«شورای مقاومت»؛ از انفعال تا پروپاگندا
به نظر میرسد که محتوای موضعگیریهای آقای دوستم، طالبان را به شدت نگران کردهاست. اگرچه سخنگویان طالبان تلاش کردند تا با طنز و تمسخر، پاسخ آقای دوستم را بدهند؛ اما این بدون شک، همه واکنش آنها نیست و رهبران و فرماندهان نظامی طالبان در پشت پرده به طور ویژه، فحوای اظهارات این فرمانده نظامی ضد طالبان را بررسی کرده و برای مقابله با او و نیروهای پیدا و پنهاناش برنامهریزی خواهند کرد.
دفتر محمدیونس قانونی؛ از بنیانگذاران «شورای عالی مقاومت برای نجات افغانستان» خبر کنارهگیری او از عضویت در این شورا را تکذیب کردهاست. این خبر از سوی رسانههای نزدیک به طالبان مخابره شدهبود.
در اعلامیهای که رسانههای نزدیک به طالبان نشر کردند، آمدهبود که او بهدلیل «اختلافات جدی» با دیگر اعضای این شورا از عضویتاش کنارهگیری کردهاست.
در اعلامیه منسوب به یونس قانونی گفته شدهبود که «اختلافات جدی که با سیاستها و روشهای اعضای ارشد در عرصه حفظ و تحکیم وحدت ملی، تامین صلح و امنیت، تحکیم روابط منطقوی و بینالمللی در این اواخر داشتهام و نتوانستهایم در حل آن به تفاهم برسیم، لازم دیدم از عضویت خویش در این شورا کنار روم.»
این در حالی است که اخیرا عبدالرشید دوستم؛ از دیگر رهبران مخالف طالبان و عضو «شورای مقاومت» ادعا کرده که در صورت پشتیبانی جامعه جهانی تا دو هفته افغانستان را از کنترل طالبان خارج خواهد کرد.
سخنان دوستم که در یک نشست مجازی با حضور شماری دیگر از چهرههای ضد طالبان برگزار شد، بازتاب گستردهای در رسانهها و شبکههای اجتماعی در افغانستان داشت.
بسیاری از ناظران و کاربران، سخنان او را ستودند. برخی از منتقدان مخالف طالبان حتی این بخش از اظهارات آقای دوستم را که گفت به زودی با احمد مسعود مینشیند و درباره راههای تقویت و گسترش «مقاومت» علیه طالبان گفتگو و رایزنی میکند، نشانگر اراده او برای ورود به جنگ تعبیر کردند.
واقعیت هرچه باشد به نظر میرسد که محتوای موضعگیریهای آقای دوستم، طالبان را به شدت نگران کردهاست. اگرچه سخنگویان طالبان تلاش کردند تا با طنز و تمسخر، پاسخ آقای دوستم را بدهند؛ اما این بدون شک، همه واکنش آنها نیست و رهبران و فرماندهان نظامی طالبان در پشت پرده به طور ویژه، فحوای اظهارات این فرمانده نظامی ضد طالبان را بررسی کرده و برای مقابله با او و نیروهای پیدا و پنهاناش برنامهریزی خواهند کرد.
آگاهان میگویند که انتشار نامه جعلی منسوب به یونس قانونی که خود از بنیانگذاران «شورای عالی مقاومت برای نجات افغانستان» محسوب میشود نیز در راستای تضعیف این شورا از سوی طالبان صورت گرفته تا از یکسو صفوف رهبران عضو آن را شکننده و آسیبپذیر نشان دهند و از جانب دیگر روحیه کسانی که هنوز امیدوار اند که رهبران ضد طالبان عضو این شورا برای راهاندازی جنگ در داخل کشور، اقدام کنند را ضعیف بسازند.
به هر حال، پروپاگندا و جنگ روانی، بخشی از کارزار طالبان و هر نیروی مسلط دیگر به منظور خنثیکردن نقشههای دشمنان خود است و در برخی موارد میتواند نتایج و بازخوردهایی چندینبار بیشتر از جنگ منظم و مستقیم و سخت در پی داشتهباشد.
این در حالی است که پیش از این، تصور میشد که «شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان» متشکل از فرماندهان فراری و رهبران منفعل و عافیتاندیشی است که با حقارت از کشور گریختهاند و قادر به بازگشت نیستند؛ رهبرانی که از دید مردم افغانستان غالبا فاسد، خاین و بزدل تلقی میشوند و نفرت عمومی از آنها حتی در میان قوم خودشان به شدت افزایش یافتهاست.
حتی شماری از مردم به سخنان اخیر دوستم درست مانند طالبان با طنز و تمسخر نگاه کردند و اینکه او از خارجیها خواستار کمک به سرنگونی طالبان شدهبود را نشانه ضعف و انفعال و وابستگی او دانستند.
با اینهمه در حال حاضر، هیچکس نمیداند که در پشت پرده چه میگذرد، «شورای عالی مقاومت ملی برای نجات افغانستان» چه طرحی برای سیاست و امنیت افغانستان دارد، قدرتهای خارجی تا چه اندازه به فراخوان رهبران این شورا برای راهاندازی جنگ، اعتنا میکنند و طالبان چه تدابیر و تمهیداتی برای ناکامگذاشتن برنامههای این نهاد دارند؛ اما این واقعیت را نمیتوان نادیده گرفت که علیرغم انفعال و فساد و فرار و وابستگی تحقیرآمیز چهرههای عضو این شورا، راهاندازی پروپاگندا برای ایجاد شکاف و رخنه در صفوف رهبری آن از سوی طالبان نشان میدهد که وجود آن چالشی نگرانکننده برای حاکمان کنونی کابل به حساب میآید و طالبان عمیقا نگران اقدامات آن هستند.
به تازگی امیرخان متقی به طور سربسته و مبهم ادعا کرد که برخی حلقات استخباراتی در پی بیثبات کردن افغانستان اند. او از سازمان یا کشور خاصی نام نبرد؛ اما بعید نیست که این یکی دیگر از واکنشهای طالبان به مواضع بحثبرانگیز اخیر رهبران منفعل و فرماندهان فراری عضو «شورای مقاومت» باشد.