طالبان و انتخابات امریکا؛ از کابوس هریس تا رویای ترامپ

طالبان با بیم و امید به روند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا نگاه می‌کنند و به همان میزان که پیروزی کامالا هریس را یک کابوس ترسناک تصور می‌کنند، در مقابل، امیدوار هستند که دونالد ترامپ بار دیگر به کاخ سفید بازگردد و با پی‌گیری سیاست پیشین خود مبنی بر تعامل با طالبان، حکومت این گروه را به رسمیت بشناسد، رهبران آن را از لیست سیاه خارج کند و از این طریق، مسیر شناسایی رسمی دولت طالبان از سوی کشورهای دیگر را نیز هموار سازد.

همزمان با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا و رقابت فشرده دونالد ترامپ؛ پایه‌گذار توافقنامه دوحه با طالبان و کامالا هریس؛ معاون رییس جمهوری که تصمیم به خروج ناگهانی از افغانستان گرفت، طالبان می‌گویند این‌که چه کسی انتخاب می‌شود برای‌ آن‌ها اهمیتی ندارد.

حمدالله فطرت؛ معاون سخنگوی طالبان، روز سه‌شنبه، ۱۵ عقرب در یک بیانیه ویدیویی گفته‌است که طالبان با همه کشورها «روابط خوب» می‌خواهند.

او افزوده که در انتخابات جاری ریاست جمهوری امریکا برای طالبان این مهم است که هرکسی که قدرت را در این کشور در دست می‌گیرد، سیاست واقع‌بینانه‌ای نسبت به افغانستان اختیار کند.

این شاید نخستین موضع‌گیری رسمی طالبان درباره انتخابات حساس و سرنوشت‌ساز ریاست جمهوری امریکا باشد؛ انتخاباتی که به باور بسیاری از کارشناسان بر مناسبات قدرت و معادلات مدیریت در ابعاد جهانی تاثیر خواهد گذاشت و در این میان، بحران پیچیده افغانستان نیز مستثنی نیست.

با این حال، طالبان به خوبی می‌دانند که وضعیت هر یک از دو رقیب اصلی در انتخابات ریاست جمهوری امریکا کاملا نامشخص و غیرقابل پیش‌بینی است و به همین دلیل آن‌ها هم مانند بسیاری دیگر از کشورهای دوست و دشمن امریکا از اتخاذ موضع مشخص در قبال سرنوشت این انتخابات خودداری کرده و با اتخاذ یک رویکرد دوگانه و کاملاً محافظه‌کارانه تلاش کرده‌اند تا نتیجه انتخابات امریکا برای حاکمان کنونی افغانستان را بی‌اهمیت جلوه دهند.

آگاهان اما می‌گویند که طالبان با بیم و امید به روند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا نگاه می‌کنند و به همان میزان که پیروزی کامالا هریس را یک کابوس ترسناک تصور می‌کنند، در مقابل، امیدوار هستند که دونالد ترامپ بار دیگر به کاخ سفید بازگردد و با پی‌گیری سیاست پیشین خود مبنی بر تعامل با طالبان، حکومت این گروه را به رسمیت بشناسد، رهبران آن را از لیست سیاه خارج کند و از این طریق، مسیر شناسایی رسمی دولت طالبان از سوی کشورهای دیگر را نیز هموار سازد.

طالبان به خوبی می‌دانند که برخلاف دموکرات‌ها برای ترامپ جمهوری‌خواه مسائلی مانند حقوق بشر، تحصیل دختران، کار زنان، مشارکت سیاسی اقوام و اقلیت‌ها در قدرت، مشروعیت داخلی حکومت افغانستان و سرنوشت اقلیت‌های قومی و مذهبی زیر سایه رژیم طالبان، اهمیت ندارد و اگر او دوباره به کاخ سفید بازگردد بعید به نظر می‌رسد که همچنان بر پیش‌شرط‌های دولت کنونی امریکا برای شناسایی رسمی رژیم طالبان پافشاری کند.

ترامپ پیش از آن‌که سیاستمدار باشد تجارت‌پیشه است و به روابط سیاسی نیز از منظر تجاری و به عنوان یک معامله منفعت‌محور نگاه می‌کند؛ بنابراین طالبان به سادگی می‌توانند در چارچوب داد و ستدهای متقابل، دولت به رهبری ترامپ را متقاعد کنند که رژیم آنان را به رسمیت بشناسد و با آن ارتباط برقرار کند.

تجربه ۱۸ ماه مذاکرات پشت پرده در دوحه میان امریکای به رهبری ترامپ و گروه طالبان که در آن زمان «تروریستی» محسوب می‌شد نیز رهبران کنونی حاکم بر افغانستان را نسبت به تغییر اصولی سیاست خارجی واشنگتن در قبال کابل در صورت پیروزی دونالد ترامپ امیدوار می‌سازد.

شماری از صاحب نظران حتی معتقد اند که یکی از دلایلی که طالبان طی ماه‌های اخیر برخلاف گذشته برای احیای روابط سیاسی خود با امریکا تلاش نمی‌کنند نیز امیدواری آنان به بازگشت دونالد ترامپ به قدرت است تا به این ترتیب، بدون نیاز به پرداخت هزینه‌های هنگفت سیاسی و اعطای امتیازات ارزشمند به دولت بعدی امریکا به اهداف بزرگ خود در برقراری روابط دوجانبه با واشنگتن دست پیدا کنند.

یکی دیگر از اتفاقاتی که طالبان انتظار دارند با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری امریکا رخ دهد بازگشت زلمی خلیلزاد به سیاست امریکا به عنوان کارگزار سیاست خارجی دولت جمهوری‌خواه در امور افغانستان است.

خلیلزاد که از او به عنوان معمار و مهندس توافقنامه دوحه نام برده می‌شود، نقش مهمی در فروپاشی نظام جمهوری و بازگشت دوباره طالبان به قدرت ایفا کرد. او که رهبری مذاکرات امریکا با طالبان در دوحه را به عهده داشت با امضای این توافقنامه، مسیر طالبان برای بازگشت به قدرت را هموار کرد و با اعمال فشار مستقیم و سنگین بر دولت پیشین افغانستان، زمینه آزادی هزاران جنگجوی طالبان از زندان‌های افغانستان را مساعد ساخت.

اگرچه اکثریت قریب به اتفاق مردم افغانستان به زلمی خلیلزاد به عنوان یک چهره منفور و خائن نگاه می‌کنند؛ اما او بدون شک هنوز هم برای رهبران طالبان یک امریکایی ایده‌آل است که گرایش‌های متعصبانه قومی دارد و خدماتی بزرگ و تاریخی را به طالبان ارائه کرده است. بنابراین بازگشت دوباره او به سیاست امریکای تحت رهبری ترامپ یکی از مهم‌ترین آرزوهای طالبان از انتخابات امریکاست.