شاخه خراسان داعش یا نیروی نیابتی امریکا؟
این پرسشبرانگیز است که نیویارکتایمز چگونه به تصمیم داعش برای حمله بر سفارتخانههای چین، هند و ایران در افغانستان دست یافته است و اینکه چگونه به طرز معناداری میان نگرانیهای امریکا از گسترش روابط طالبان با روسیه، چین و ایران، و مخالفت داعش با این رویداد، ارتباط و همخوانی وجود دارد.
براساس ادعای نیویارکتایمز بهدنبال حمله مرگبار بر سالون کنسرتی در نزدیکی مسکو و واکنش طالبان به آن، شاخه خراسان داعش تهدید کرده که بر سفارتخانههای چین، هند و ایران در افغانستان نیز حمله میکند.
نیویارکتایمز گزارش داده که در ماههای اخیر، روابط طالبان با روسیه و همچنین چین و ایران گرم شده است.
بربنیاد این گزارش، داعش کرملین را بهخاطر «مداخلاتش در سوریه و طالبان را برای تعامل با مقامهای روسیه دههها پس از حمله اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان محکوم کرده است.»
ریکاردو واله؛ مدیر تحقیق یک نهاد پژوهشی به نام «خاطرات خراسان»، مستقر در اسلامآباد گفته: «شایع شده که داعش طالبان را بهخاطر دوستی با دشمنان پیشین متهم به خیانت به افغانستان و دین اسلام کرده است.»
این در حالی است که وزارت خارجه طالبان حمله مسکو را «تروریستی» خوانده و با «شدیدترین الفاظ» محکوم کرده است.
طالبان گفتهاند که داعش غیرنظامیان را در افغانستان و سایر مناطق دنیا هدف قرار میدهد و هدف آن بدنام کردن اسلام است.
این پرسشبرانگیز است که نیویارکتایمز چگونه به تصمیم داعش برای حمله بر سفارتخانههای چین، هند و ایران در افغانستان دست یافته است و اینکه چگونه به طرز معناداری میان نگرانیهای امریکا از گسترش روابط طالبان با روسیه، چین و ایران، و مخالفت داعش با این رویداد، ارتباط و همخوانی وجود دارد.
این پرسشها و ابهامات را در عین حال میتوان در کنار هشدار مشکوک و سؤالبرانگیز یک ماه قبل سفارت امریکا در مسکو قرار داد که در آن، از حمله «قریبالوقوع افراطگرایان» در روسیه خبر داده و از شهروندان امریکایی خواسته بود که از حضور در اجتماعات و گردهماییها پرهیز کنند.
ناظران امنیتی میگویند که این موارد، تایید میکند که میان داعش و امریکا ارتباطات قوی وجود دارد و داعش در مواردی که امریکا مستقیما قادر به ورود نیست، وارد عمل میشود و به نفع امریکا و علیه دشمنان واشنگتن، اقدام میکند؛ کاری که چندی پیش در ولایت کرمان ایران انجام داد و به تازگی نیز در روسیه آن را تکرار کرد.
اینکه سفارتخانهها، سازمانهای جاسوسی و حتی رسانههای امریکایی به طور مستقیم از زبان داعش، هشدار میدهند، تهدید میکنند و هدف تعیین میکنند نیز چیز شگفتانگیزی نیست؛ زیرا داعش نشان داده است که نیروی نیابتی امریکا علیه دشمنان واشنگتن است و امریکا هم به طور همهجانبه این گروه را کنترل میکند و با آن در تمام سطوح، ارتباط دارد.
حتی پیش از این، برخی منابع امنیتی روسی، مدعی شده بودند که مزدوران جنگی داعش به ارتش اوکراین برای جنگ علیه روسیه کمک میکنند و درباره عوامل تروریستی کشتار اخیر مسکو نیز این گمانه مطرح است که آنها پیش از این در اوکراین، علیه نیروهای روسی جنگیدهاند و پس از کشتار فاجعهبار اخیر هم تلاش کردند تا به اوکراین بگریزند؛ اما به دام سرویسهای امنیتی روسیه افتادند و دستگیر شدند.
در این زمینه یک قرینه قدرتمند دیگر را نیز باید اضافه کرد و آن اینکه به اعتراف زلمی خلیلزاد، امریکا از افغانستان خارج شد تا در اوکراین به مصاف روسیه برود و این اتفاق در عمل هم رخ داد و حتی شواهدی منتشر شده مبنی بر اینکه امریکا برخی از زبدهترین کادرهای امنیتی و استخباراتی ارتش و دستگاههای امنیتی پیشین افغانستان را که مستقیما زیر نظر «سیا» فعالیت میکردند به اوکراین منتقل کرده تا با روسیه بجنگند. گفته میشود که یکی از اهداف غرب از راهاندازی «عملیات انتقال» افغانهای در معرض خطر و همکاران محلی نیروهای خارجی از افغانستان نیز همین امر بوده است.
افزون بر این، باری گزارش شد که امریکا تصمیم گرفته است تا جنگندهها و هلیکوپترهای ارتش افغانستان را که پس از سقوط نظام جمهوری به تاجیکستان و ازبکستان منتقل شده بودند به اوکراین بدهد.
بنابراین، مساله اول این است که چه نیرویی در افغانستان در غیاب امریکا، اهداف و منافع امنیتی، استخباراتی، استراتژيک و هژمونیک واشنگتن را صیانت میکند؟ در این باره شاید در نخستین نگاه، انگشت اشاره به سمت طالبان نشانه برود که در نتیجه یک معامله مستقیم با امریکا به قدرت رسیدند؛ اما در این میان، یک مرجع مهمتر دیگر هم وجود دارد و آن شاخه خراسان داعش است که امریکا خود آن را به وجود آورد و اکنون به اندازهای قدرتمند شده که از کرمان ایران تا سالون کنسرتی در مسکو را هدف مرگبارترین حملات تروریستی قرار میدهد و سفارتخانههای چین و هند و ایران را نیز تهدید به حمله میکند.
مساله دوم هم اینکه آیا قابل تصور نیست که امریکا حتی در اوکراین هم از داعش برای مقابله با روسیه استفاده کند و حمله اخیر مسکو نیز توسط همان عوامل داعش با هدایت و حمایت سرویسهای امنیتی امریکا انجام شده باشد؟
با توجه به ارزیابیهای بالا، پاسخ این پرسش مثبت است؛ بنابراین، روسیه در هرگونه واکنش به کشتار مسکو، باید این واقعیت را نیز در نظر بگیرد که شاخه خراسان داعش به مثابه نیروی نیابتی امریکا که در افغانستان فعال است، در کنار اوکراین، از عوامل دخیل در این کشتار فاجعهبار است و باید هزینه این جنایت فجیع را بپردازد.