آتش‌بس در غزه و ابهام درباره آینده
بر بنیاد گزارش‌ها جنبش فلسطینی حماس و رژیم اسرائیل سرانجام پس از ۱۵ ماه درگیری خونین و فاجعه‌بار به توافق آتش‌بس دست یافته‌اند؛ توافقی که می‌توانست ماه‌ها پیش از این به دست بیاید؛ اما رژیم اسرائیل علیرغم اعلام آمادگی حماس از امضای آن خودداری می‌کرد تا به گفته خودش به هدف صلی خود یعنی «نابودی حماس» دست پیدا کند؛ هدفی که به نظر نمی‌رسد محقق شده باشد.
اگرچه تاکنون محتوای اصلی توافقنامه آتش‌بس به درستی مشخص نیست؛ اما منابع نزدیک به میانجی‌گران قطری و مصری می‌گویند که آزادی اسرای اسرائیلی توسط حماس در قبال آزادی بیش از هزار زندانی فلسطینی، از جمله صدها زندانی محکوم به حبس ابد در زندان‌های اسرائیل از جمله توافقات به دست آمده محسوب می‌شود.
در این میان، بدیهی است که کمک‌رسانی سریع و گسترده به مردم فاجعه‌زده غزه و صدها هزار نیازمندی که طی ۱۵ ماه گذشته، آماج بمباران‌های بی‌رحمانه، جنگ جنون‌آمیز و کشتار هدفمند و البته قحطی و گرسنگی عمدی رژیم اسرائیل بودند یکی دیگر از اصلی‌ترین مفاد توافقنامه آتش‌بس خواهد بود و انتظار می‌رود که بلافاصله پس از آغاز اجرای این توافقنامه، کمک‌های بین‌المللی به سمت باریکه غزه سرازیر شود و مردم قحطی‌زده این منطقه سرانجام بتوانند شکم خود و فرزندان‌شان را سیر کرده و به منابع غذایی لازم برای ادامه زندگی دست پیدا کنند.
با این حال برای صدها هزار فلسطینی ساکن نوار غزه، آینده چندان درخشان نیست. آن‌ها بدون شک، بلافاصله پس از آغاز آتش‌بس و پایان جنگ با ابعاد تکان‌دهنده فجایع ناشی از تجاوز ۱۵ ماهه رژیم اسرائیل روبه‌رو خواهند شد.
اگرچه آمار رسمی منابع صحی فعال در غزه حاکی از آن است که در طول این جنگ بیش از ۴۵ هزار فلسطینی کشته شده‌اند و ده‌ها هزار نفر دیگر نیز معلول هستند؛ اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که آمار واقعی می‌تواند بسیار فراتر از آن چیزی باشد که در منابع رسمی ثبت شده است. به این ترتیب، پیش‌بینی می‌شود که با آغاز آواربرداری از نزدیک به ۸۰ درصد ساختمان‌های ویران شده در غزه و بیرون کشیدن اجساد و پیکرهای قربانیان حملات رژیم اسرائیل، آمار تلفات جنگ ده‌ها هزار نفر دیگر افزایش پیدا کند.
علاوه بر این، مشکلات و مصائب مردم غزه حتی پس از پایان جنگ هم طی سال‌های طولانی همچنان استمرار خواهد داشت؛ زیرا گفته می‌شود که این باریکه مزدحم تقریبا به طور کامل از سوی رژیم اسرائیل ویران شده و بازیابی سرپناه‌های منهدم شده، نیازمند منابع هنگفت مالی خواهد بود که انتظار نمی‌رود به سادگی تامین شود و مردم غزه، با بازسازی سریع ویرانه‌های جنگ به خانه و آشیانه خود بازگردند.
مساله دیگر که همچنان بر آینده غزه سنگینی می‌کند و چشم‌انداز دستیابی به یک دورنمای درخشان برای مردم ساکن این باریکه را غبارآلود نشان می‌دهد ابهام درباره وضعیت کنترل نوار غزه است. رژیم اسرائیل به عنوان طرف متجاوز که حاکمیت غزه را نقض کرده و از زمین و هوا و دریا بر این باریکه مزدحم هجوم برده بود، هدف اصلی خود را نابودی جنبش فلسطینی حماس اعلام کرده بود؛ اما با توجه به توافقنامه آتش‌بس که یک طرف اصلی آن همچنان حماس است، به نظر نمی‌رسد که این هدف محقق شده باشد؛ بنابراین دور از انتظار نیست که جنبش حماس به زودی نیروهایی از دست رفته خود را بازیابی و ساختار سازمان‌دهی کرده و فرمول فرماندهی‌اش را بازسازی کند و به این ترتیب به سرعت آماده احیای حاکمیت خود بر نوار غزه شود؛ چیزی که می‌تواند به شکست آتش‌بس توسط رژیم اسرائیل از یک سو و تشدید تنش‌های داخلی و جنگ قدرت میان نوار غزه و کرانه باختری یعنی جنبش حماس و جنبش فتح منجر گردد.
البته همان‌گونه که در بالا نیز اشاره شد هنوز مفاد کامل توافقنامه آتش‌بس میان جنبش فلسطینی حماس و رژیم اسرائیل اعلام نشده و امکان دارد که ابهامات مورد اشاره در متن توافق شده به صراحت گنجانده و توسط طرف‌های توافق امضا شده باشد.
با این وجود، بسیاری از کارشناسان می‌گویند که این توافقنامه لزوماً پایان درگیری‌های چند ده ساله و جنگ هویت میان فلسطین و اسرائیل را تضمین نمی‌کند و حتی اگر نوار غزه از کنترل جنبش فلسطینی حماس خارج شود انتظار نمی‌رود که خصومت بنیادین مردم فلسطین و اسرائیلی‌ها یک بار برای همیشه پایان یابد و ایده تشکیل دو کشور مستقل فلسطینی و اسرائیلی در همسایگی همدیگر به سادگی محقق شود.
این ارزیابی ممکن است در شرایط کنونی که بسیاری از مردم غزه دستیابی به آتش بس را جشن گرفته‌اند و برای اجرایی شدن آن دعا می‌کنند، بدبینانه و ناامیدکننده به نظر برسد؛ اما نمی‌توان چشم خود را بر واقعیت‌های هرچند تلخ و دردناک تاریخی به طور کامل بست و زمینه‌های بروز درگیری‌های مشابه و جنگ‌های جنون‌آمیز و جنایتکارانه میان دوطرف را در آینده منتفی دانست.
