«روز سیاه» و پرچمهای سفید
طالبان سومین سال بازگشت خود به قدرت را جشن گرفتند. در سراسر افغانستان پرچمهای سفید طالبان در خیابانها، اماکن دولتی، مراکز عمومی، موترها و موتورسایکلها به اهتزاز درآمد. جنگجویان طالبان با سلاحهای امریکایی و بشکههای زرد انتحاری در خیابانها مانور دادند.
علاوه بر این، چندین مراسم عمومی نیز در کابل و سایر ولایتها با حضور مقامات بلندپایه سیاسی و نظامی طالبان برگزار شد که مهمترین آن مراسمی بود که با حضور مقامات ارشد دولت طالبان در پایگاه هوایی بگرام راهاندازی شد.
طالبان در مراسمی که از آن به عنوان «روز فتح» یاد میکنند سلاحهای امریکایی، بشکههای زرد انتحاری، رژه شبه نظامیان مسلح و دستههایی از طلبههای مدارس جهادی با لباسهای یکدست را به نمایش گذاشتند.
مقامات ارشد طالبان نیز با سخنرانی به این مناسبت یا با صدور بیانیههای مختلف روز پیروزی خود را به مردم افغانستان تبریک گفتند و تاکید کردند که از این رویداد با تمام توان دفاع خواهند کرد.
در مقابل اما جناحهای ضد طالبان، رهبران سیاسی و جهادی و فرماندهان سابق و مقامات ارشد دولت پیشین از روزی که طالبان به عنوان «روز فتح» یاد میکنند به عنوان «روز سیاه» یاد کردند.
مخالفان طالبان همچنین با صدور بیانیههایی بازگشت طالبان به قدرت را ناشی از یک توطئه ننگین استعماری دانستند که میان امریکا و طالبان به دست آمد. شماری از مقامهای نظام پیشین به این مناسبت همچنین انگشت اتهام را به سمت مقامات و رهبران دولت جمهوریت نشانه رفتند و به طور مشخص اشرف غنی؛ رئیس جمهوری فراری را به خیانت و تبانی با طالبان متهم کردند.
نهادهای حقوق بشری، فعالان زن و جنبشهای اعتراضی نیز با صدور بیانیههای جداگانه حاکمیت طالبان بر افغانستان را محکوم کردند و با اشاره به فجایع حقوق بشری وضعیت انسانی سیاستهای زنستیزانه طالبان و ممنوعیت کار و تحصیل دختران و زنان، فشارهای شدیدی که بر اقلیتهای قومی و مذهبی در کشور جریان دارد از جامعه جهانی خواستند تا کمکهای خود به طالبان را متوقف کنند و هرگونه شناسایی رسمی دولت حاکم را مشروط به تشکیل دولت ملی، از میان برداشتن ممنوعیت کار و تحصیل زنان، رعایت حقوق بشر و اقلیتها و اعطای آزادیهای انسانی و عمومی به مردم افغانستان قرار دهند.
اگرچه طالبان هیچگونه اطلاعاتی درباره میزان بودجهای که برای برگزاری جشنهای پیروزی خود در سراسر کشور صرف کردند ارائه نمیدهند؛ اما گزارشها حاکی است که برای تدارکات مربوط به این مراسم دهها میلیون افغانی صرف شده است و در این میان به طور مشخص گفته میشود که طالبان بخشی از بودجه وزارت معارف خود را صرف برپایی جشنهای ۲۴ اسد کردند.
این در حالی است که بر پایه گزارشهای مستقل نهادهای امدادرسان وابسته به سازمان ملل متحد در حال حاضر ۲۳.۷ میلیون نفر در سراسر افغانستان نیازمند کمکهای بشردوستانه هستند و برای امرار معاش متکی به زمانهای امدادی و کمکی داخلی و خارجی میباشند.
با این همه اما به نظر میرسد که طالبان منابع مالی مورد نیاز خود برای پرداخت حقوق کارمندان، ملیشههای نظامی، حکومتداری، برپایی جشنها و مراسم عمومی و سایر مصارف را از طریق بستههای پول نقد که از طرف امریکا دریافت میکنند و یا درآمدهای مبتنی بر مالیات و استخراج بیپروای معادن کشور تامین میکنند و برخلاف روزهای نخست بازگشت خود به قدرت دیگر از کمبود منابع مالی برای پیشبرد دولتداری رنج نمیبرند.
برگزاری گسترده جشن ۲۴ اسد در سومین سال بازگشت طالبان به قدرت نیز نشان داد که آنها برخلاف میلیونها نفر از مردم افغانستان مشکلی در زمینه فقر و کمبود منابع مالی و اقتصادی ندارند و این فاصله عظیم و دردناک میان دولت حاکم و مردم فقیر افغانستان را نشان میدهد.