بررسی وضعیت ناآرام همسایه غربی‌کابل؛ گفتگوی ویژه با ځنډیګل زمانی
میدان وردک همسایه غربی پایتخت است که یکی از نا امن‌ترین ولایات کشور نیز به شمار می رود. شاهراه بزرگ کابل_ قندهار از این ولایت می‌گذرد؛ شاهراهی که لقب هایی با پسوندهای خونین در میان مردم شهرت یافته است. از جمله عناوین این شاهراه می توان به شاهراه مرگ اشاره کرد. وسایط نقلیه ای که حاوی مواد خوارکی و اکمالات نیروهای ناتو و افغانستان اند نیز از همین مسیر می‌گذرد که بارها از سوی مخالفان مسلح به آتش کشیده شده و در یک کلام، دامنه جنگ و نا امنی در این شاهراه همیشه گسترده بوده است.
میدان وردک را تا کنون، مردم با جنگ، خون‌ریزی، آتش، ترور و ره‌گیری می‌شناسند تا آبادانی و صلح. حمید اکبری به ولایت میدان وردک رفته است تا چهره واقعی این ولایت را از زبان مسئولین بلند پایه آن بازگو کند.
ځنډی ګل زمانی والی میدان وردک، در یک گفتگوی مفصل و طولانی در باره این ولایت سخن گفته است. او هفت ماه است که از سوی رییس جمهوری به عنوان والی این ولایت گماشته شده و خودش از کارکرد هفت ماهه اش راضی به نظر می رسد.
سوال: با توجه به اینکه ولایت میدان وردک در همسایگی غربی کابل قرار دارد و تصویر نا آرامی نیز از خود نمایش داده، بفرمایید که این ولایت چقدر مورد توجه حکومت مرکزی قرار گرفته‌است؟
از آنجایی که ولایت میدان وردک در همسایگی پایتخت افغانستان قرار دارد، امنیت وبازسازی این ولایت بسیار مهم است، دولت به این ولایت مانند کابل و ولایت‌های درجه اول باید توجه کند که تا حدودی این کار را انجام داده‌است.
امنیت و بازسازی در این ولایت روی نظم و امنیت کابل تاثیرات زیادی دارد. از همین جهت امنیت و بازسازی این ولایت بسیار مهم است و ما توانسته ایم توجه مقامات مرکزی را در این بخش جلب کنیم.
سوال: جناب زمانی، تامین امنیت در این ولایت منوط می‌شود به تامین امنیت پایتخت و چند ولایت دیگر، چند گروه تروریستی در میدان وردک فعالیت می‌کنند؟ آیا گروه داعش هم در این ولایت فعالیت دارد؟
طبق آمارهایی که ما داریم ۱۳۵ گروه تروریستی در این ولایت حضور داشتند که از این میان ۳۶ گروه درعملیات‌های نیروهای امنیتی یا ضعف رهبری و دیگر مشکلات شان از بین رفته‌اند. فعلا در میدان وردک ۹۹ گروه مسلح مخالف دولت فعالیت دارند.
همچنان در ولایت میدان وردک دو شبکه تروریستی وجود دارد که یکی به‌نام امارت اسلامی یاد می شود و دیگر گروه بنام حقانی؛ افراد هر دو گروه در بعضی از مناطق میدان وردک فعالیت دارند.
ولایت میدان وردک در موقعیت حساسی قرار دارد و مورد توجه دشمنان افغانستان نیز است. به چند دلیل دشمنان تلاش دارند تا این ولایت را نا امن کنند. یکی اینکه شاهراهی که از میدان وردک می‌گذرد و چندین ولایت را به هم وصل می‌کند. دوم اینکه دروازه اقتصادی کابل است و چندین مورد دیگر نیز باعث می‌شود که دشمن را تحریک کند تا برای نا امن کردن آن کار کند.
گروه داعش در هیچ یک از مناطق مربوط به میدان وردک حضور ندارد. حزب اسلامی در قسمت‌های از این ولایت حضور دارند که بعد از امضای توافق‌نامه صلح با دولت، ما شاهد اقدام مسلحانه این نیروها نبوده ایم.
مخالفین مسلح در سال جاری اقدامات جدی را علیه حکومت محلی میدان وردک سازمان‌دهی نتوانسته اند و تنها ۴ حمله در ولسوالی جلریز، چک و جغتو انجام داده اند و نیروی های امنیتی ما خیلی سریع توانستند این عملیات را دفع کنند.
سوال: جناب زمانی، شاهراه بزرگ کابل ـ قندهار از همین ولایت می‌گذرد و بخش عمده ناامنی‌ها نیز در محدوده همین شاهرا اتفاق می‌افتند، گروگان‌گیری‌ها در همین مسیر انجام می شوند. شما برای رفع این مشکلات چه اقداماتی را روی دست گرفته‌اید؟
وقتی دشمن به عملیات های چریکی دست می‌زند نشان می دهد که دشمن ضعیف است. شاهراه نمبر۱ و نمبر ۲ از این ولایت می‌گذرد مخالفین مسلح در این مسیر عملیات مخفی انجام می‌دهند و راه را مسدود می‌کنند این‌ها توان مقابله رو در رو را با نیروهای امنیتی را ندارند. مخالفین وقتی اقدام به مسدود کردن شاهراه می‌کنند نیروهای ما، بسیار محتاطانه وارد عمل می‌شوند و تمام سعی ما این‌است که به افراد ملکی آسیبی نرسد. ما برای تامین امنیت شاهراه ها برنامه های وسیعی داریم که مرحله به مرحله آن را عملی خواهیم کرد.
سوال: در مورد حکومت‌داری محلی در این ولایت خصوصا در در بخش‌های زراعت و صنایع دستی کوچک چه اقدامات صورت گرفته‌است؟
پروسه های انکشافی نیاز به امنیت دارند که خوشبختانه مردم در این عرصه با ما همکاری می کنند. در میدان وردک ۴۸۲ باب مکتب و مدرسه فعال است و از جمله آن ۴۲۷ مکتب عصری بوده و ۱۲۷ لیسه عالی داریم. ۳۵ باب مکتب در مورد تعلمیات اسلامی است و ۱۱ مکتب تخنیکی و مسلکی فعال است.۹ باب دارالمعلمین در سراسر این ولایت فعالیت دارد.
ما فعلا ۱۸۶۳۲۹شاگرد در تمام مکاتب این ولایت داریم که از جمله ۵۸۱۵۷ تن آنان را دختران تشکیل می‌دهند. ۶۵۲۹ معلم نیز در سطح این ولایت متعلمین را تدریس می‌کنند.
ما ۳۰۴میلیون افغانی صرف بازسازی ۱۷۵ باب مکتب کردیم. با همین مبلغ یاد شده ۱۴ مکتب را از نو اعمار کردیم.
در بخش‌های صحت نیز کارهای خوبی انجام شده، چند روز قبل یک کلینیک صحی را با هزینه ۸.۹ ساخته شده بود را افتتاح کردیم. همچنان در ولسوالی نرخ یک کلینیک را با هزینه ۱۷ میلیون افغانی اعمار کردیم که عنقریب آماده بهره داری است.
در قسمت برنامه همبستگی ملی هم امسال در هجده ولسوالی این ولایت ۲۶۵ پروژه فرعی بزرگ و کوچک به کمک شورای های محلی تطبیق شده است که بالغ ۱۷۵ میلیون افغانی مصرف داشته است.
سوال: مشخصا اگر در مورد وضعیت مکاتب دخترانه صحبت کنید. با توجه به حضور گسترده مخالفین مسلح، در میدان وردک چه تعداد دختر به مکتب می‌رود؟
هم اکنون ۵۸۱۵۷ شاگردان مکاتب ما را دختران تشکیل می‌دهند که از تمام ولسوالی‌های این ولایت به مکتب می‌روند البته تعداد یاد شده دختران هستند که سن پایین تر از ۱۲ را دارند.
سوال: شاهراه میدان_غزنی و نیز بامیان ازهمین ولایت می‌گذرد برای تامین امنیت این شاهراه ظاهرا تا حالا کاری صورت نگرفته و همین چند وقت پیش شاهد جنجال بودیم برای حل این مشکلات چه اقداماتی باید روی دست گرفته شود؟
عوامل این گروگان گیری‌ها کوچی هایی است که ادعا کرده بودند که خانه های شان از سوی افراد مسلح سوختانده و غارت شده است. در همین حال افراد دیگری نیز چند کارگر را از یک مدرسه ربودند که در خواست شان این بود که گروگان‌های مردم هزاره را رها کنند.
این مسله کوچی وده نشین بود که از طریق مصالحه با میانجیگری بزرگان قومی وشخصیت های ملی میان دو طرف حل شده است.
سوال: اگر مسئله گروگان‌گیری در این مناطق حل شده‌است، افراد مسلح که توسط بعضی از افراد نام‌دار در بهسود و دیگر مناطق شکل گرفته برمبنای چی ایجاد شده است؟
طبق گزارش‌هایی که ما داریم این افراد زیر نام خیزش‌های مردمی ایجاد شده‌اند که برای جلوگیری از حمله احتمالی کوچی‌ها و طالبان فعالیت می‌کنند و این گروه تا هنوزهم در دولت ثبت رسمی نشده‌اند.
سوال: کمک‌هایی که تا کنون از حکومت مرکزی، برای میدان وردک اختصاص داده شده توانسته رضایت شمارا جلب کند؟
بلی، کمک‌هایی که به ولایت میدان وردک صورت گرفته تا حدودی قناعت بخش است. ما تا قبل از برگزاری کنفرانس وارسا مطمین نبودیم که نیروهای ما، مورد حمایت مالی قرار می‌گیرند. ما مطمین شدیم که کشور های کمک دهنده مایل هستند تا پلیس افغانستان را حمایت کنند. همچنان پیوستن حزب اسلامی به بدنه حکومت این اطمینان را به ما داد که یک بخش عظیم مخالفین مسلح به پروسه صلح پیوسته اند و افراد این گروه در همکاری با دولت افغانستان فعالیت خواهند کرد.
همچنان کنفرانس بروکسل به ما این اطمینان را داد که کمک ۱۵.۲ میلیارد دالری به افغانستان رقم خوبی است. ما اگر این مبلغ یاد شده را به هرولایت تقسیم کنیم حد اقل به هر ولایت ۵۰۰ میلیون دالر می رسد که این مبلغ می‌تواند در بخش های انکشافی ما را به یک درجه رشد خوبی برساند.
سوال: جناب زمانی، ما در مرکز شاهد هستیم که اکثر وزارت‌خانه‌ها در مصرف بودجه شان دچار مشکل هستند و در مصرف بودجه های یادشده ناکام مانده‌اند. اگر فرضا آن چه که شما می‌گویید صورت بگیرد شما در این ولایت ظرفیت های لازم برای مصرف بودجه را در عرصه های مختلف دارید؟
در گذشته قرار داد پروژه ها در کابل صورت می‌گرفت و خیلی موثر واقع نه‌می‌شد. اکنون پروژه های که از جانب ولایت پیشنهاد گردد پول بصورت مستقیم به مقصد مورد نظر مصرف می‌شود و این امیدواری وجود دارد که حیف و میل کمتری نسبت به گذشته صورت گیرد. من می توانم اذعان کنم که در میدان وردک ظرفیت های خوبی برای کار وجود دارد و ما تلاش داریم تا هرچه بیشتر جلوی فساد در ادارات را بگیریم و با کسانی که دست به فساد می زنند مبارزه خواهیم کرد.
سوال: با توجه به سنتی بودن باشندگان میدان وردک، میزان آزادی زنان در این ولایت چگونه است آیا شما در ادارات دولتی کارمند زن جذب کرده‌اید؟
ما کارمندان زیادی از زنان در ادارات دولتی در این ولایت داریم. مشکلاتی هم وجود دارند که خیلی از زنان علاقه کار در بیرون از خانه و اداره دولتی را ندارند ویا فرهنگ حاکم در محیط این محدویت را ایجاد کرده‌است. مردم مخالف کار زنان در خارج از خانه نیستند خشونت علیه زنان نیز در این ولایت گزارش نشده‌است.
سوال: همه ساله حضور کوچی‌های مسلح باعث یک نزاع کلان میان باشندگان این ولایت صورت می گیرد. برنامه شما مشخصا برای حل این موضوع چه بوده و تا چه اندازه موفق به این حل این مشکلات شده‌اید.
نزاع بین ده نشین وکوچی بر سر مزارعی است که مواشی دوطرف از آن تغذیه می‌کنند. این نزاع هیچ‌گاه خطرناک نیست. ما کمیسیون حل منازعات را برای رسیدگی به منازعات دو طرف ایجاد کردیم و تلاش می‌کنیم که مشکلات موجود را با مقام‌های بلند پایه حکومت مرکزی مطرح کنیم تا مشکل به گونه کامل حل و فصل گردد.
سوال: با توجه به تعداد گروه های مخالف مسلح‌ی که در میدان وردک فعالیت دارند چه مقدار از خاک این ولایت تحت کنترول مخالفین قرار دارد؟
ما دراین ولایت هشت واحد اداری یا ولسوالی داریم که همه این ولسوالی فعال و برحال است. سقوط و فروپاشی این مراکز نیز دور از احتمال است اما مخالفین مسلح در بعضی از ولسوالی ها مثل ولسوالی دایمیراد و جغتو فعالیت دارند که بصورت جدی خطر تلقی نه‌می‌شوند.
مسئله گروگان ها در شاهراه و ناامنی در این مسیر بصورت دایمی نیست بلکه هرازچند گاهی افراد مسلح دست به گروگان‌گیری می‌زنند که ما برای حل این مشکلات، مقام‌های بلند پایه امینتی را در جریان گذاشتیم تا در مورد تجهیز پوسته هایی که در این مسیر ایجاد شده‌اند توجه بیشتر صورت گیرد.
سوال: آیا نیروهای امنیتی که در میدان وردک حضور دارند کافی است؟
نه‌خیر، میدان وردک از ولایت درجه ۳ به درجه دوم ارتقا یافته‌است. نیروهای امنیتی اما برای یک ولایت درجه سوم است که ما تلاش داریم این نقیصه را نیز برطرف کنیم. نیروهای امنیتی ما درحدود ۴۶۰۰ نفر هستند که اکثر این سربازان مصروف تامین امنیت شاهراه می باشند.
تشکر از شما جناب ځنډی ګل زمانی!
