گفتگوهای استخباراتی امریکا و طالبان؛ واشنگتن در پی چیست؟
به تازگی توماس وست؛ نماینده ویژه امریکا برای افغانستان با ابراز نگرانی شدید درباره فعالیت داعش و القاعده در افغانستان، گفته‌است که ایالات متحده برای مذاکرات تازه با طالبان آمادگی می‌گیرد.
نماینده ویژه امریکا برای افغانستان که اخیرا سفرش را با محوریت افغانستان به اروپا و آسیا آغاز کرده، در گفتگو با خبرنگاران در بروکسل گفته‌است که امریکا درباره افزایش حملات داعش و حضور جنگجویان القاعده در افغانستان شدیداً نگران است. به گفته توماس وست، واشنگتن در حال حاضر برای گفتگوهای استخباراتی با طالبان آمادگی می‌گیرد.
او در مورد زمان آغاز این گفتگوها چیزی نگفته؛ اما افزوده‌است که این گفتگوها قرار است در دوحه برگزار شود.
کارشناسنان اما این گفتگوهای امریکا با طالبان را بی‌نتیجه می‌‍دانند و می‌گویند که دولت امریکا برای این‌که نشان دهد که با داعش و القاعده در افغانستان سازگار نیست، این گفتگوها را ترتیب می‌دهد؛ در حالی که هدف اصلی امریکا استفاده از گروه‌های تندروی مثل داعش و القاعده برای مختل‌کردن امنیت افغانستان و کشاندن دامنه ناامنی به کشورهای آسیای میانه است.
سلطه ایران و پاکستان
کارشناسان نظامی معتقد اند که امریکا در دوران حضورش در افغانستان همواره سیاست خصمانه‌ای در مورد مردم افغانستان داشته‌است. عبدالواحد طاقت؛ کارشناس مسایل نظامی به افق می‌گوید، امریکا کشورهای همسایه افغانستان – ایران و پاکستان – را بر وضعیت افغانستان عمدا مسلط ساخت تا افغانستان نتواند یک حاکمیت خوب داشته‌باشد.
رضا مظفری؛ آگاه سیاسی و استاد دانشگاه نیز می‌گوید که امریکا بر هر کشوری که تسلط یافته، چیزی جز ویرانی از خود به میراث نگذاشته‌است. او معتقد است که امریکا با سیاست خصمانه خود در مورد افغانستان، این بار سرنوشت مردم افغانستان را به معامله گرفته و دودستی به پاکستان تقدیم کرد.
به باور این استاد دانشگاه، کشورهای همسایه افغانستان به خصوص پاکستان و ایران همواره در امور افغانستان دخالت داشته‌اند. به گفته او، دخالت این دو کشور باعث شده‌است که افغانستان در نقطه کنونی متوقف شود.
آن‌گونه که آگاهان می‌گویند، امریکا حتی گروهی تروریستی را که خود ایجاد کرده‌بود توسط کشورهای ایران و پاکستان به گروه‌های کوچک تقسیم کرده و زمینه فعالیت آن‌ها را در افغانستان فراهم ساخت؛ گروه‌هایی که به گفته ناظران، امروزه یک تهدید جدی در برابر مردم افغانستان هستند که اگر حکومت طالبان نتواند این وضعیت را به خوبی مدیریت کند، وضعیت دشوار امنیتی در کشور متصور خواهد بود.
گفتگوهای بی‌نتیجه
به باور آگاهان، گفتگویی که قرار است امریکا با طالبان در دوحه انجام دهد، نتیجه و ثمره‌ای در پی نخواهد داشت. عبدالواحد طاقت می‌گوید، طالبان دیگر به این درک و باور رسیده‌اند که دیگر حاضر نشوند با سیاست چندگانه و مبهم امریکا وارد بازی شوند.
طاقت می‌افزاید که طالبان فهمیده‌اند که امریکا دشمن مردم افغانستان است و همواره سیاست خصمانه‌ای در مورد مردم داشته، به همین دلیل این بار طالبان به امریکا اعتماد نخواهند کرد.
این کارشناس نظامی می‌گوید که امریکا با حملات هوایی خود دست به کشتار مردم افغانستان زده و سیاست نادرستی را در مورد افغانستان و مردم آن داشته‌است؛ طوری که به گفته او، مقامات و برخی از نهادهای امریکایی از جمله «سیگار» نیز این موضوع را تایید کرده‌اند.
به گفته این کارشناس نظامی، گروه‌هایی مثل داعش و القاعده همه ابزار دست امریکا و ناتو هستند و بیش‌تر در جهت منافع امریکا و ناتو مورد استفاده قرار می‌گیرند. از نظر او، این گروه‌ها توسط امریکا و ناتو ایجاد و پرورش داده شده و هیچ‌گونه استحاله‌ای هم نداشته‌اند.
آقای طاقت معتقد است که امریکا برای سیطره و تسلط و نفوذ در منطقه و رسیدن به یکه‌تازی در جهان، دست از استراتژی عمیق خود در مورد کشورهای روسیه، چین و تایوان و اروپای شرقی نمی‌کشد؛ زیرا به باور او، امریکا می‌خواهد رقبای عمده‌اش که چین و روسیه اند را به نحوی منزوی کند و در منطقه نیز نفوذ خود را داشته‌باشد تا بتواند از این طریق تمام جهان را کنترل کند.
راه حل چیست؟
کارشناسان، دخالت و حتی گفتگوی امریکا در مورد مسایل مربوط به افغانستان را نگران‌کننده توصیف می‌کنند. رضا مظفری می‌گوید، امریکا برای منافع خود با طالبان گفتگو می‌کند و خطر امنیتی افغانستان برای امریکا مهم نیست.
این آگاه سیاسی می‌گوید بیش‌تر فعالیت و استراتژی امریکا در افغانستان بر چگونگی راه تسلط بر کشورهای آسیای میانه و به خصوص روسیه و چین می‌چرخد. به گفته او، نیاز است طالبان با توجه به شرایط، وضعیت را طوری مدیریت کنند که زمینه فعالیت گروه‌های تروریستی در قلمرو حکومت خود را کاهش دهند تا بیش از این مردم افغانستان قربانی نشوند.
عبدالواحد طاقت نیز می‌گوید طالبان دیگر دوست و دشمن را درک کرده و این بار فریب امریکا را نخواهند خورد. او می‌گوید که تنها راه حل این است که طالبان به همین مسیری که اکنون قرار دارند، ادامه دهند و به امریکا و کشورهای غربی نه بگویند و به جای آن تعاملات خوبی را با کشورهای منطقه به وجود بیاورند.
به این ترتیب، به باور کارشناسان، امریکا نگران امنیت و وضعیت افغانستان نیست؛ بلکه بیش‌تر در پی منافع خود است تا بتواند به اهدافی که سال‌ها برای آن برنامه‌ریزی و هزینه کرده، دست یابد. این هدف بزرگ تسلط بر منطقه و نفوذ در کشورهای عضو شانگهای است که به گفته کارشناسان، امریکا از سال‌های گذشته تاکنون صدها افغان را قربانی آن کرده‌است.
