واکنش‌ها به مرگ رهبر القاعده: جهان امن‌تر می‌شود
جو بایدن؛ رییس جمهوری امریکا در سخنانی در کاخ سفید اعلام کرد که ایمن الظواهری؛ رهبر شبکه القاعده بر اثر حمله هوایی امریکا در کابل کشته شده‌است؛ خبری که به سرعت فراگیر و واکنش‌برانگیز شد.
رییس جمهوری امریکا، شامگاه دوشبنه، ۱۰ اسد گفت: «الظواهری ردی از قتل و خشونت علیه شهروندان امریکا از خود به جا گذاشته‌بود و حالا عدالت اجرا شده و این رهبر تروریست، دیگر وجود خارجی ندارد.»
آقای بایدن افزود: «روز شنبه نیروهای ایالات متحده به دستور من یک حمله هوایی موفقانه را در کابل، افغانستان انجام دادند که بر اثر آن، امیر القاعده؛ ایمن الظواهری کشته شد.»
رییس جمهوری امریکا گفت که پس از بررسی‌های دقیق و تشخیص موقعیت رهبر القاعده، حدود یک هفته پیش از انجام حمله «منظوری نهایی» را در مورد هدف‌گیری الظواهری داده‌است.
ظواهری بعد از کشته‌شدن اسامه بن لادن در پاکستان، رهبری القاعده را در سال ۲۰۱۱ به عهده گرفت.
کشته شدن ایمن الظواهری با واکنش‌های گسترده در جهان روبه رو شده است.
جهان امن‌تر می‌شود
جاستین ترودو؛ نخست‌وزیر کانادا در واکنش به مرگ رهبر القاعده در افغانستان گفته‌است که مرگ او گامی به سوی جهان امن‌تر است. او می‌گوید کشورش به همکاری با شرکای جهانی خود برای مقابله با تهدیدات تروریستی و ارتقای صلح ادامه می‌دهد.
میچ مکانیل؛ رهبری حزب جمهوری‌خواه امریکا نیز گفته‌است که جهان پس از مرگ ایمن الظواهری به یک مکان امن تبدیل شده‌است.
او گفته‌است که بازگشت الظواهری به کابل نشان‌دهنده تبدیل دوباره افغانستان به پایگاه اصلی تروریزم است. به گفته او برای حل معضل بازگشت تروریزم به افغانستان به «یک برنامه جامع» نیاز است.
وزارت خارجه امریکا نیز گفته‌است که پس از مرگ ظواهری، جهان مکان امن‌تری است و ایالات متحده به اقدامات قاطعانه علیه کسانی که کشور، مردم ما، یا متحدان و شرکای ما را تهدید می‌کنند، ادامه خواهد داد.
باراک اوباما؛ رئیس جمهور پیشین امریکا که اسامه بن‌لادن؛ رهبر پیشین القاعده به دستور او کشته شد نیز گفته‌است که کشته‌شدن ایمن الظواهری دلیلی است بر این‌که می‌توان بدون جنگ در افغانستان تروریزم را ریشه‌کن کرد.
وزارت خارجه عربستان سعودی نیز گفته‌است که ایمن الظواهری مجموعه‌ای از عملیات تروریستی را طراحی کرده‌بود که منجر به کشته‌شدن «هزاران شهروند بی‌گناه» از جمله شهروندان سعودی شد.
شبکه العربیه به نقل از وزارت خارجه عربستان سعودی گفته‌است که الظوااهری یکی از سرکردگان تروریزم بود که «عملیات تروریستی در امریکا و عربستان سعودی را رهبری می‌کرد».
نقض توافق‌نامه دوحه
وزارت خارجه امریکا گفته‌است که طالبان با میزبانی و پناه دادن به رهبر القاعده در کابل، توافق دوحه را به شدت نقض کردند. به گفته این وزارت، طالبان به جهانیان اطمینان داده‌بودند که اجازه نخواهند داد ترویست‌ها از خاک افغانستان منابع کشورهای دیگر را به خطر بیاندازد.
این وزارت در اعلامیه‌ای گفته‌است: «آن‌ها [طالبان] همچنین به مردم افغانستان و تمایل خود برای به رسمیت شناختن و عادی‌سازی با جامعه بین‌المللی خیانت کردند. در مواجهه با عدم تمایل یا ناتوانی طالبان در پایبندی به تعهدات خود، ما به حمایت از مردم افغانستان با کمک‌های بشردوستانه قوی و دفاع و حمایت از حقوق بشر به ویژه زنان و دختران ادامه خواهیم داد.»
وزارت خارجه امریکا با یادآوری تعهد جو بایدن در مورد اقدام در برابر تهدیدات تروریستی پس از خروج از افغانستان گفته‌است: «ایالات متحده به حفاظت از کشور ما و اقدام در برابر تهدیدات تروریستی ناشی از افغانستان ادامه خواهد داد. رئیس جمهور تصریح کرد که ما در حفاظت از میهن تردید نخواهیم کرد. با عملیاتی که عدالت را برای ایمن الظواهری، رهبر القاعده به ارمغان آورد، ما به این تعهد عمل کرده‌ایم و در مقابل هرگونه تهدید آینده به این کار ادامه خواهیم داد.»
القاعده از بین نرفته‌است
لیندزی گراهام؛ سناتور جمهوری‌خواه امریکایی هم در واکنش به کشته‌شدن ایمن‌الظواهری گفته‌است که «ممکن است الظواهری در افغانستان کشته شده‌باشد؛ اما القاعده از بین نرفته‌است.»
این سناتور امریکایی افزوده که «برخلاف آنچه رئیس جمهور بایدن امشب می‌گوید، توانایی ما برای مبارزه با تهدیدات تروریستی فزاینده در افغانستان در حاشیه است.»
او گفته‌است که اردوگاه‌های آموزشی القاعده در افغانستان مانند قبل از ۱۱ سپتامبر در حال ظهور است: «همانطور که گفتم زمانی که دولت بایدن همه نیروهای ما را از افغانستان خارج کرد، این فقط یک مساله زمان بود که این کشور بار دیگر به پناهگاه امن تروریزم تبدیل شود. اگر فکر می‌کنید این حمله هواپیمای بدون سرنشین خطری را که از افغانستان برای میهن ما وارد می‌شود متوقف کرده، تاریخ زیادی را از دست داده‌اید. در حالی که ما این عملیات را جشن می‌گیریم، باید درک کنیم که گروه‌های تروریستی در افغانستان تحت کنترل طالبان قوی‌تر می‌شوند و تهدیدی مستقیم برای میهن امریکایی هستند.»
کوین مک کارتی؛ عضو مجلس نمایندگان امریکا هم خروج ناموفق بایدن از افغانستان را عامل احتمالی «ظهور مجدد القاعده» دانسته و گفته که باید ایالات متحده برای جلوگیری از ورود تروریست‌ها به کشور اقدام کند.
مبارزه بدون جنگ با تروریزم
باراک اوباما؛ رییس جمهوری پیشین امریکا اما گفته‌است: «بیش از ۲۰ سال پس از ۱۱ سپتامبر، یکی از طراحان آن حمله تروریستی و جانشین اسامه بن لادن به عنوان رهبر القاعده – ایمن الظواهری – سرانجام به دست عدالت سپرده شد.»
اوباما افزوده که این ادای احترام به رهبری بایدن، به اعضای جامعه اطلاعاتی است که دهه‌ها برای این لحظه کار کرده‌اند، و به متخصصان مبارزه با تروریزم که توانستند الظواهری را بدون یک تلفات غیرنظامی بیرون بکشند.
او همچنین گفته‌است: «اخبار امشب همچنین گواه این است که ریشه‌کن کردن تروریزم بدون جنگ در افغانستان امکان‌پذیر است. و من امیدوارم که آرامش کوچکی را برای خانواده‌های ۱۱ سپتامبر و همه کسانی که از دست القاعده آسیب دیده‌اند فراهم کند.»
رابطه عمیق طالبان با تروریست‌ها
در همین حال، برخی از مقامات حکومت پیشین افغانستان نیز از روابط عمیق طالبان با گروه‌های تروریستی و خطر تبدیل افغانستان به پناهگاه امن تورریست‌ها ابراز نگرانی کرده‌اند.
قاسم وفایی‌زاده؛ رییس سابق اداره هوانوردی ملکی گفته‌است: «کشته‌شدن رهبر القاعده در کابل نشان می‌دهد که تروریزم بین المللی بیش‌تر از گذشته افغانستان را به پناهگاه امن‌شان مبدل نموده‌اند. قطع رابطه با تروریزم تعهد اصلی طالبان در موافقت‌نامه دوحه بود؛ اما به نظر می‌رسد تروریزم رابطه ناگسستنی با طالبان دارد و این مصیبت ادامه دارد.»
او گفته‌است که اسامه بن لادن در پاکستان و در سایه حمایت آی‌اس‌آی کشته شد و اکنون ایمن الظواهری در افغانستان و در سایه حمایت طالبان. روی کار آمدن طالبان انگیزه‌های قدرتمندی را برای تقویت تروریزم و گروه‌های تندرو ایجاد کرده‌است.
وفایی‌زاده همچنین گفته‌است که طالبان اگر دینی و افغانی می‌اندیشند باید از فرورفتن کشور به کام موج جدیدی از تروریزم منطقه‌ای و جهانی جلوگیری کنند: «در ۲۰۰۱ القاعده و طالبان مسئول آوردن امریکا به منطقه و کشور ما بودند و اگر چنین ادامه یابد این آتشی است که ما و منطقه را دوباره خواهد سوزاند، با امریکا یا بی‌امریکا!»
فردوس کاوش؛ نویسنده و روزنامه‌نگار افغان نیز در صفحه فیسبوک‌اش نوشته‌است: «روشن بود که پهپاد امریکایی داعش را در کابل هدف قرار نمی‌دهد. نیروی حاکم دشمن آشتی‌ناپذیر داعش است و نیازی نیست کسی برای کشتن داعشی‌ها پهپاد بفرستد. طالبان پاکستانی هم با هیات حاکمه این کشور در حال گفتگو اند.»
او افزوده که حدس منطقی این بود که اگر پهپاد واقعا امریکایی باشد، القاعده را هدف گرفته که دوست جدایی‌ناپذیر نیروی حاکم است. این نیرو حکومت اول خود را فدای القاعده کرد. خالد شیخ محمد؛ طراح حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر بود، بن لادن و ظواهری طرح او را منظور کردند.
برنامه‌ریزی چنان محرمانه بود که بیرون از این حلقه سه‌نفره، هیچ‌کسی حتی در شورای رهبری القاعده در مورد طراحی حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر اطلاع دقیقی نداشت. خالد شیخ محمد در سال ۲۰۰۳ بازداشت شد و بن لادن در سال ۲۰۱۱ به قتل رسید؛ اما ظواهری موفق شد که در ۲۰ سال گذشته پنهان بماند. در آینده روشن خواهد شد که چگونه امریکایی‌ها محل استقرار او را در کابل کشف و تثبیت کردند.
با این حال، طالبان تایید کرده‌اند که هواپیمای بدون سرنشین امریکایی نقاطی از کابل را هدف قرار داده‌است.
طالبان در اعلامیه‌ای حمله امریکا را خلاف قوانین و توافق‌نامه دوحه خوانده و آن را محکوم کرده‌اند.
