عملیات بازسازی در ساحه بودای بامیان؛ باستان‌شناسان: یک میراث جهانی در خطر است
روزنامه گاردین گزارش داده‌است که طالبان در فاصله چندمتری صخره‌ای که مجسمه‌های بودای بامیان را در خود جای داده، کار ساخت و ساز یک بازار تاریخی را آغاز کرده اند که از دید باستان شناسان، این می تواند آسیب دایمی به یک سایت حساس میراث جهانی وارد کند.
روزنامه گاردین، امروز سه شنبه، ۱۱ اسد گزارش داده که طالبان تصمیم دارد یک بازار تاریخی که در سال ۱۹۹۰ در جریان جنگ داخلی ویران شده‌بود را دوباره بازسازی کند.
بر اساس طرح طالبان، این منطقه به یک مرکز گردشگری با رستورانت‌ها، مهمان‌خانه‌ها، پارکینگ، توالت‌های عمومی و مغازه‌های صنایع دستی و مواد غذایی تبدیل خواهد شد.
یونسکو گفته‌است که در مورد این پروژه با آن سازمان مشورت نشده و کارشناسان محلی از طرح‌های طالبان نگران هستند.
گاردین افزوده که بازار ویران‌شده خود یک مکان تاریخی است که ممکن است بر فراز ویرانه‌های قدیمی‌تر قرار گیرد، و همچنین نزدیک صخره شکننده غارهای صومعه بودایی است که یکی از بزرگ‌ترین گنجینه‌های افغانستان است.
یک دیپلمات متخصص در مسائل میراث تاریخی در افغانستان که نخواسته نام‌اش فاش شود، گفته‌است: «این بازار قدیمی در منطقه حائل باستان‌شناسی سایت میراث جهانی قرار دارد و یونسکو هرگز طرفدار استفاده مجدد از این مکان نبوده‌است.»
او افزوده‌است: «برعکس، این ساختمان‌ها در وسط یک منطقه باستان‌شناسی قرار دارد و خود ساختمان‌ها به نوعی بخشی از میراث اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم هستند و بنابراین بازسازی آن‌ها حساس است.»
در سال ۲۰۰۱، طالبان دو مجسمه بودا را که برای بیش از یک هزار سال بر فراز دره بود، ویران کردند؛ اما تاقچه‌هایی که در آن قرار داشتند، و نقاشی‌های دیواری غار و بقایای دیگر هنوز این مکان را به یکی از پراهمیت‌ترین اماکن باستانی جهان تبدیل می‌کند.
جاده اصلی بامیان سال‌ها پیش برای محدود کردن ارتعاشات و دود ناشی از ترافیک تغییر مسیر داده شد. این طرح جدید هجوم شدید مردم و وسایل نقلیه را به یک منطقه شکننده که رسماً به عنوان منطقه حفاظت‌شده تعیین شده، بازگرداند.
مولوی سیف‌الرحمن محمدی؛ رییس اطلاعات و فرهنگ طالبان در بامیان گفته‌است: «کاروان‌سرا باید به عنوان مهمان‌سرا، برای اقامت مردم [گردشگران] و مکان نمایشگاهی برای صنایع دستی محلی، برای تأمین سرویس بهداشتی عمومی و پارکینگ استفاده شود.»
او افزوده: «در این بازار مغازه‌های صنایع دستی هستند که فقط می‌توانند محصولات محلی، خواربار فروشی، خیاطی و گلدوزی، رستوران سنتی و چای‌فروشی باشند.»
گاردین گفته که عبدالله سرحدی؛ والی بامیان که از سوی طالبان منصوب شده، اولین سنگ را که با کاغذ سرخ پیچیده شده‌بود، در محل ساخت‌و‌ساز در بازار تاریخی بامیان قرار می‌دهد.
اما یونسکو که ساحات میراث جهانی را رصد می‌کند و ده‌ها سال در بامیان کار می‌کند، گفته که در مورد این پروژه مشورتی صورت نگرفته و موافقت خود را برای بازسازی بازار نداده‌است.
در بیانیه یونسکو هشدار داده شده که این ساخت‌وسازها می‌تواند بر کارهای حفاظت از ساحه باستانی تاثیر بگذارد.
