عبدالباری جهانی: حکومت طالبان در انحصار «لوی قندهار» است
عبدالباری جهانی؛ وزیر اطلاعات و فرهنگ در نظام پیشین افغانستان در نامهای سرگشاده به رهبران طالبان میگوید که حکومت در انحصار «لوی قندهار» است. او درباره پیامدهای «تجربد غیرپشتونها» در دولت طالبان هشدار داده است.
آقای جهانی که خود پشتونتبار است طی نامهای به رهبران طالبان گفته که حتی پشتونهای سایر مناطق کشور نیز در حکومت سهمی ندارند و هشدار داده که «گرفتن قدرت با زور ممکن است؛ اما حفظ آن با زور امکان ندارد.»
آقای جهانی از شاعران مشهور زبان پشتو است و شعر سرود ملی دوره جمهوریت را سروده است.
او که از چهرههای فرهنگی و سیاسی مطرح پشتون است، در نامهای که در صفحه فیسبوک خود منتشر کرده، طالبان را «به انحصار قدرت» در میان بخش محدود پشتونها و «تجرید غیرپشتونها» از قدرت متهم کرده است.
او خطاب به طالبان نوشته است: «باید توجه شما را به این نکته جلب کنم که نه پشتونها و نه هیچ قومی از افغانستان حق انحصار قدرت را ندارند. حق ندارید اقوام دیگر را که مانند پشتونها صدها و حتی هزاران سال در این سرزمین زندگی کردهاند، از قدرت محروم و تجرید کنید. قدرت کنونی نظام شما حتی تنها در دست پشتونها نیست؛ بلکه تنها در میان طالبان حوزه جنوبغرب یا به اصطلاح لوی قندهار (قندهار بزرگ) منحصر شده است.»
«لوی قندهار» شامل ولایتهای قندهار، هلمند، زابل و ارزگان در جنوبغرب افغانستان گفته میشود از مهمترین پایگاههای قدرت پشتونها به ویژه قوم «درانی» به شمار میرود.
مقر هبتالله آخوندزاده، رهبر کنونی طالبان در قندهار است، ملا محمدعمر، بنیانگذار طالبان نیز متولد قندهار و مرکز قدرتش در همین ولایت بود. قندهار خاستگاه جنبش طالبان در اوایل دهه ۱۹۹۰ بوده است.
وزیر پیشین اطلاعات و فرهنگ افزوده است: «به این ترتیب، شما در میان همه اقوام کشور اعم از تاجیکها، هزارهها، اوزبیکها، ترکمنها و سایر اقوام کوچک و حتی پشتونهای غیر قندهاری نسبت به همه پشتونها و به ویژه ساکنان حوزه جنوب غرب احساس بدبینی به میان آوردهاید. اگر خدای ناکرده اتفاق بدی بیافتد (که حوادث چنانکه دیدیم اصلا قابل پیشبینی نیستند)، تمام پشتونها که در هیچ منفعتی با شما شریک نبودهاند، ناخواسته از رفتار شما آسیب خواهند داد.»
آقای جهانی که خودش هم از اهالی حوزه جنوبغرب افغانستان است، از اعلام ممنوعیت آموزش و کار زنان از طرف طالبان انتقاد کرده و همچنین برخورد با فعالان مدنی، حقوق بشر و روزنامهنگاران را محکوم کرده است.
او نوشته است: «هر شهروند جهان که نام شما را میشنود، نگاه مثبتی به شما ندارد. افغانهای مقیم خارج از کشور به خاطر اعمال شما به نام پشتون خجالت میکشند. سازمان ملل با همه سیاستهای شما مخالف است. هیچ کشوری در جهان حتی پاکستان، [حکومت] شما را به رسمیت نشناخته است. این وضعیت تا روز قیامت نمیتواند ادامه داشته باشد.»
آقای جهانی در پایان این نامه از رهبران طالبان خواسته که به «ندای مردم ناراضی» گوش کنند و نوشته است: «اگر نمیتوانید ببینید و بشنوید، از چشمها و گوشهای ما و مردمان ناراضی افغانستان استفاده کنید. به جرات میتوانم بگویم که در داخل کشور، مانند نظام اول طالبانی شما که من خودم به ملا محمد عمر گوشزد کردم، از صد نفر، هر صد نفر از شما ناراضی است و در حافظه تاریخ قدرتی وجود ندارد که بر مردم ناراضی و دشمن تا ابد با زور حکمرانی کند.»
این در حالی است که سخنگویان طالبان همواره تاکید کردهاند که در حکومت آنها نمایندگان تمام اقوام افغانستان حضور دارند؛ اما منتقدان میگویند که اکثریت کامل مقامهای ارشد در حکومت طالبان در اختیار ملاهای پشتون است و همگی مرد هستند.
آقای جهانی در دوره حکومت اشرف غنی، سمت وزارت اطلاعات و فرهنگ را برعهده داشت.