تفکیک جنسیتی در دانشگاههای دولتی: سه روز پسران، سه روز دختران
پس از کشمکشهای طولانی سرانجام به همه دانشجویان پسر و دختر اجازه رفتن به دانشگاههای دولتی صادر شد؛ اما با این شرط که سه روز پسران و سه روز دیگر دختران به دانشگاه بروند.
در افغانستان اکنون یک امر عادی است و تحصیل یکی از ماجراهای پرچالش تبدیل شدهاست. وزارت تحصیلات عالی طالبان در تازهترین بیانیهآش اعلام کرده که تغییری اساسی در نظام تحصیلات عالی وضع شده؛ بر اساس این بیانیه در هفته سه روز زوج را دختران و سه روز فرد را پسران به دانشگاه حاضر شوند.
وزارت تحصیلات عالی طالبان در طرح بازگشایی دانشگاهها بهخصوص برای دختران تردیدهایی جدی داشت؛ اما بالاخره در دو وقت جداگانه به دلیل تفکیک جنسیتی به آنان با یک تغییر جدی و اساسی در نوع پوشش اجازه رفتن به دانشگاهها را داد و بر اساس این طرح همه حاضر شدند با رعایت کامل حجاب به سادهترین شکل ممکن در درسها حاضر شوند؛ اما تصمیم اخیر تحصیلات عالی طالبان مبنی بر اختصاص دادن سه روز برای دختران و سه روز برای پسران باعث دلزدگی بیشتر دانشجویان از درس و تحصیل شدهاست.
به گفته بعضی دانشجویان در شماری از دانشگاهها به خاطر کارهای نصف روزشان مجبور میشوند از ادامه تحصیل دست بردارند؛ چون نانآور خانوادهشان اند.
یکی از دانشجویان دانشگاه کابل میگوید: براساس بیانیهای که از سوی تحصیلات عالی طالبان ابلاغ شده، مجبور است از برنامههایش دست بکشد. او میگوید مجبور میشود از ساعت هفت صبح تا سه بعد از ظهر در دانشگاه باشد. او این حالت را به «ماشینیبودن» تشبیه میکند.
نکیتا سروری؛ یکی دیگر از دانشجویان دانشگاه کابل هم به خبرگزاری افق میگوید: ذهن انسان ماشین الکترونیک نیست که بدون خستگی همواره فعالیت داشتهباشد.
نکیتا بیان میکند: ما کار ذهنی و کار جسمی داریم به یقین کار ذهنی به انرژی بیشتری نیاز دارد و بیشتر انسان را خسته میکند. او با انتقاد از این تصمیم طلبان میگوید: ذهن انسان این توانایی را ندارد که در روز هشت ساعت کامل زیر درس باشد. نکیتا این برنامه تحصیلات عالی طالبان را اشتباه و خلاف اصول درسی میداند.
سرنوشت مبهم دانشجویان
آموزش و تحصیل یکی از جنجالیترین قصههای این روزهای دانشجویان افغانستان است که هر بار به بهانههایی از مسیرشان بازماندهاند. در حال حاضر اما بعضی دانشجویان این تغییر در نظام تحصیلی را یک بیسرنوشتی، عقبگرد و عقبماندگی از اهداف خود میدانند. به باور آنان این تصمیم وزارت تحصیلات طالبان باعث میشود تا آنان از تمام برنامههای دیگرشان بازبمانند.
کامله؛ یکی دیگر از دانشجویان دانشگاه کابل است. او به خبرگزاری افق میگوید: ما با این تصمیم طالبان با یک بیبرنامگی کامل روبهرو میشویم.
در همین حال، یوسف یاوری؛ دانشجوی سال آخر رشته روابط بینالملل در دانشگاه هرات نیز به خبرگزاری افق میگوید این تصمیم تحصیلات عالی طالبان باعث میشود تا ما از تمام برنامهها و کارهایمان پس بیافتیم. وی این را یک نظام طالبانی و غیرقابل قبول میداند.
عباس منیر؛ دانشجوی سال پنجم طب در دانشگاه هرات هم میگوید: طالبان تغییری در بنیاد تحصیل آورده نمیتوانند؛ بلکه اینها با این کارشان میخواهند جامعه مورد نظر خود را به نمایش بگذارند و این باعث عقبگرد در جامعه شده و با این کار آنان ابری بر سرنوشت دانشجویان فرود خواهد آمد.
رحمتالله جهانمل؛ دانشجوی سال ششم طب در دانشگاه هرات هم این را مختص به طالبان دانسته، میگوید: این تصمیم طالبان نشات گرفته از تفکر افراطی آنها نسبت به اسلام است.
تخصصیشدن یا طالبانیشدن؟
مریم؛ دانشجوی سال آخر رشته ارتباطات در دانشگاه کابل معتقد است که وزارت تحصیلات طالبان با این طرح خواهان تخصصیشدن کتابهای دینی در نظام تحصیلات عالی است و این یعنی نمونه طالبانیشدن.
مریم به خبرگزاری افق میگوید: اینکه چه باعث شده طالبان چنین طرحی را در نظر بگیرند به نظر من تطبیق همان فکر ۲۰ سال پیش خودشان در جامعه میباشد.
عارف معرفت؛ دانشجوی حقوق دانشگاه کابل هم این تصمیم طالبان را یک تفکیک جنسیتی گفته و به خبرگزاری افق می گوید: طالبان با این کارشان جامعه را به سمت طالبانیشدن سوق میدهند.
در همین حال، یکی دیگر از دانشجویان بر این باور است که در هر گوشه از جهان که باشیم حق انتخاب در مساله اعتقادی داریم؛ طالبان در دانشگاه با بالا بردن کریدت ثقافت اسلامی یک پروژه شستشوی مغزی بسیار گسترده را برای آینده بسیار دور در نظر گرفتهاند.
به باور بعضی از دانشجویان وقتی مکتب جایش را به مدارس دینی میدهد این به گونه جدی برای جامعه نگرانکننده است.
این در حالی است که طالبان به تازگی با نشر بیانیهای از تغییر در نظام تحصیلی خبر داده و گفتهاند که سه روز فرد در هفته را پسران و سه روز زوج را دختران از ساعت ۷:۴۵ صبح تا ۱ بعد از ظهر در ماه رمضان و بعد از رمضان تا ساعت ۳ در دانشگاه حاضر شوند.
طالبان همچنین از طرح خود برای ایجاد هزاران مدرسه دینی در سراسر ولسوالیها و ولایات خبر دادهاند؛ چیزی که نگرانیها درباره گسترش افراطگرایی را به شدت افزایش دادهاست.