و تلاش کردند حتی با آویزانشدن از بالهای هواپیمای غولپیکر با وجود خطر سقوط، کشور را ترک کنند؛ اما گوشه دیگر شهر کابل، گروهی از مردم به دلیل نگرانی و ترس از حضور طالبان، تمام لوازم خانهشان را جلو کهنهفروشیهای کابل ریختند تا در بدل آن پولی بگیرند و از وطن فرار کنند.به گفته کهنهفروشان و مشتریان این بازار، مردم در ماههای اول حضور طالبان در کابل، از روی سراسیمگی وسایل خانه، موتر و… را به فروش گذاشته و یا با قیمت اندک فروختند تا خود را از فضای وحشتباری که جریان داشت، رهایی بخشند؛ اما در هفتههای بعدی که طالبان برخورد متفاوتتری نسبت به گذشته به نمایش گذاشتند، موج ایجادشده برای فرار مردم کندتر شد و با آهستگی این روند، فروش وسایل خانه و دیگر لوازم زندگی در کهنهفروشیها نیز کاهش یافت.
خرید زیاد فروش کم
زمان حیدری؛ یکی از کهنهفروشان میگوید، در روزهای اول، رجوع مردم به کهنهفروشی برای فروش وسایل بیپیشینه بود. او میگوید که مردم امید خود را از دست دادهبودند و تنها راه برای زندگی را فرار از کشور میدانستند.
این فروشنده وسایل کهنه میافزاید که در چند هفته اول، دکانداران وسایل بسیاری را خریدند؛ طوری که پس از آن اکثر دکانداران پولی برای خرید اجناس بیشتر نداشتند. او همچنین میگوید که با وجود خرید اجناس زیاد، اما مشتری و خریدار این اجناس در آن شرایط بسیار اندک بود.
میثم؛ دیگر فروشنده نیز میگوید که بازار خرید کهنهفروشان در روزهای اول سقوط کابل بسیار بود. به گفته او، اکثر دکانداران وسایلی را که در روزهای اول از مردم خریداری کردهاند، به دلیل نبود مشتری و خریدار، تاکنون نتوانستهاند آن را به فروش برسانند.
او میگوید که هرچند این اجناس با نصف قیمت با مشتریان معامله میشود؛ اما خریداران اندکی حاضر میشوند این وسایل را بخرند.
فقر و بیکاری
کهنهفروشان در کنار خارجشدن و مسافرت شهروندان، بیکاری و فقر را دلیل دیگر فروش منازلل از سوی عنوان میکنند. زمان حیدری میگوید، بسیاری از مردم چند ماه معاششان را دریافت نکردهبودند یا بیکار بودند و پولی برای زندگی روزانهشان نداشتند هم دست به فروش وسایل خانهشان میزدند.
این فروشنده میگوید که اجناس و وسایلی که مردم به کهنهفروشی میآوردند، معمولا زیر نام دست دوم به قیمت اندک فروخته میشود. او میافزاید که در روزهای اخیر بازهم فروش وسایل میان مردم بیشتر شدهاست؛ چون بیشتر مردم بیکار شدهاند، پول ندارند به همین دلیل برای خرید چند قرص نان و چند روز زندهماندن وسایل خانهشان را میفروشند.
«ولی» که برای خرید برخی از اجناس مورد نیاز خانهاش به یکی از بازارهای کهنهفروشی آمده، میگوید اکثر مردم به دلیل بیکاری و مشکلات اقتصادی در شرایط دشواری زندگی میکنند. او میگوید که یکی از همسایگانش چند روز پیش تمام وسایل خانهاش را در بدل ۱۰ هزار افغانی فروخت تا بتواند از طریق آن پول، غذای چند روزه خانوادهاش را تامین کند.
او میافزاید که اکنون که فصل سرما نزدیک است، این خانواده در معرض خطر شدید سرما نیز قرار دارد، چون بیشتر پتو و لحافشان را فروختهاست.
امنیت
در این میان، چیزی که برای این مردم مایه دلخوشی است، امنیت است؛ زیرا به باور آنها با وجود امنیت، وضعیت مردم نیز بهبود مییابد.
زمان حیدری میگوید که در روزهای اول حکومت طالبان، امیدواری مردم در تامین امنیت از سوی این گروه بیشتر شدهبود؛ اما حملات اخیر گروه داعش در برخی از ولایات نگرانی آنها را در زمینه امنیت در کشور بیشتر کردهاست.
او میگوید که اگر حکومت طالبان بتواند امنیت مردم را به خوبی تامین کند، کاروبار مردم نیز رونق یافته و زندگی بهتر خواهد شد. به گفته او «مردم کجا بروند؟» جایی هم ندارند که بروند تنها راه از نظر او این است که مردم مدتی دشواری را تحمل کنند تا آرامش نیز فرابرسد.
ولی نیز میگوید که بیشتر مردم به دلیل ناامنی از کشور خارج شدند. او میگوید در صورتی که امنیت در کشور تامین شود، وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم هم بهتر میشود.
با این حال، برخی از کهنهفروشان میگویند که با توجه به شرایط حاضر، حتی امیدی به فروش وسایلی که از مردم خریدهاند ندارند. به گفته آنها در حال حاضر، کار میان مردم کم شده و تمام افرادی که پیش از این در نیروهای امنیتی و دفاعی بودند، اکنون بیکار اند که این وضعیت، روی زندگی مردم تاثیر عمیقی گذاشتهاست.