صالح در راه واشنگتن؛ اعتماد شکسته احیا میشود؟
موضوع دیگری که به سفر احتمالی آقای صالح به واشنگتن اهمیت میدهد این است که او برخلاف سایر رهبران «جبهه مقاومت ملی» سابقه روابط پیچیده استخباراتی با سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده را نیز دارد و گفته میشود که امریکا در نخستین روزهای منتهی به تهاجم نظامی به افغانستان در سال ۲۰۰۱ میلادی، ابتدا تیمی از جاسوسان و کارگزاران سازمان سیآیای را به ولایت استراتژیک پنجشیر گسیل داشت و این تیم ضمن تزریق مقادیر هنگفت پول به رهبران ضد طالبان مستقر در پنجشیر از جمله امرالله صالح، بر حمایت و همراهی جبهه ضد طالبان با نیروهای نظامی به رهبری امریکا کار کرد که در این روند، امرالله صالح نقشی محوری به عهده داشت و از همین رهگذر نیز بعداً در دولتهای مختلف نظام جمهوری، سمتهای بالای امنیتی را به دست آورد.
تیم بورچت؛ عضو مجلس نمایندگان امریکا امرالله صالح را برای گفتگو درباره افغانستان به واشنگتن دعوت کرد. او در ایکس نوشت: «تا زمانی که طالبان کنترل افغانستان را در دست دارد، این کشور تهدیدی برای امریکا خواهد بود.»
بورچت در پیام دعوتش امرالله صالح را «رئیس جمهور افغانستان» توصیف کرد و نوشت: «از رئیسجمهور امرالله صالح دعوت کردهام تا در واشنگتن با من دیدار کند تا درباره آینده افغانستان و مردمش گفتگو کنیم.»
تیم بورچت یکی از نمایندگان حزب جمهوریخواه در کنگره امریکاست که به طور علنی از گروههای ضد طالبان حمایت میکند و در این مورد، او پیش از این لایحهای را به کنگره ارائه کرده که بر اساس آن امریکا باید از گروههای ضد طالبان حمایت کند و در نشست ویانا که با حضور طیفهای وسیعی از جریانهای ضد طالبان برگزار میشود، مشارکت فعال داشته باشد و مهمتر از همه اینکه طالبان را به عنوان «گروه تروریستی» به رسمیت بشناسد.
بنابراین از نظر آگاهان، دعوت از امرالله صالح برای سفر به واشنگتن و دیدار با این نماینده ارشد حزب جمهوریخواه در کنگره ایالات متحده، از نظر سیاسی اهمیت زیادی دارد؛ اگرچه انتظار نمیرود که در گام نخست حتی اگر این دیدار صورت بگیرد توافقات مهمی میان امریکا و «جبهه مقاومت ملی» که امرالله صالح نیز یکی از رهبران آن است به دست آید؛ اما از دید آگاهان این یک تحول جدی و راهبردی در سیاست ایالات متحده نسبت به جریانهای مخالف طالبان محسوب میشود و با توجه به اینکه به زودی دولت جمهوریخواه به رهبری دونالد ترامپ در واشنگتن بر سر کار خواهد آمد، نقش نمایندگان جمهوریخواه در سمت و سو دادن به سیاست خارجی و راهبرد امنیتی واشنگتن در قبال افغانستان از اهمیت بالایی برخوردار است.
نکته مهمی که در دعوتنامه تیم بورچت خطاب به امرالله صالح مورد استفاده قرار گرفته سمت او به عنوان «رئیس جمهور افغانستان» است. شاید اشاره آقای بورچت به ادعای امرالله صالح بلافاصله پس از فروپاشی دولت جمهوری و فرار اشرف غنی از کابل باشد که طی آن، او با استناد به مفاد قانون اساسی نظام جمهوری، مدعی شد که در نبود رئیس جمهور، معاون اول او کفالت نهاد ریاست جمهوری را به عهده دارد و به این ترتیب از نظر حقوقی و قانونی او رئیس جمهور برحال افغانستان محسوب میشود. اگرچه آقای صالح بعداً از این موضع خود عقبنشینی کرد و گفت که از سمت «ریاست جمهوری افغانستان» کنارهگیری میکند.
با اینکه تاکنون واکنش امرالله صالح به فراخوان تیم بورچت؛ نماینده جمهوریخواه کنگره امریکا برای حضور او در واشنگتن منتشر نشده؛ اما انتظار میرود که این سفر انجام شود و با توجه به اینکه امرالله صالح پس از فروپاشی نظام جمهوری، برخلاف بسیاری از سران و رهبران نظام مواضع صریح، روشن، عمدتاً انتقادی و بعضاً تهاجمی نسبت به طالبان و حتی امریکا داشته، ایالات متحده را متهم به «خیانت» به افغانستان کرده و بارها انتقادات صریحی را علیه توافقنامه دوحه میان امریکا و طالبان مطرح ساخته است، سفر او به واشنگتن و دیدارش با یک عضو ارشد کنگره ایالات متحده در کانون توجهات محافل سیاسی و رسانهای قرار خواهد گرفت.
موضوع دیگری که به سفر احتمالی آقای صالح به واشنگتن اهمیت میدهد این است که او برخلاف سایر رهبران «جبهه مقاومت ملی» سابقه روابط پیچیده استخباراتی با سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده را نیز دارد و گفته میشود که امریکا در نخستین روزهای منتهی به تهاجم نظامی به افغانستان در سال ۲۰۰۱ میلادی، ابتدا تیمی از جاسوسان و کارگزاران سازمان سیآیای را به ولایت استراتژیک پنجشیر گسیل داشت و این تیم ضمن تزریق مقادیر هنگفت پول به رهبران ضد طالبان مستقر در پنجشیر از جمله امرالله صالح، بر حمایت و همراهی جبهه ضد طالبان با نیروهای نظامی به رهبری امریکا کار کرد که در این روند، امرالله صالح نقشی محوری به عهده داشت و از همین رهگذر نیز بعداً در دولتهای مختلف نظام جمهوری، سمتهای بالای امنیتی را به دست آورد.
کارشناسان میگویند که با وجود اینکه امرالله صالح پس از فروپاشی نظام جمهوری در کنار رهبران «جبهه مقاومت ملی» قرار گرفت و در ادامه به دلیل بیاعتنایی امریکا به جبهه ضد طالبان و عدم حمایت واشنگتن از این جبهه و در مقابل، استمرار حمایتهای پیدا و پنهان ایالات متحده از طالبان، او مواضع مخالفتجویانه علیه امریکا اتخاذ کرد؛ اما در صورتی که سیاست خارجی و امنیتی واشنگتن در قبال افغانستان تغییر کند و ایالات متحده حمایت از جبهات ضد طالبان را در دستور کار خود قرار دهد، بدون شک، امرالله صالح یکی از مهرههای مورد اعتماد واشنگتن خواهد بود؛ زیرا او بیش از هر چهره ضد طالبانی دیگری، رویکردهای غربگرایانه و لیبرالی دارد و به دشمنان امریکا از جمله ایران روسیه و چین نزدیک نیست.