بازی پاکستان با کارت مهاجران علیه طالبان
یکی از عواملی که ممکن است در متهم کردن مهاجران و پناهجویان افغان به حضور در راه‌پیمایی‌های ضد دولتی و حمایت از جنبش اعتراضی وابسته به تحریک انصاف نقش داشته باشد، روابط بحرانی و تنش‌آلود اسلام آباد با حکومت طالبان در افغانستان است.
در پی اعتراضات گسترده هواداران عمران خان؛ نخست‌وزیر پیشین پاکستان، دولت اسلام‌آباد بار دیگر ادعا کرده که ده‌ها نفر از شهروندان افغانستان نیز در این اعتراضات شرکت کرده‌اند.
اگرچه تاکنون مستندات متقنی درباره حضور مهاجران افغان در پاکستان در اعتراضات ضد دولتی این کشور منتشر نشده؛ اما بربنیاد گزارش رسانه‌های پاکستانی دست‌کم ۱۹ نفر از مهاجران افغان در این اعتراضات دستگیر شده‌اند.
هیچ نشانه قابل اطمینانی وجود ندارد که این افراد در جریان راه‌پیمایی اعتراضی هواداران عمران خان دستگیر شده باشند. شماری از فعالان حقوق بشر و حوزه مهاجرت می‌گویند که دولت پاکستان به دلیل سوابق سیاه خود در سرکوب مهاجران و بدرفتاری با پناهجویان افغان به سادگی می‌تواند با صحنه‌سازی و طرح اتهام‌های واهی، مهاجران را متهم به شرکت در اعتراضات ضد دولتی کند و به این ترتیب، اعمال سیاست‌های ضد مهاجرتی خود را توجیه‌پذیر سازد.
به باور این گروه از فعالان، یکی از انگیزه‌های دولت پاکستان برای متهم کردن مهاجران افغان به شرکت در اعتراضات و راه‌پیمایی‌های ضد دولتی، کاهش فشارهای ناشی از واکنش‌های جهانی به سرکوب سیستماتیک پناهجویان و مهاجران از سوی دولت این کشور است.
به عبارت دقیق‌تر، پاکستان که به بازداشت گسترده، سرکوب عمدی و اخراج اجباری صدها هزار مهاجر و پناهجوی افغان علی‌رغم خطراتی که علیه جان و زندگی آنان وجود دارد، متهم است اکنون هیچ‌گونه مماشات و عقب‌نشینی در قبال سیاست‌های ضد مهاجرتی خود نشان نداده و در مقابل، تلاش کرده است تا با متهم کردن پناهجویان افغان به دست داشتن در ناامنی‌ها، عضویت در گروه‌های تروریستی، اقدامات مسلحانه علیه نیروهای امنیتی این کشور و اخیراً نیز شرکت در اعتراضات ضد دولتی، سیاست‌های بحث‌برانگیز خود علیه مهاجران را موجه جلوه دهد.
یکی دیگر از عواملی که ممکن است در متهم کردن مهاجران و پناهجویان افغان به حضور در راه‌پیمایی‌های ضد دولتی و حمایت از جنبش اعتراضی وابسته به تحریک انصاف نقش داشته باشد، روابط بحرانی و تنش‌آلود اسلام آباد با حکومت طالبان در افغانستان است.
دولت‌های مختلف حاکم بر اسلام‌آباد در طول تاریخ سیاسی پاکستان، همواره از اهرم‌هایی مانند مهاجرت و تجارت برای پیشبرد مقاصد سیاسی خود به ویژه در زمینه تنش‌های ارضی و مرزی و تحت فشار قرار دادن دولت‌های مسلط بر افغانستان استفاده کرده‌اند.
در حال حاضر نیز که روابط پاکستان با طالبان به دلیل حمایت این گروه از طالبان پاکستانی شدیداً تیره و پرتنش است، تجارت میان دو کشور به شدت کاهش یافته و موانعی بزرگ و سنگین در مسیر تجارت و ترانزیت از سوی پاکستان و طالبان اعمال شده است.
دامنه تنش‌ها و تقابل‌های پاکستان و طالبان اما تنها به حوزه تجارت محدود نمانده و بر زندگی میلیون‌ها نفر از مهاجران افغان که در پاکستان به سر می‌برند نیز تاثیر منفی گذاشته است. دولت پاکستان پیش از این با اعمال یک سیاست ضد مهاجرتی بحث‌برانگیز و جنجالی اقدام به دستگیری و اخراج صدها هزار مهاجر افغان از آن کشور کرد تا رژیم نوبنیاد طالبان را تحت فشار قرار دهد و اهداف پروژه‌های سیاسی و امنیتی خود را بر این رژیم تحمیل کند.
با این حال، همان‌گونه که در بالا نیز اشاره شد سیاست مناقشه‌برانگیز طالبان علیه مهاجران افغان با واکنش‌های گسترده جامعه جهانی و فعالان حوزه حقوق بشر و مهاجرت مواجه شد؛ واکنش‌هایی که البته تاثیر چندانی بر تغییر مسیر رویکرد خصمانه اسلام‌آباد نسبت به مهاجران افغان نداشت؛ اما پاکستان از آن زمان تاکنون با وارد کردن اتهامات سنگین بر مهاجران افغان از جمله جرایم امنیتی و فعالیت‌های ضد دولتی تلاش کرده است تا تصامیم و سیاست‌های خود علیه آنان را ضروری، اجتناب‌ناپذیر و قابل توجیه نشان دهد.
به این ترتیب به نظر می‌رسد که بخشی از پروپاگاندا و تبلیغات گسترده‌ای که در رسانه‌های پاکستانی به نقل از مقامات امنیتی و سیاسی این کشور علیه مهاجران افغان راه‌اندازی شده، انگیزه‌های سیاسی دارد و تحت تاثیر خصومت‌های جاری در روابط دو کشور صورت می‌گیرد.
در این میان البته نقش عوامل داخلی در ابراز و انتشار این مواضع مناقشه‌برانگیز از سوی مقامات پاکستانی را نیز نباید نادیده گرفت. یکی از این عوامل احتمالاً تلاش دولتمردان کنونی اسلام‌آباد برای بدنام کردن عمران خان و تحریک انصاف است تا نشان دهند که این جریان پرنفوذ سیاسی قدرت خود را از حمایت عناصر خارجی و دولت‌های متخاصم می‌گیرد و با استفاده از مهاجران بیگانه و پناهجویان غیرقانونی در صدد راه اندازی راه‌پیمایی‌های بزرگ و اعمال فشارهای مضاعف بر دولت حاکم اسلام آباد و دستیابی به اهداف خویش از مسیرهای نامشروع است.
اتهامات تازه پاکستان علیه مهاجرین افغان در شرایطی ابراز می‌شود که پیش از آغاز اعتراضات ضد دولتی هواداران عمران خان، هم سفارت افغانستان در اسلام آباد که تحت کنترل طالبان است و هم کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان از مهاجران افغان خواسته بودند که از شرکت در اعتراضات ضد دولتی پرهیز کنند؛ خواسته‌ای که با توجه به سابقه سرکوب‌های شدید پاکستان علیه مهاجرین افغان به نظر نمی‌رسد از سوی مهاجرین نقض شده و نادیده گرفته شده باشد.
