«کمک» ۲۱ میلیارد دالری امریکا به افغانستان پس از تسلط طالبان

اداره بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) از «کمک» ۲۱ میلیون دالری این کشور طی سه سال اخیر به افغانستان خبر داده و گفته که واشنگتن از سال ۱۴۰۰ حدود ۲۱ میلیارد دالر به افغانستان «کمک» کرده است. نگرانی‌ها درباره دسترسی طالبان به این پول‌ها رو به افزایش است.

اداره بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) گزارش داده که کشور طی سه سال اخیر به افغانستان خبر داده و گفته که واشنگتن از سال ۱۴۰۰ حدود ۲۱ میلیارد دالر به افغانستان کمک کرده است.

براساس گزارش سیگار، این پول صرف کمک‌های بشردوستانه، انتقال و اسکان پناهجویان و بازپرداخت دارایی ارزی افغانستان شده است.

گزارش تصریح کرده که از ۲۰.۷۱ میلیارد دالری که از ماه اسد ۱۴۰۰ تا ماه سرطان ۱۴۰۳ برای کمک به افغانستان پرداخت شده، ۲.۹۷ میلیارد آن صرف کمک‌های بشردوستانه و کمک‌های عمرانی شده است.

به گزارش سیگار، این کمک‌ها در چهار زمینه کمک‌های بشردوستانه (۲.۰۲۹ میلیارد)، توسعه و عمران (۴۵۸ میلیون)، عملیات سازمانی (۳۱۶ میلیون) و امنیت (۱۰۰ میلیون) هزینه شده است.

سیگار توضیح نداده که منظور از «عملیات سازمانی» و «امنیت» چه نوع همکاری‌هایی است که امریکا در افغانستان روی آن‌ها پول هزینه کرده است.

برپایه گزارش سیگار، این کمک‌ها از اکتبر ۲۰۲۱ تا پایان جون ۲۰۲۴ از طریق سازمان همکاری‌های بین‌المللی امریکا و نهادهای وابسته به سازمان ملل به مصرف رسیده است.

برپایه این گزارش، ۳.۵ میلیارد دالر دیگر برای بازپرداخت دارایی ارزی افغانستان به صندوق امانی این کشور انتقال داده شده است تا از جانب مردم این کشور در این صندوق نگهداری شود.

این پول که به دنبال روی کار آمدن طالبان در امریکا مسدود شده بود، به صندوق امانی افغانستان به سوئیس منتقل شد تا زیر نظر این صندوق از جانب مردم افغانستان نگهداری شود.

به گزارش سیگار، این پول به اضافه سودش تا ۲۸ جون ۲۰۲۴ به ۳.۸۴ میلیارد دالر رسیده بوده است.

سیگار افزوده که مبلغ ۸.۷ میلیارد دالر دیگر برای عملیات انتقال و اسکان همکاران محلی امریکا از افغانستان به ایالات متحده هزینه شده است.

جزئیات هزینه این مبلغ در گزارش سیگار مشخص نیست.

به گزارش سیگار، ۵.۳۶ میلیارد دالر را وزارت دفاع امریکا در یک طرح برون‌مرزی شامل کمک‌های مدنی، مسائل بشردوستانه و مقابله با بلایا هزینه کرده است.

در گزارش سیگار جزئیات این طرح توضیح داده نشده است.

سیگار در گزارش خود تصریح کرده است که سه میلیارد دالر را وزارت بهداشت و خدمات انسانی امریکا و ۲۸۴ میلیون دالر را وزارت امنیت داخلی امریکا برای کمک به افغان‌ها تعهد کردند.

سیگار در گزارش خود افزوده که در پی صدور دستور ملا هبت‌الله آخوندزاده؛ رهبر طالبان، در ۳ اپریل ۲۰۲۲، کشت خشخاش در افغانستان به طور چشمگیری کاهش یافت.

در همین حال، نویسندگان گزارش این پرسش را مطرح کرده است که طالبان چگونه موفق شدند کشت خشخاش را به این سرعت کاهش دهند، در حالی امریکا و متحدانش با هزینه ۹ میلیارد دالر در دو دهه ناکام شده بودند.

سیگار باور دارد که کاهش کشت خشخاش و افزایش بهای مواد مخدر وضعیت مواد مخدر را در افغانستان پیچیده‌تر کرده است. از سوی دیگر، با وجود کاهش کشت خشخاش، اقتصاد افغانستان همچنان به تولید مواد مخدر وابسته است.

گزارش سیگار افزوده است که پیش از صدور دستور رهبر طالبان به زمین‌داران اجازه داده شده بود که به مقدار زیادی مواد مخدر نگهدارند. افزون بر آن، با منع کشت خشخاش، مناطق مشخصی از این دستور سرپیچی کردند و به کشت آن ادامه داده‌اند.

براساس این گزارش، به همین دلیل، پس از صدور دستور آخندزاده تجارت مواد مخدر با ارزش بالاتری ادامه یافته است. طبق این گزارش، در سال ۲۰۲۳ قیمت هر کیلوگرام تریاک در قندهار ۲۶۳ دالر بوده، در حالی که یک سال پیش تنها ۱۶۰ دالر بوده است.

همچنین در ننگرهار قیمت هر کیلو تریاک در ۲۰۲۳ حدود ۳۶۲ دالر بوده در حالی که یک سال پیش از آن ۲۲۰ دالر بوده است.

سیگار در گزارش خود تصریح کرده که در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۴ تعامل جامعه بین‌المللی با طالبان ادامه یافت – هم در سطح بین‌المللی و هم در سطح منطقه‌ای.

این دفتر از برگزاری نشست سوم دوحه و مشارکت هیات طالبان در این نشست یادآوری کرده است. گزارش ادامه روابط کشورهای منطقه با طالبان و مراودات تجاری میان افغانستان و کشورهای منطقه را بخشی از این تعامل دانسته است.

در همین حال، سیگار افزوده است که در بازه زمانی تحت پوشش این گزارش (سه ماهه منتهی به آخر جون) سراج‌الدین حقانی؛ وزیر داخله طالبان، با اینکه به عنوان «تروریست» تحت پیگرد امریکا است، برای نخستین بار از زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، از این کشور بیرون شد و به امارات متحده عربی و عربستان سعودی رفت.