سفیر روسیه در کابل: اعزام نیروهای بیشتر آمریکا مشکل افغانستان را حل نمی‌کند
تشکر از شما آقای الکسندر مانیتسکی سفیر فدراتیف روسیه در کابل. از این‌جا آغاز می‌کنم که در این اواخر رسانه‌ها از دخالت روسیه در ناامنی‌های افغانستان و حمایت از طالبان خبر می‌دهند واکنش شما به عنوان سفیر روسیه در افغانستان چیست؟
تمام کمک‌های ما برای مردم و حکومت افغانستان صورت می‌گیرد و تمام این یاوه‌گویی‌ها و اتهامات دروغین که از سوی خارجی‌ها و بعضی از جنرالان خارجی و متأسفانه همچنان در رسانه های افغانستان از زبان جنرال‌های امریکایی مبنی بر حمایت مالی، نظامی و تخنیکی روسیه از طالبان مطرح گردیده اند، واقعیت ندارد. وزارت امور خارجه فدراسیون روسیه به نمایندگی از این کشور بارها در این مورد اعلام کرده است. بطور مثال، کانال تلویزیونی سی اِن اِن حدود یک‌ماه قبل فیلمی را منتشر نمود که طالبان مسلح می‌گویند که این تسلیحات از سوی روسیه برای آنها داده شده است. میخواهم توجه نمایید که اکثریت تسلیحات نشان داده شده در این تصویر بسیار کهنه و بدون سریال نمبر میباشند. تثبیت این موضوع که این تسلیحات در روسیه تولید گردیده اند، غیرممکن است.
یک مورد جالب دیگر، در سال ۲۰۰۱، زمانی که قوت‌های ناتو و امریکایی داخل افغانستان شدند، تحویل‌دهی روز افزون تسلیحات کهنه در افغانستان آغاز گردید. این تسلیحات کهنه قبلا̋ در اتحاد شوروی سابق و یا بنابر مجوز روسیه، در کشورهای اروپای شرقی (هنگری، چک سلاواکیا) تولید می‌شد. بعید نیست که تسلیحات نشان داده شده در ویدیو در آن کشورها تولید شده باشند.
در رابطه به مشورت‌های که در دسمبر ۲۰۱۶ صورت گرفته بود، باید گفت که این مشورت‌ها سه جانبه بوده اند. این سومین روند مشورت‌های بین روسیه، چین و پاکستان بود که طی آن، پیرامون توسعه مشورت‌ها و دعوت از سایر کشورها (ایران، هند و افغانستان) تصمیم اتخاذ گردیده بود. با دعوت از کشورهای آسیای مرکزی و ایالات متحده امریکا، حلقه اشتراک کنندگان در نشست بعدی وسیع گردید، اما شما به یاد دارید که متأسفانه امریکا از شرکت در مشورت‌ها خودداری کرد.
طرح ریزی یک روش مشترک منطقه‌ای برای حل بحران در افغانستان و مساعدت به برقراری صلح در کشور شما از اهداف اصلی این مشورت‌ها بود. ارسال پیام واضح به طالبان مبنی بر این‌که تمام کشورهای منطقه و شرکای اصلی، آنهم ایالات متحده امریکا طرفدار روند صلح آمیز میباشند و این روند در قدم اول باید توسط خود افغان‌ها تحقق یابد، از اهداف دیگر مشورت‌ها را تشکیل می‌داد. مهمتر از همه این‌که اختلافات در افغانستان از راه نظامی حل نمی‌گردد و طرفین درگیر باید دور میز مذاکرات نشسته و به مصالحه تن بدهند.
بحث تقابل روسیه و امریکا در خاک افغانستان واقعیت دارد؟
این سوال از سوی رسانه‌های خارجی، در ابتدا از سوی رسانه‌های امریکایی و غربی و همچنان رسانه‌های داخلی بارها مطرح شده‌است. من بارها به این سوال پاسخ داده ام. نخیر، هیچ‌نوع رویارویی بین روسیه و امریکا در افغانستان وجود ندارد. شما باید به خاطر داشته باشید، ما با آمریکا و ناتو در رابطه به موضوعات افغانستان تا اول ماه اگست ۲۰۱۴ همکاری بسیار خوب داشتیم. امکانات ترانزیت هم از طریق هوا و هم از طریق راه آهن در اختیار قوت‌های امریکا و ناتو قرار داده شده بود.
از این امکانات برای مسایل تأمیناتی و حمایت لوژیستیکی از قطعات نظامی خارجی استفاده می‌گردید.
همکاری بین روسیه و ایالات متحده امریکا در عرصه مبارزه با مواد مخدر در افغانستان در سطح بسیار خوب برقرار بود. اما متأسفانه که امریکایی‌ها به بهانه اوضاع در اوکرائین، در اول اگست ۲۰۱۴ از تداوم این همکاری‌ها خودداری کردند. کشور ما بارها برای تداوم همکاری ها در بخش مبارزه با تروریزم در افغانستان ابراز آمادگی کرده است، همین حالا ما مصروف مبارزه با تروریزم در سوریه هستیم، در عرصه خلع سلاح کیمیاوی در سوریه، در رابطه به برنامه هسته‌ای ایران نیز همکاری کرده ایم، اما جواب قطعی و متین از شرکای غربی مان دریافت نکردیم.
مخالفت روسیه با اعزام بیشتر نیروهای امریکایی در افغانستان دال بر تقابل این دو کشور نیست؟
این گمانه زنی‌ها قطعا̋ ساختگی است. این موضوع مورد بحث نیست، حتی اگر پنج هزار نیروی دیگر امریکایی به افغانستان اعزام شوند، آیا آنها توانایی رفع بحران‌های موجود را خواهند داشت؟ شما بیاد دارید، در زمان ریاست جمهوری بارک اوباما بیش از صد هزار سرباز خارجی در افغانستان حضور داشتند؛ اما از حجم بحران‌های موجود کاسته نشد، بنا براین واضح است که این پنج هزار سرباز نیز مشکل را حل نمی‌توانند.
مشکل است یک نسخه قطعی برای حل این مشکل ارائه کرد.به چیزی که ما قطعا̋ باورمندیم این‌ست که من در گذشته بارها اعلام کردم که افغانستان به صلح، ثبات، و گفتگوها صلح و روند آشتی ملی ضرورت دارد و این موارد مهمتر از همه میباشد.
بلی، تنها از چهار هلیکوپتر روسی یادآوری کردم که هند در اختیار افغانستان گذاشته بود و طوریکه قبلا̋ گفته شد که تحویل‌دهی این هلیکوپتر بدون موافقه روسیه غیرممکن بود. علاوه برآن، در چارچوب قراردادهای مختلف ما با امریکا، روسیه ۶۳ فروند هلیکوپتر MI 17 دیگر را نیز در اختیار افغانستان گذاشته است که به اردوی افغانستان تسلیم داده شده اند.
نیروهای هوایی افغانستان نیاز به تجهیز سلاح‌های مدرن و هلیکوپتر دارند، روسیه چقدر تمایل دارد تا به نظامیان افغان کمک کند؟
در سال ۲۰۱۵ میان افغانستان و روسیه نشستی با حضور ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه برگزار شد. روسیه از آمادگی این کشور برای هم‌کاری‌های بیشتر در عرصه تحویل‌دهی هلیکوپترهای جدید به افغانستان، آنهم به شکل تجارتی به داکتر اشرف غنی رئیس جمهور کشور خبر داد بود. روسیه اکنون برای چنین همکاری آماده میباشد.
هیئت کارشناسان روسی از سازمانِ تحت نام «هلیکوپتر روسیه» در دسمبر ۲۰۱۶ از افغانستان بازدید کردند. این هئیت وضعیت تخنیکی هلیکوپتر های نوع MI- 35 موجود در اردوی افغانستان را مورد ارزیابی قرار دادند. بنا بر نتایج کار هیئت، و یک سلسله پیشنهادات و نتیجه گیری‌های هیئت به جانب افغانی ارائه گردیده است. اما متأسفانه، جانب افغانی به نمایندگی از حکومت افغانستان علاقمندی جدی خود را برای خریداری هلیکوپترهای روسی و قطعات آنها تا اکنون ابراز نکرده است.
از جانب‌ی هم، مسلما شرکای غربی و امریکایی در این مورد هیچ‌نوع علاقمندی ندارند. باید بگویم که پیلوت‌های افغانستان با هلیکوپترهای روسی آشنایی کامل دارند. هلیکوپترهای امریکایی از لحاظ جنبه‌های تخنیکی بطور چشمگیری نسبت به هلیکوپترهای MI- 35 ساخت روسیه در سطح پایین قرار دارند که این موضوع را کارشناسان و پیلوتان افغانی بارها تأیید کرده اند.
تشکر جناب سفیر، اطلاعات شما مبنی بر این‌که هزارن تن از افراد داعش در کوه‌های افغانستان برای حمله به روسیه تمرین می‌کنند در چه حد است؟
صادقانه بگویم، چنین ارقامِ را نشنیده‌ام، اما برای ما معلوم است که تعداد زیادی ازجنگ‌جویان داعش پس از شکست در عراق و سوریه به دیگر کشورها، بشمول افغانستان انتقال داده میشوند. جنگ‌جویان داعش در سال ۲۰۱۵ برای اولین در افغانستان ظاهر شدند و مسلما̋ تهدیدات جدی را برای ما خواهد داشت و ما نگران این موضوع هستیم.
بیش از همه، این جنگحویان اهداف خود را نه در افغانستان، بلکه در کشورهای آسیای مرکزی دنبال خواهند کرد. آنها بارها از ایجاد خراسان واحد (خلافت)، بشمول سرزمین‌های افغانستان، پاکستان، ایران، هندوستان، چین، کشور های آسیای مرکزی و جمهوری های مسلمان فدراسیون روسیه اعلام نموده اند. البته که این موضوع یک تهدید جدی است.
از دید شما حضور داعش در افغانستان به منظور ناامن کردن آسیای میانه و روسیه است؟
به نظر من، داعش در نظر دارد پایگاه‌های آموزشی خود را در افغانستان خواهند داشت، تا که در آینده، اهداف خود را در کشور آسیای مرکزی دنبال کند و در مجموع اوضاع را در منطقه بی ثبات کنند. ما اخبار را دنبال می‌کنیم، حالا مشکلاتی زیاد در شمال افغانستان به‌میان آمده‌است و این موضوع نه تنها با فعالیت‌های تروریستی طالبان، بلکه با چنین فعالیت‌های داعش ارتباط دارد. اخیرا̋ خبرهای مبنی بر قتل و کشتار مردم بیگناه در ولایت سرپل توسط طالبان و داعشیان انتشار یافت، ما چنین اعمال را محکوم کرده و امیدواریم که حکومت افغانستان تمام تدابیر لازم را برای دفاع از اهالی ملکی اتخاذ نمایند.
چرا غرب و امریکا در امر سرکوب تروریست‌ها در افغانستان موفق عمل نکردند، فکر نمی‌کنید غرب در این‌جا بازی دو گانه انجام میدهد؟
بلی، امریکا و ناتو امکانات نابودی تروریزم را در اختیار داشتند، سال‌ها پیش تا سال ۲۰۰۵، زمانی که طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی عملا̋ نابود گردیده بودند. ولی، با تأسف، تجاوز نیروهای امریکایی به عراق اهمیت مشکل افغانستان را کم و از تلاش‌های جنرالان امریکایی کاسته و منجر به ظهور مجدد طالبان گردید. طوریکه داکتر اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان بارها گفته است که اکنون بیشتر از ۲۰ گروه تروریستی در افغانستان فعالیت دارند.
اگر ببینیم که چند گروه تروریستی در سال ۲۰۰۵ در افغانستان فعال بود، شاید تعداد آنها حتی بیشتر از انگشتان یک دست نبود. ایالات متحده طی ۱۶ سال حضور خود در افغانستان، موفق به حل مشکل در این کشور نشده است، ترامپ و اعضای کانگرس در این مورد ابراز نظر کرده‌اند. حالا واضح است که هیچ جنگِ موجب صلح در افغانستان نگردیده است، یعنی این‌که راه دیگری باید انتخاب کرد، لازم است از گفتگوهای صلح آمیز با تمام طرف های درگیر استفاده کرد، آنهم با آن‌هایی که برای مذاکرات آماده اند.
بحران افغانستان در سال‌های اخیر علاوه بر حضور ناتو شدت بیشتری گرفته، به‌نظر شما راه بیرون رفت از این بحران چیست؟
شما درست متوجه شده اید که بحران نظامی – سیاسی در این اواخر رو به عمیق‌تر شدن است. اقدامات نظامی و جنگ، از جنوب به شمال کشور منتقل گردیده است. ما چهارسال پیش هشدار دادیم و از شرکای امریکایی و غربی خود خواستیم تا متوجه باشند که این موضوع، کشورهای آسیای مرکزی و روسیه را در معرض تهدید قرار میدهد. راه بیرون رفت از این وضعیت یک راه دارد، آنهم مذاکرات صلح‌آمیز واقعی.
آقای گروشکو نماینده دایمی روسیه در ناتو بارها در جلسات مشترک روسیه با ناتو گفته است که روسیه همکاری مشترک بین این کشور و کشورهای عضو ناتو و امریکا در رابطه به موضوع افغانستان را ضروری می‌داند، ولی متأسفانه که هیچ عمل بالمثل از جانب مقابل دیده نشد و بدون تحرک متقابل، تحقق این موضوع غیرممکن به‌نظر می‌رسد.
میخواهم توجه شما را مبذول بدارم که رئیس جمهور ترامپ پیروزی در برابر تروریزم در تمام جهان را یکی از وظایف مهم خود اعلام کرده است. شما می‌دانید، پس از دیدار پوتین و ترامپ توافقاتی در زمینه همکاری محدود در سوریه حاصل گردیده بود. اما این‌چنین همکاری مشترک ضد تروریستی باید در تمام کشور گسترش یافته و نباید “گزینشی” باشد.
جایگاه روسیه در بازسازی افغانستان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
روسیه در سال ۲۰۱۷ به تعداد ۳۰۰ بورسیه تحصیلی را در رشته‌های مختلف ملکی برای جوانان افغانستان اختصاص داده است. اکنون روند شمولیت جوانان افغان در موسسات تحصیلات عالی روسیه رو به اختتام است. در سال گذشته به تعداد ۳۰۱ جوان افغان از سوی موسسات تحصیلات عالی روسیه پذیرفته شده اند. میخواهم تأکید کنم که این برنامه دراز مدت تحصیلی برای ۵- ۶ سال سنجیده شده است و تمام مصارف مربوط به تحصیل، همچنان امسال به تعداد ۱۸۵ بورسیه تحصیلی برای تعلیم و تربیه منسوبین پولیس افغانستان در کورس‌های کوتاه مدت در اختیار وزارت امور داخله افغانستان قرار داده شده است که از جمله، ۸۵ نفر تحصیلات خود در کورس‌های کوتاه مدت را به پایان رسانیده‌اند و ۱۰۵ نفر باقیمانده تا اخیر سال جهت تحصیل اعزام میشوند. علاوه بر آن، ۴۰ بورسیه تحصیلات عالی برای مدت ۵- ۶ سال برای وزارت امور داخله افغانستان اختصاص داده شده بود که مصارف این بورسیه‌ها همچنان از سوی وزارت امور داخله روسیه پرداخت شده است. نامزدان این بورسیه‌ها عنقریب به تحصیلات شان در موسسات تحصیلات عالی روسیه خواهند پرداخت. همچنان تعلیم و تربیه کادر‌های ماهر برای پولیس سرحدی افغانستان در موسسات تعلیم روسیه جریان دارد. همینطور، مانند سال گذشته ۵۶ بورسیه تحصیلی دیگر در کورس‌های کوتاه مدت و ۲۰ بورسیه دیگر برای تحصیلات عالی بر ای منسوبین پولیس سرحدی افغانستان اختصاص داده شده است.
علاوه بر آن، روسیه کمک های نظامی – تخنیکی را در اختیار افغانستان قرار میدهد. در سال گذشته، ده هزار میل اسلحه ماشیندار کلاشنیکوف و بیشتر از دو میلیون عدد مرمی آنها به جانب افغانی تسلیم داده شده است. در فبروری همین سال ۳۸ نفر از نظامیان افغان به روسیه اعزام گردیده اند که اکنون در موسسات تحصیلات عالی وزارت دفاع روسیه مصروف تحصیل میباشند. میخواهم تأکید نمایم که کمک‌ها در عرصه‌های نظامی و تخنیکی با اعزام محصلین نظامی محدود نمی‌گردد. شاید شما بخاطر داشته باشید که هندوستان در سال گذشته ۴ فروند هلیکوپتر ضربتی نوع MI 25 را در اختیار افغانستان قرار داده بود که تحقق این کار بدون موافقه روسیه غیرممکن بود. آموزش کادر‌های سیاسی افغان نیز در روسیه جریان دارد. در دسمبر سال گذشته ۱۵ نفر کارمند وزارت امور خارجه افغانستان در اکادمی دیپلماسی وزارت امور خارجه روسیه آموزش دیده‌اند و حالا موضوع تکمیل و آموزش گروه جدید دیپلمات‌های افغان در روسیه زیر کار است.
