توقف شورای امنیت در ایستگاه افغانستان
نتیجه نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل درباره افغانستان یکبار دیگر این برداشت را تایید کرد که این شورا به بن‌بست رسیده، قدرت‌های بزرگ درباره نحوه تعامل یا تقابل با طالبان دچار اختلاف هستند و این امر، بزرگ‌ترین سازمان بینالمللی که انتظار می‌رود به جهان آشفتته ما نظم و ثبات و استقرار ببخشد و از دامنه تنش‌ها و بحران‌ها بکاهد را عملا از مدار خارج کرده است.
نشستی دیگر درباره افغانستان از سوی شورای امنیت سازمان ملل برگزار شد و در آن یکی از موضوعات اصلی، تصمیم‌گیری درباره معرفی یک نماینده ویژه سازمان ملل برای افغانستان بود که در نشست قبلی شورای امنیت به دلیل عدم توافق تمام اعضا بی‌نتیجه مانده بود.
در این نشست نیز تصمیم نهایی در این زمینه گرفته نشد و رزا اوتونبایوا؛ نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور افغانستان و رییس یوناما گفت که روسیه و چین با تعیین نماینده ویژه مخالفت کرده و گفته‌اند تنها در صورتی با آن موافقت خواهند کرد که طالبان معرفی یک نماینده جدید را بپذیرد.
رزا اوتونبایوا همچنین گفت که بخشی از حاکمیت طالبان طرفدار حل مسایل و گسترش روابط با جامعه جهانی است؛ اما تصمیم نهایی از جایی دیگر در پشت صحنه می‌آید.
نماینده فرانسه هم گفت وضعیت امنیتی در افغانستان هنوز نگران‌کننده باقی مانده: «اجازه نخواهیم داد که افغانستان به پایگاه تروریزم بینالمللی مبدل شود. گروه‌های داعش و القاعده در افغانستان فعال‌اند و به کشورهای منطقه و جهان تهدید به شمار می‌روند». او گفت کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان نیز ادامه دارد و از نگرانی‌های دیگر ماست.
نتیجه نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل درباره افغانستان یکبار دیگر این برداشت را تایید کرد که این شورا به بن‌بست رسیده، قدرت‌های بزرگ درباره نحوه تعامل یا تقابل با طالبان دچار اختلاف هستند و این امر، بزرگ‌ترین سازمان بینالمللی که انتظار می‌رود به جهان آشفتته ما نظم و ثبات و استقرار ببخشد و از دامنه تنش‌ها و بحران‌ها بکاهد را عملا از مدار خارج کرده است.
این امر پیام نادرستی به طالبان منتقل می‌کند؛ گروهی که باید فشار جهانی برای ایجاد تغییر در سیاست‌های خود را احساس کند، گام‌های عملی قابل محاسبه‌ای را برای تشکیل دولت فراگیر بردارد، به تعهدات بنیادین افغانستان در قبال حقوق بشر بازگردد و به خواسته‌های جهان در این زمینه، مسئولانه تمکین کند تا کشور از انزوا خارج شود و دوباره به جامعه بینالمللی، مدغم شود؛ اما بن‌بست در شورای امنیت و ناتوانی این شورا در تصمیم‌گیری درباره افغانستان، بیش از پیش به رهبران طالبان اطمینان می‌دهد که هیچ اهرم فشاری علیه آنان وجود ندارد و مطالبات جهانی از آن‌ها به اندازه‌ای جدی و شدید نیست که بتواند دوباره حاکمیت آن‌ها را در معرض طرد و انزوای کامل قرار دهد.
کشورهایی که تصمیم‌گیری درباره تعیین نماینده ویژه را به موافقت طالبان، مشروط می‌کنند، شاید ملاحظات مهم‌تری دارند که نمی‌خواهند آن را به صراحت بیان کنند. به عنوان نمونه، چین و روسیه، مخالفان سرسخت غرب اند و با احیای هژمونی امریکا و شرکای آن در افغانستان به شدت مخالف هستند؛ بنابراین، تعیین نماینده ویژه سازمان ملل را طرحی امریکایی برای خارج کردن ابتکار عمل از دست کشورهای همسایه و منطقه ارزیابی می‌کنند و با آن مخالفت می‌ورزند.
با این حال، نباید فراموش کرد که طالبان حاکمان مشروع افغانستان نیستند، آن‌ها دست‌کم روی کاغذ، تحت تحریم‌های بینالمللی قرار دارند و از تمام اقوام و مذاهب کشور، نمایندگی نمی‌کنند؛ بنابراین، موافقت یا مخالفت چنین رژیمی نباید مبنای یک تصمیم بینالمللی درباره افغانستان قرار بگیرد؛ زیرا وقتی یک رژیم، مشروعیت ندارد، تصمیم‌ها و دیدگاه‌های آن نیز لزوما نامشروع خواهد بود و اعتبار نخواهد داشت؛ بنابراین، راه درست این است که قدرت‌های مسلط بر شورای امنیت سازمان ملل برای یافتن یک زبان مشترک برای گفتگو و تفاهم، فرای این‌که دیدگاه طالبان چیست، تلاش کنند، بن‌بست کنونی را درهم بشکنند و بر نگرانی‌های واقعی تمرکز کنند که امروزه امنیت و ثبات را در مقیاس جهانی، تهدید می‌کند و روز به روز نیز جدی‌تر می‌شود.
به نظر می‌رسد که در این زمینه، اظهارات نماینده فرانسه، تصویری روشن از وضعیتی که در داخل افغانستان جریان دارد به دست می‌دهد. تروریزم و مواد مخدر، دو تهدید عمده و بزرگی هستند که امروز در افغانستان، وجود دارند و پس از تسلط طالبان به وضوح، تشدید شده‌اند.
افزون بر این وضعیت حقوق بشری در کشور نیز بسیار رقت‌بار است. زنان، اقلیت‌های قومی و مذهبی، بقایای نظام پیشین و رسانه‌ها در معرض فشارها و سرکوب‌های فزاینده قرار دارند و حاکمیت قومی طالبان با حذف و سرکوب و تهدید و تحریم مخالفان، بنیان‌های قدرت خود را مستحکم‌تر می‌سازد.
این موارد، جهان را بیش از پیش به مسئولیت‌های ذاتی خود برای تصمیم‌گیری و اقدام فرامی‌خواند و این تصمیم‌گیری و اقدام، لزوما تعیین نماینده ویژه سازمان ملل یا برگزاری نشست‌های بینالمللی برای تطهیر طالبان و تسهیل تعامل با آن‌ها نیست؛ اما توقف سازمان‌های بین‌آلمللی و قدرت‌های جهانی در این مسایل کوچک، ناامیدکننده و نشانگر بی‌‌مسئولیتی، ناکامی و ناکارآمدی آن‌ها در مواجهه با مسایل واقعی و بزرگ افغانستان و جهان است.
