روز نخست جرگه مشورتی؛ حاشیهها و بازتابها
لویه جرگه مشورتی صلح با شرکت بیش از سه هزار تن از سراسر افغانستان و علیرغم تحریم چهرههای مطرح سیاسی و جهادی و تحت تدابیر شدید امنیتی در کابل آغاز شد. این جرگه از امروز (دوشنبه، ۹ ثور) بهمدت ۴ روز ادامه خواهد یافت.
چهکسانی جرگه را تحریم کردهاند؟
عبدالله عبدالله؛ رییس اجرایی و حامد کرزی؛ رییس جمهوری پیشین از مهمترین چهرههایی میباشند که در لویه جرگه مشورتی اشتراک نکردهاند.
آقای کرزی، خواستار تاخیر در برگزاری لویه جرگه شده و برگزاری آن در زمان کنونی را بهنفع تلاشهای صلح ندانستهاست.
افزون بر این، حدود ۵۰ شخصیت سیاسی، ۱۲ دسته انتخاباتی و ۱۴ حزب سیاسی، جرگه مشورتی صلح را تحریم کردهاند و در تالار برگزاری لویه جرگه نبود آنان کاملا حس میشود.
حزب جمعیت اسلامی، حزب جنبش ملی، حزب اسلامی شاخه حکمتیار، حزب محاذ ملی، حزب وحدت شاخه کریم خلیلی، حزب وحدت شاخه محمد محقق، حزب افغان ملت، حزب نجات ملی، روند دفاع از ارزشهای جهاد و مقاومت، حزب پیوند ملی، حزب همبستگی ملی، حزب ترقی مردم افغانستان و حزب مشارکت ملی، جرگه مشورتی صلح را تحریم کردهاند.
اغلب تحریمکنندگان جرگه مشورتی صلح معتقد اند که رییس جمهور غنی در تلاش برای کمپاین انتخاباتی است و با بهرهگیری از نتایج این جرگه، در پی بهکرسینشاندن خواستههای خود در روند صلح با گروه طالبان میباشد.
تحلیلگران هم میگویند در صورتیکه اجماع برای برگزاری لویه جرگه در میان مقامهای حکومت و شخصیتهای مطرح سیاسی وجود میداشت، مطمئناً نتایج این جرگه وزنه مذاکرات صلح را بهنفع حکومت سنگین میکرد.
سیاف پشتیبان اشرفغنی
آنگونه که انتظار میرفت، رییس جمهور غنی، عبدالرب رسول سیاف؛ رهبر پیشین جهادی و از چهرههای مخالف طالبان را بهعنوان رییس لویه جرگه مشورتی صلح معرفی کرد.
بهدلیل اینکه اشخاص مطرح سیاسی، این جرگه را تحریم کردهبودند، آقای سیاف بهترین گزینه برای رهبری این جرگه شمرده میشد و کمک کرد تا رییس جمهور به خواستهاش برای اعتبار این جرگه تا حدودی دست پیدا کند.
آقای غنی برای مجابکردن این رهبر جهادی برای قبول ریاست جرگه صلح، طی یکماه اخیر دستکم دوبار به منزل او در پغمان در شمال کابل رفت.
آقای سیاف از منتقدان سرسخت طالبان میباشد و بارها خواستار اعدام افراد برجسته گروه طالبان شدهاست.
این رهبر جهادی هشدار دادهاست که تلاشهای صلح نباید منجر به تقسیم ملک یا خدشهدارشدن وحدت و حاکمیت ملی افغانستان شود.
برخی تحلیلگران بر این باور اند که موضع سخت سیاف در مقابل طالبان بهنفع رییس جمهور است؛ چرا که آقای غنی در تلاش بهدستگرفتن ابتکار گفتگوهای صلح از موضع قدرت است.
تدابیر شدید امنیتی
از یکهفته به اینسو، شهر کابل چهره نظامی بهخود گرفتهاست. در مسیرهای منتهی به مکان برگزاری لویه جرگه، نیروهای امنیتی مستقر هستند.
مقامها در وزارت امور داخله گفتهاند که نیروهای امنیتی و دفاعی در روزهای برگزاری لویه جرگه در حالت آمادهباش قرار دارند.
نصرت رحیمی؛ سخنگوی این وزارت گفتهاست که شماری از جادهای اصلی منتهی به محل برگزاری لویه جرگه، بهروی ترافیک مسدود میباشد.
مسدود بودن راهها در شهر کابل، با موجی از انتقاد شهروندان کشور مواجه شدهاست.
روز گذشته (یکشنبه، ۸ ثور) گزارشهایی بهنشر رسید که به دلیل مسدودبودن راههای ارتباطی در شهر کابل، یک نوزاد جان دادهاست.
اعتراض به سخنرانی افتتاحیه غنی
شاهدان عینی میگویند که در نشست لویه جرگه مشورتی در هنگام سخنرانی اشرفغنی یک تن از اشتراککنندگان به وی اعتراض کرد و این فرد توسط محافظان رییس جمهور به بیرون از سالن برده شدهاست.
رییس جمهور خطاب به مرد معترض گفت که برایش در کمیتههای لویه جرگه وقت داده خواهد شد.
گزارشهایی هم از اخراج یک زن عضو جرگه به دلایل مشابه، منتشر شدهاست.
محدودیتهای سنگین بر رسانهها و خبرنگاران
شمار زیادی از خبرنگاران مراسم افتتاحیه لویه جرگه مشورتی صلح را از هوتل اینترکانتیننتال، در نزدیکی خیمه لویه جرگه پوشش میدهند.
اما انتقادهایی مبنی بر عدم دسترسی به اطلاعات و ممنوعیت در راستای گزارش از کار کمیتهها وجود دارد.
به شماری از عکاسان که برای پوشش مراسم افتتاحیه به خیمه لویه جرگه بردهشدند، اجازه عکسبرداری آزادانه از اشتراککنندگان داده نشدهاست.
واکنشها به جرگه مشورتی
نیکلاس کی؛ نماینده ملکی ناتو که در مراسم افتتاحیه لویه جرگه مشورتی صلح شرکت کرده، در توییتی برای اشتراککنندگان این جرگه آرزوی موفقیت کردهاست.
گروه طالبان با نشر اعلامیهای گفتهاند که برگزاری لویه جرگه مشورتی نمایشی و هدف از آن، تداوم کار “اداره کابل” است.
همچنین در پسزمینه پوشش زنده لویه جرگه مشورتی صلح از تلویزیون ملی افغانستان، تصویر شیرمحمد عباس استانکزی و مولوی حنفی؛ دو عضو برجسته دفتر طالبان در قطر، در کنار روسای جمهوری فعلی و پیشین افغانستان دیده میشود. این تصویر با موجی از انتقاد کاربران شبکههای اجتماعی مواجه شد.