تهديد بيکاری براى افغانستان از مخالفين مسلح بيشتر است
هر صبح زود در کابل و شهر های دیگر افغانستان صد ها نفر با لباس فرسوده در کنار سرک ها و یا چوک ها دیده می شوند که بیل، کلنگ و یا گل ماله در دست دارند و انتظار پیدا کردن کار می باشند.
بعضاً تمام روز بیکار می مانند و اگر کار نیمه روزه هم پیدا شود، درآمد آن از چند دالر محدود بیشتر نیست. هر کارگر شکایت می کند که نوبت اوست و بعضاً کارگران بین خود دست به گریبان می شوند.
نظر به گزارش ادارهء بین المللی کار بعد از سقوط طالبان جامعه جهانی ده ها میلیارد دالر را به افغانستان سرازیر ساخت، اما با آن هم از هر ده افغان هشت نفر آنها مهارت کاری و حرفه ای ندارند. این در حالیست که از تمام نفوس افغانستان کم و بیش 12 میلیون نفر آنها در سن کار قرار دارند.
در روستا ها هم برای جوانان کار دایمی پیدا نمی شود و اکثراً کار ها موسمی می باشد.
این مشکل تنها به افراد بیسواد محدود نمی شود، بلکه تحصیل کرده ها هم از بیکاری شکایت دارند.
بسیاری از جوانان که در پوهنتون به سویه لیسانس تحصیل کرده اند می گویند در ادارات دولتی به آنها کار نمی دهند و به آنها گفته می شود که تجربه کاری ندارند:
«یک سال می شود که از پوهنځی زراعت ولایت پکتیا فارغ شده ام. هر چند اسناد درجه لیسانس را هم دارم و کورس های انگلیسی و کمپیور را هم تکمیل کرده ام، اما تا هنوز نتوانسته ام کار پیدا کنم.»
هر سال پوهنتون های افغانستان ده ها هزار نفر را جذب می کنند و هزاران نفر هم از پوهنتون ها فارغ می شوند، اما چون در سکتور خصوصی کار زیاد نیست آنها از حکومت خواهان کار می باشند.
با بیرون رفتن قوای خارجی از افغانستان انتظار می رود که مشکل بیکاری باز هم در این کشور بیشتر شود. در بعضی ولایات از همین حالا هزاران جوان بیکار شده اند.
در این اواخر رییس موسسه هالو ترست گای ویلوبی به صدر اعظم بریتانیا دیود کامرون نامه فرستاده و هشدار داده است که اگر جامعه بین المللی به مشکل بیکاری در افغانستان مخصوصاً در مناطق جنوبی این کشور توجه نکند، حکومت افغانستان با تهدید جدی روبرو خواهد شد.
به نوشته رییس هالو ترست، جوانانی که بیکار می شوند، اکثراً با طالبان همراه می شوند و یا به حمله کننده انتحاری تبدیل می شوند.
نظر به معلومات هالو ترست، 27 فیصد مردم افغانستان بیکار اند، اما در این فیصدی جوانانی که در اواخر بیکار شده اند، شامل نیستند.
رییس شعبه اقتصاد ولایت هلمند می گوید که در این ولایت 65 فیصد مردم بیکار اند.
آمر امنیت این ولایت جمعه گل همت اظهار داشت، جوانانی که بیکار شده اند اکثریت شان با مخالفین مسلح و یا گروه های دیگر جنایتکار همراه شده و بی امنیتی را دامن می زنند.
از ولایات دیگر هم گزارش های شبیه این به نشر می رسد. بسیار افغانان می گویند از کمک های جهانی در پروژه های استفاده می شوند که جای کار دایمی برای جوانان تهیه نمی کنند.
« اقتصادی که در 10 – 12 سال گذشته به افغانستان آمده، یک اقتصاد مصنوعی می باشد، پروژه های که آمده اند، پروژه های نیستند که مردم افغانستان از آنها بتوانند بشکل دوامدار کار بگیرند. این پروژه ها کوتاه مدت می باشند و با ختم کار خارجیان این پروژه ها هم خاتمه پیدا می کنند.»
به اساس یک راپور بانک جهانی، عاید متوسط کارگران افغان در یک سال 410 دالر می شود که روزانه کمی بیشتر از یک دالر می شود.
اداره بین المللی کارگر در گزارش خود که در سال گذشته نشر کرده بود نوشته است، برای نصف نفوس افغانستان آن قدر مواد خوراکی نمی رسد که شکم خود را سیر کنند. از 100 نوجوان کمتر از سن 15 تقریباً 18 نفر آنها به کار مجبور می باشند و به تخمین این اداره 82 فیصد مردم افغانستان بی سواد اند.