انقلاب فرهنگی به سبک طالبان
جذب گسترده دختران و زنان در مدارس مذهبی، بدون محدودیت سنی، در شرایطی که آن‌ها اجازه ادامه تحصیل در مکاتب و ورود به دانشگاه‌ها را ندارند، چه معنایی دارد؟ واضح است که طالبان می‌خواهند زنان و مردان این سرزمین را تندرو و افراط‌گرا تربیت کنند و این همان «انقلاب فرهنگی» است که به سبک طالبانی در حال اجرا می‌باشد.
هدر بار؛ مدیر بخش زنان سازمان دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید اقدام طالبان برای«جایگزینی» مدارس مذهبی دخترانه و پسرانه به جای مکاتب معمول «کاملا غیرقابل قبول» است.
پیش‌تر رزا اوتونبایوا؛ نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در کابل (یوناما)، در سخنرانی خود در جلسه شورای امنیت گفت که «شواهد زیادی» به دست این نهاد رسیده که دختران «بیشتر و بیشتر» و «در هر سنی»، می‌توانند در مدارس مذهبی طالبان تحصیل کنند.
خانم اوتونبایوا افزود که «هنوز کاملا روشن نیست که به هر حال یک مدرسه [مذهبی] چه شکلی است، [از جمله] اگر یک برنامه درسی استاندارد وجود دارد که اجازه آموزش مضامین مدرن را بدهد، و [یا] چه عده از دختران می‌توانند در این مدرسه‌ها تحصیل کنند.»
با این حال، سخنگوی وزارت معارف طالبان، گفته که «هیچ محدودیت سنی» برای تحصیل دختران در مدارس مذهبی زیر نظر این وزارت وجود ندارد، تنها با این شرط که دختران باید متناسب با شرایط سنی خود در کلاس‌ها شرکت کنند.
اگرچه طالبان، اظهارات مورد اشاره هدر بار را رد کرده و مدعی شده‌اند که هم مکاتب مدرن و هم مدارس مذهبی، نیاز و ضرورت امروز افغانستان هستند؛ اما بربنیاد گزارش‌ها حدود ۲۰ هزار مدرسه مذهبی در افغانستان فعالیت دارند و ۱۳۵۰۰ مدرسه زیر نظر طالبان اند.
این نشان می‌دهد که طالبان، تمرکز ویژه‌ای بر مدارس مذهبی دارند، هزینه‌های هنگفتی را برای تقویت و توسعه این مراکز، تخصیص داده‌اند و با صرف منابع فراوان برای طلاب و آموزگاران مدارس مذهبی در صدد اند تا این مدارس به مرور، جای مکاتب مدرن را بگیرند و به اولویت اول در نظام آمورشی طالبان، تبدیل شوند.
نکته دیگر هم این است که طالبان، طرح ایجاد هزاران «مدرسه جهادی» را در سراسر کشور، کلید زده‌اند. این مدارس به طور ویژه در مناطق و ولایاتی ایجاد می‌شوند که طالبان و تفکر طالبانی در آن، نفوذ و طرفداران کمتری دارند و این مدارس در سال‌های آینده می‌توانند با تربیت هزاران عنصر افراط‌گرای تربیت‌شده براساس آموزه‌های نظام آموزشی «مدرسه حقانیه» و «مدارس دیوبندی» نسل طالبان را گسترش دهند و به نفوذ طالبان در مناطق غیرپشتون‌نشین مرکزی و شمالی هم به طور گسترده کمک کنند.
به عنوان نمونه در ولایت‌هایی مانند پنجشیر و دایکندی که اصولا طالبان نه از نظر قومی، نه از نظر مذهبی و ایدئولوژيک و نه از نظر سیاسی، هیچ‌گونه نقش و نفوذی دارند، تاسیس «مدارس جهادی» تنها یک هدف دارد و آن القای آموزه‌های تندروانه طالبانی به طالبان بالقوه یعنی طلاب این مدارس است.
از جانب دیگر، طالبان با دستبرد به متن و محتوای نظام آموزشی مکاتب دولتی و مدرن و نیز تغییر بنیادین سیستم تحصیلات عالی کشور و حتی «تصفیه» کتاب‌های «خلاف فقه حنفی» از دانشگاه‌های خصوصی عملا این مراکز آموزشی و علمی کشور را تبدیل به «مدارس جهادی» می‌کنند که نتیجه آن، با آنچه در این مدارس صورت می‌گیرد، تفاوتی نخواهد داشت؛ یعنی هم مکاتب مدرن و هم مدارس مذهبی، طالب تربیت می‌کنند و افراطی به بار می‌آورند.
با توجه به این رویکرد، جذب گسترده دختران و زنان در مدارس مذهبی، بدون محدودیت سنی، در شرایطی که آن‌ها اجازه ادامه تحصیل در مکاتب و ورود به دانشگاه‌ها را ندارند، چه معنایی دارد؟ واضح است که طالبان می‌خواهند زنان و مردان این سرزمین را تندرو و افراط‌گرا تربیت کنند و این همان «انقلاب فرهنگی» است که به سبک طالبانی در حال اجرا می‌باشد.
با توجه به این شرایط، امکان تحصیل دختران در مدارس مذهبی طالبان، نه تنها یک امتیاز به نفع دخترانی که از تحصیلات مدرن، محروم شده‌اند، نیست؛ بلکه اقدامی بسیار خطرناک، برنامه‌ریزی‌شده و با پیامدهای ویرانگر فرهنگی، اجتماعی و حتی امنیتی است؛ زیرا فارغان این مدارس در آینده، خود مبلغان و رواج‌دهندگان تفکر طالبانی خواهند بود که تحصیل دختران را ممنوع و «حرام» می‌داند و حتی شأن و شرف انسانی زنان را انکار می‌کند و آنان را به عنوان بردگان جنسی و خدماتی در خدمت مردان و جامعه پدرسالار قرار می‌دهد.
