نشست دوحه، شکست طالبان؟
تعیین سرپرستی و ترکیب هیات طالبان از سوی ملا هبت‌الله آخوندزاده همه نقشه‌ها را نقش بر آب کرد و نشان داد که قندهار حتی در حوزه سیاست خارجی نیز حرف اول و آخر را می‌زند و هرگونه تلاش برای نادیده گرفتن قندهار و قدرت بخشیدن به بازیگران وابسته به شبکه حقانی و مخالفان ملا هبت الله آخوندزاده محکوم به شکست است.
طالبان اعلام کردند که برای شرکت در نشست دوحه، ذبیح الله مجاهد؛ سخنگوی آن‌ها که در قندهار مستقر است سرپرستی هیات طالبان را به عهده خواهد داشت.
علاوه بر ذبیح الله مجاهد، نوراحمد آقا؛ معاون بانک مرکزی، عبدالحق همکار؛ معاون مبارزه با مواد مخدر وزارت داخله و مشاوران وزارت صنعت و تجارت و همچنین رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر در هیات طالبان برای شرکت در نشست عضویت خواهند داشت.
در همین حال، امیرخان متقی؛ سرپرست وزارت خارجه طالبان در دیدار با رزا اتونبایوا؛ رییس دفتر یوناما در کابل اعلام کرده است که مبارزه با مواد مخدر، رفع تحریم‌های مالی و بانکی و میان برداشتن موانع موجود در مسیر بخش خصوصی از اهداف و برنامه‌های طالبان برای شرکت در نشست دوحه می‌باشد.
به این ترتیب، به باور کارشناسان هیات طالبان در سطح پایین در نشست دوحه شرکت خواهد کرد. افزون بر این، دستور کار نشست دوحه نیز برخلاف انتظارهای اولیه نه تنها در راستای مشروعیت بخشیدن به رژیم طالبان نیست؛ بلکه به دلیل نگرانی‌های گسترده کشورهای همسایه درباره رشد مواد مخدر در افغانستان می‌تواند برای طالبان چالش‌ساز باشد.
البته در این میان باید منتظر ماند و دید که دستور کار سازمان ملل متحد به عنوان مبتکر و میزبان نشست دوحه چیست؛ زیرا آن‌گونه که استفان دوجاریک؛ سخنگوی آنتونیو گوترش بیان کرده، ادغام کامل افغانستان به جامعه بین‌المللی از اهداف مهم نشست سوم دوحه می‌باشد.
با این حال به عقیده کارشناسان حتی اگر این امر در دستور کار سازمان ملل و کشورهای شرکت‌کننده در نشست یادشده قرار داشته باشد به نظر می‌رسد که هیات طالبان از صلاحیت کافی برای تصمیم‌گیری درباره مسائل کلان برخوردار نیست.
ترکیب این هیات نشان می‌دهد که طالبان به نشست دوحه اهمیت چندانی قائل نیستند و یا این‌که انتظارات آن‌ها از این نشست در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد.
نکته دیگری که احتمال شکست آرزوهای طالبان در نشست دوحه را تقویت می‌کند سایه اختلافات داخلی، جنگ شدید قدرت و رقابت‌های جناحی و قبیله‌ای در درون ساختار طالبان است.
صاحب‌نظران می‌گویند که برخلاف انتظارات پیشین و نیز علی‌رغم رایزنی‌های فشرده‌ای که سازمان ملل متحد، امریکا و سایر بازیگران جهانی و منطقه‌ای برای تدارک برگزاری نشست دوحه و شرکت طالبان در آن انجام داده بودند در نهایت این رهبر طالبان بود که حرف آخر را زد.
او با گماشتن ذبیح الله مجاهد؛ سخنگوی طالبان به عنوان سرپرست هیات این گروه برای شرکت در نشست دوحه نشان داد که هنوز قدرت اصلی را در اختیار دارد و اجازه نمی‌دهد که جناح‌های رقیب به ویژه سراج الدین حقانی و طیف مهره‌های همسو با او ابتکار عمل و تصمیم‌گیری را از کنترل قندهار خارج کنند.
این در حالی است که پیش از این همزمان با سفر سراج الدین حقانی و عبدالحق وثیق؛ دو چهره امنیتی طالبان به امارات متحده عربی و عربستان سعودی پیش‌بینی می‌شد که قدرت رهبر طالبان به شدت تضعیف شده و اراده کشورها و بازیگرانی مانند امریکا، سازمان ملل و متحدان منطقه‌ای آن‌ها از جمله عربستان و امارات در پی انتقال قدرت از قندهار به کابل و اعطای نقش‌های بیشتر و مهم‌تر به سراج الدین حقانی می‌باشد.
تعیین سرپرستی و ترکیب هیات طالبان از سوی ملا هبت‌الله آخوندزاده اما همه نقشه‌ها را نقش بر آب کرد و نشان داد که قندهار حتی در حوزه سیاست خارجی نیز حرف اول و آخر را می‌زند و هرگونه تلاش برای نادیده گرفتن قندهار و قدرت بخشیدن به بازیگران وابسته به شبکه حقانی و مخالفان ملا هبت الله آخوندزاده محکوم به شکست است.
به این ترتیب هم سرپرستی و ترکیب هیات طالبان و هم برنامه‌هایی که برای این هیات مشخص شده نشان می‌دهد که برای رهبر طالبان هیچ اهمیتی ندارد که نشست دوحه از هم‌اکنون شکست خورده تلقی شود این در حالی است که در نقطه مقابل، جناح رقیب ملا هبت الله انتظار داشت که نشست دوحه، مشروعیت بین‌المللی را به طالبان اعطا کند و از رهگذر این مشروعیت جناح حقانی بتواند سیطره خود بر کانون‌های مرکزی قدرت طالبان را تثبیت و تحمیل کند.
