از حملات هوایی تا داعش؛ ابزارهای پاکستان برای فشار بر طالبان
حمله قندهار یا حملات هوایی و راکتی مستقیم، تنها ابزارهای پاکستان برای مقابله با طالبان به منظور وادار کردن این گروه به تمکین و تاسی از دستورات اسلام‌آباد نیست، پاکستان می‌تواند روند تجارت را مختل کند، دهلیز تجاری افغانستان با هند را ببندد، گروه‌های نیابتی تروریستی خود را علیه طالبان فعال کند و آنها را در کنار داعش قرار دهد و حتی اگر مجبور شود، ارتباطات قدیمی خود با گروه‌های مجاهدین افغان را احیا خواهد کرد و با تقویت و تجهیز «جبهه مقاومت» و… طالبان را درگیر یک جنگ داخلی ویرانگر و مرگبار و طولانی خواهد کرد.
اسلام آباد حمله هوایی روز دوشنبه (۲۸ حوت) را «عملیات ضد تروریستی» خواند، در حالی که طالبان گفت که در حمله هوایی پاکستان «۵ زن و ۳ کودک» کشته شدند.
خواجه محمد آصف؛ وزیر دفاع پاکستان، پس از این حملات گفت کشورش نمی‌خواهد وارد برخورد مسلحانه با افغانستان شود و «استفاده از زور آخرین راه حل است.»
او اما افزود: «لازم است که پیامی فرستاده شود که این [تروریسم فرامرزی] بیش از حد رشد کرده است.»
وزیر دفاع پاکستان همچنین هشدار داده که اسلام‌آباد می‌تواند دهلیز تجارتی را که به افغانستان برای تجارت با هند داده است، ببندد: «اگر [حکومت طالبان] افغانستان با ما مانند یک دشمن رفتار می‌کند، پس چرا باید به آنها یک دهلیز تجاری بدهیم؟»
پیشتر ملا یعقوب؛ وزیر دفاع طالبان، در ۳۱ دسامبر گذشته گفته بود که در میان عاملان حملات به مساجد و خانقاه‌ها و اجتماعات در افغانستان، «شماری از اتباع تاجیکستان و پاکستان دست داشتند.» او به کشورهای همسایه در مورد کنترل مرز‌های شان با افغانستان هشدار داد.
خواجه محمد آصف در زمان نخست‌وزیری شهباز شریف نیز یکی از عناصر ضد افغانستانی در کابینه دولت غیرنظامی اسلام‌آباد بود و به سیاست خارجی پاکستان در قبال افغانستان، نگاه امنیتی داشت. انتصاب دوباره او به عنوان وزیر دفاع پاکستان، نگرانی برخی حلقات طالبان را در پی داشت و آنها را مجبور کرد که نسبت به خوش‌بینی‌های اولیه درباره ترمیم روابط با پاکستان پس از روی کار آمدن دولت جدید، دست به عصا حرکت کنند و محتاطانه موضع بگیرند.
در پی حمله انتحاری مرگبار اخیر منسوب به طالبان پاکستانی در خیبرپختونخواه، پاکستان بی‌درنگ دست به اقدام زد و مناطق مرزی افغانستان را بمباران کرد؛ رویدادی که خشم شدید طالبان را برانگیخت و طالبان حتی به طور محدود و مقطعی دست به اقدامات مشابه زدند که البته نمادین، موقتی و تبلیغاتی بود.
با این‌همه، پاکستان همچنان به اقدامات تنبیهی و هشدارهای عملی خود به طالبان ادامه می‌دهد و به نظر می‌رسد که حمله خونین انتحاری روز پنجشنبه در مرکز قندهار نیز یکی از همین اقدامات بود؛ حمله‌ای که ظاهرا توسط یک عنصر وابسته به داعش صورت گرفت و جنگجویان طالبان را در صف دریافت معاش در یک بانک خصوصی، هدف قرار داد.
این همان شیوه‌ای است که طالبان پیش از این، برای هدف قرار دادن کارمندان و پرسنل نظامی و غیرنظامی دولت پیشین افغانستان به کار می‌بردند که یکی از مرگبارترین آنها حمله خونین طالبان بر کابلبانک در جلال‌أباد بود.
بنابراین، چیزی که در گذشته، نقطه قوت طالبان محسوب می‌شد، اکنون به نقطه ضعف آنها تبدیل شده؛ زیرا دشمنان‌شان با استفاده از الگوها و تاکتیک‌های خود طالبان به آنان ضربه می‌زنند.
این امر از دید تحلیلگران، تایید می‌کند که تاکتیک‌های پیشین طالبان، از سوی پاکستان، طراحی می‌شده و اکنون که طالبان در تقابل با پاکستان قرار گرفته‌اند، همان تاکتیک‌ها در اختیار دشمنان آنها و مزدوران جدید ارتش پاکستان قرار داده می‌شود تا خود طالبان آماج قرار دهند.
یک رسانه معتبر وابسته به استخبارات طالبان نیز ادعا کرد که حمله اخیر قندهار که از سوی عامل انتحاری داعش یا به تعبیر طالبان «خوارج» صورت گرفت، توسط آی‌اس‌آی پاکستان، طراحی شده بود تا طالبان را تحت فشار قرار دهد.
نکته دیگر این‌که حمله یادشده در قندهار صورت گرفت؛ جایی که به یک معنا، مرکز قدرت طالبان محسوب می‌شود و رهبر آن گروه نیز در همین ولایت، پنهان شده است؛ این یعنی پاکستان به طور حساب‌شده در بیخ گوش رهبر طالبان، دست به اقدام زد تا به او هشدار بدهد که کژتابی از اوامر و دستورات اسلام‌اباد، هزینه دارد و اگر خواسته‌های پاکستان درباره مهار تی‌تی‌پی، ارتباط با هند، خط دیورند و… محقق نشوند، حکومت طالبان، تفاوتی با دیگر رژيم‌های حاکم بر افغانستان نخواهد داشت؛ رژیم‌هایی که در طول تاریخ معاصر کشور از زمان پیدایش پاکستان تاکنون، همواره از دید پاکستان و ارتش آن کشور به مثابه دولت متخاصم نگریسته شده‌اند.
با این‌همه، همان‌گونه که خواجه آصف گفته، حمله قندهار یا حملات هوایی و راکتی مستقیم، تنها ابزارهای پاکستان برای مقابله با طالبان به منظور وادار کردن این گروه به تمکین و تاسی از دستورات اسلام‌آباد نیست، پاکستان می‌تواند روند تجارت را مختل کند، دهلیز تجاری افغانستان با هند را ببندد، گروه‌های نیابتی تروریستی خود را علیه طالبان فعال کند و آنها را در کنار داعش قرار دهد و حتی اگر مجبور شود، ارتباطات قدیمی خود با گروه‌های مجاهدین افغان را احیا خواهد کرد و با تقویت و تجهیز «جبهه مقاومت» و… طالبان را درگیر یک جنگ داخلی ویرانگر و مرگبار و طولانی خواهد کرد تا هرگز فرصت فکر کردن به دیورند و تی‌تی‌پی و گسترش ایدئولوژی افراط به پاکستان و برپایی «نظام اسلامی» در پشتونستان را نیز پیدا نکنند.
