خانواده‌های خبرنگاران کشتهشده: هیچ‌کس سراغ ما را نگرفت
مرکز خبرنگاران افغانستان در تازه‌ترین گزارش خود به مناسبت روز جهانی ختم معافیت از مجازات جرایم علیه خبرنگاران نوشته است که در دو دهه گذشته بیش از ۱۰۹ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای در افغانستان کشته شده‌اند که از این میان، ۱۵ تن را زنان تشکیل می‌دهند. افزون بر آن، در این گزارش از کشته‌شدن دو خبرنگار افغان در پاکستان نیز خبر داده شده‌است.
این نهاد، طالبان را عامل کشتن ۵۰ تن، گروه داعش را عامل کشتن ۲۹ تن، افراد مسلح غیر مسؤول را باعث قتل ۲۵ نفر و نیروهای ناتو مستقر در افغانستان را مسبب کشتن ۳ خبرنگاران معرفی کرده‌است. براساس گزارش این نهاد، اعضای خانواده‌های خبرنگاران، پولیس را نیز عامل کشتن یک خبرنگار خوانده‌اند.
گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان مدعی است که از میان ۱۰۹ خبرنگار کشتهشده، ۱۷ تن تبعه خارجی بوده‌اند.
نهادهای حامی رسانه‌ها عدم رسیدگی حکومت به پرونده‌های خشونت در برابر خبرنگاران را نگران‌کننده خوانده‌اند.
صدیق‌الله توحیدی؛ مسؤول کمیته مصونیت خبرنگاران، روز یک‌شنبه (۱۲ عقرب) در مراسم گرامی‌داشت از «روز جهانی ختم معافیت جرایم علیه خبرنگاران» گفت که ۴۰۱ پرونده به نهادهای عدلی و قضایی فرستاده شده؛ اما برای بیشتر این پرونده‌ها دادگاه علنی برگزار نشده‌است.
آقای توحیدی افزود، عدم مجازات عاملان خشونت و قتل خبرنگاران باعث می‌شود خشونت در برابر خبرنگاران افزایش یابد.
دفتر حمایت از رسانه‌های آزاد (نی) نیز می‌گوید که از آغاز سال جاری میلادی تاکنون، ۱۰۵ قضیه خشونت در برابر خبرنگاران را ثبت کرده‌است که از این میان، هشت خبرنگار جان داده و هفت تن دیگر در زمان کار کشته شده‌اند. این نهاد، گروه طالبان و داعش را از عاملان اصلی خشونت و قتل خبرنگاران خوانده‌است.
هنوز زخم مان تازه است
دهم ثور ۱۳۹۷ دو انفجار نیرومند در منطقه شش‌درک کابل رخ داد که ۹ خبرنگار هم در میان ۲۶ کشته آن رویداد قرار داشتند.
شاه‌مری فیضی، یارمحمد توخی، غازی رسولی، نوروزعلی خموش، عبادالله حنان‌زی، محرم درانی، سباوون کاکر، علی سلیمی و سلیم تلاش خبرنگارانی بودند که در آن رویداد جان باختند.
خانواده این خبرنگاران می‌گویند که هنوز درد و زخم از دست‌دادن عزیزان‌شان تازه است و با این غم به سختی کنار می‌آیند.
فرشته هاشمی؛ همسر عبدالله حنان‌زی خبرنگار و گوینده رادیو آزادی در صحبت با خبرگزاری افق می‌گوید، عمده‌ترین چالشی که او را پس از رفتن شوهرش با مشکل مواجه ساخته، محدودیت‌های اجتماعی و فرهنگی است.
خانم هاشمی تصریح می‌کند، سنت‌های رایج در جامعه و فضای مردسالاری و زن‌ستیزی سبب شده‌است زنان نتوانند جایگاه واقعی‌شان را در اجتماع پیدا کنند.
به گفته او، در شرایط کنونی یک زن با از دست‌دادن همسرش در صورتی که پشتیبانی خانواده را با خود نداشته‌باشد و راه مبارزه با مشکلات را نداند، به سادگی میان مشکلات گیر می‌کند.
فرشته می‌گوید: «من سختی زیادی کشیدم؛ اما تسلیم نشدم، مبارزه کردم و با مشکل پیش‌آمده تا حدودی کنار آمدم و به پای خود ایستاد شدم.»
هیچ‌کس نپرسید چه شده‌است
فرشته هاشمی که مدتی پس از کشته‌شدن شوهرش ناگزیر به زندگی کنار مادرش شده‌است، می‌گوید هیچ‌فرد و نهادی سراغ او را نگرفته‌است.
او می‌گوید، منحیث همسر عبادالله حنان‌زی در جریان هیچ معلوماتی در مورد او و کمک به خانواده شهدای خبرنگار قرار نگرفته‌است.
فرشته تأکید می‌کند: «جامعه دیکتاتور است، من در جریان هیچ کمکی و حرفی قرار نگرفتم، هیچ کمکی به من صورت نگرفته؛ ولی تلاش کردم به پای خودم بیاستم.»
هیچ نان‌آوری نداریم
فاطمه؛ مادر نوروزعلی رجبی (خموش)؛ تصویربردار تلویزیون خصوصی یک هم می‌گوید، پس از کشته‌شدن فرزندش هیچ نان‌آوری ندارد.
او می‌گوید، اکنون تنها با عروس‌اش و «نرگس» دختر سه ساله نوروزعلی زندگی می‌کنند.
به‌گفته فاطمه، زندگی خوب، یا بد می‌گذرد؛ اما نگرانی از آینده دختر نوروزعلی، ستون تاب و توان او را می‌لرزاند. او می‌افزاید تنها پسرش نوروزعلی رجبی در میان دشواری‌های زندگی بزرگ شد و از قالین‌بافی تا تصویربرداری در تلویزیون، همیشه نان‌آور خانه بود.
مادر نوروزعلی می‌افزاید، کمک‌های اندکی به آن‌ها صورت گرفته‌است. او نگران آینده و زندگی نرگس دختر خردسال نوروزعلی است.
خواب از چشم مان پریده است
محمدکریم جلال‌زاده؛ پدر سلیم تلاش؛ خبرنگار تلویزیون مشعل می‌گوید، درد از دست‌دادن پسرش برای آن‌ها غم بزرگی است.
او می‌گوید: «خواب از چشم ما پریده و این درد تا آخر زندگی همراه ما خواهد بود.»
به‌گفته پدر سلیم، مرگ فرزند برای پدر و مادر خیلی سنگین است.
محمدکریم هم می‌گوید که انتظار کمک و بازخواست عاملان کشتن پسرش را داشت؛ اما کسی تا هنوز سراغ آن‌ها را نگرفته‌است. او می‌افزاید، تنها در مراسم تدفین پسرش مقداری کمک شده؛ اما پس از آن هیچ‌کسی سراغ آن‌ها را نگرفته‌است.
یک‌هزار خشونت در ۲۰ سال
براساس گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان، در جریان دو دهه اخیر، حدود یک‌هزار خشونت در برابر خبرنگاران به ثبت رسیده؛ اما تنها به ۱۰۰ مورد آن رسیدگی شده‌است.
جمشید رسولی؛ سخنگوی دادستانی کل به مرکز خبرنگاران افغانستان گفته‌است، تاکنون ۶۰ پرونده خشونت در برابر خبرنگاران در این اداره پی‌گیری شده که از آن میان، شش پرونده نهایی و حکم دادگاه در مورد آن صادر شده‌است.
سخنگوی دادستانی کل همچنین گفته‌است که براساس حکم دادگاه تعداد ۵ تن به جرم قتل خبرنگاران به اعدام و ۱۲ تا ۲۰ سال زندان محکوم شده‌اند.
