شیعه‌ستیزی در بامیان؛ برنامه طالبان چیست؟
طالبان با یک برنامه مدون و سازمان‌دهی شده در پی تضعیف باورهای شیعی در بامیان و کل افغانستان هستند و به جای آن تلاش می‌کنند تا آموزه‌ها و باورهای بحث‌برانگیز خود از آیین سنی حنفی را بر مردم تحمیل کنند؛ چیزی که حتی مورد انتقاد علمای میانه‌رو، معتدل و سرشناس احناف هم قرار دارد و آنان روایت طالبان از مذهب اهل سنت را نمی‌پذیرند.
ریاست معارف طالبان در بامیان در مکتوبی به مکاتب این ولایت نوشته است: «به تمام مکاتبی که شاگردان از دو فقه (حنفی و جعفری) شامل بوده و کتب درسی شان از یک فقه است، هدایت داده می‌شود تا کتب مکاتب مذکور را الی رسمیات روز پنج‌شنبه جمع‌آوری کنند تا این‌که کتب جدید جهت استفاده آموزشی از هر دو فقه تهیه و توزیع شود.»
اگرچه در این نامه مشخصا به جمع‌آوری کتب دینی فقه جعفری اشاره نشده؛ اما یک منبع در بامیان گفت که کتب دینی فقه جعفری از مکاتب جمع‌آوری می‌شود.
در گذشته در ولایت‌های عمدتا شیعه‌نشین، از جمله بامیان کتاب‌های درسی دینی در مکاتب از فقه جعفری بود.
در اواخر سال گذشته وزارت تحصیلات عالی طالبان به تمام دانشگاه‌ها و مؤسسات تحصیلی خصوصی دستور داده بود که کتابخانه‌های خود را از وجود کتاب‌های «خلاف فقه حنفی» تصفیه کنند.
پیش‌تر برخی رسانه‌ها گزارش داده بودند که طالبان چاپ و فروش برخی کتاب‌های فقه جعفری را در سطح افغانستان نیز ممنوع کرده‌اند.
این تصمیم تازه یکبار دیگر نشان می‌دهد که طالبان حتی حاضر نیستند که در یک ولایت شیعه‌نشین، حقوق بدیهی شیعیان را به رسمیت بشناسند و به این ترتیب، آن‌ها حتی در ولایت خودشان نیز از حقوق آشکار خویش در زمینه آموزش براساس دستورات مذهبی خود، محروم می‌شوند.
نگرانی بزرگ‌تر اما این است که طالبان، آموزه‌های تندروانه و خوانش خطرناک خود از مذهب سنی حنفی را بر نظام آموزشی بامیان تحمیل کنند و کودکان شیعه را به فراگیری آموزه‌های فقهی و پذیرش اصول ایدئولوژيک خود وادار سازند.
بنابراین، اقدام تازه ریاست معارف بامیان، بسیار خطرناک و با پیامدهای زیانبار برای چشم‌انداز تشیع در شیعه‌نشین‌ترین ولایت افغانستان است.
نکته قابل تامل این است که این تصمیم تازه پس از آن اعلام و اجرایی می‌شود که در این اواخر، ملا حبیب‌الله آقا؛ وزیر معارف طالبان که توسط ملا هبت‌الله منصوب شده، به بامیان سفر کرد و شکی وجود ندارد که تبلیغ و ترویج و تحمیل خوانش طالبانی از فقه حنفی بر کودکان شیعه بامیان نیز به دستور او صورت می‌گیرد.
با این حساب، طالبان با یک برنامه مدون و سازمان‌دهی شده در پی تضعیف باورهای شیعی در بامیان و کل افغانستان هستند و به جای آن تلاش می‌کنند تا آموزه‌ها و باورهای بحث‌برانگیز خود از آیین سنی حنفی را بر مردم تحمیل کنند؛ چیزی که حتی مورد انتقاد علمای میانه‌رو، معتدل و سرشناس احناف هم قرار دارد و آنان روایت طالبان از مذهب اهل سنت را نمی‌پذیرند.
تصمیم به حذف کتاب‌های فقه جعفری در مکاتب بامیان، در حالی اعلام و اجرا می‌شود که طالبان اخیرا به مدارس مذهبی شیعه نیز دستور داده‌اند که تحت پوشش دولت قرار بگیرند، طلبه‌های علوم دینی شیعه در دولت طالبان، ثبت شوند و مهم‌تر از همه، نظام آموزشی مدارس شیعی زیر نظر طالبان، تنظیم شود.
این نشان می‌دهد که طالبان به طور متمرکز روی تضعیف مذهب شیعه و باورهای شیعی در کشور کار می‌کنند و محدودیت‌های روزافزون علیه یکی از دو مذهب بزرگ اسلامی در افغانستان که میلیون‌ها پیرو دارد، این برداشت را تایید می‌کند.
این در حالی است که شیعیان علیرغم محرومیت از حقوق بدیهی انسانی و اسلامی‌شان در افغانستان زیر سلطه طالبان و با وجود این‌که هیچ سهم قابل توجهی در ساختار قدرت طالبان ندارند، در طول سه سال گذشته، نه علیه دولت حاکم، شورش و عصیان و مبارزه مسلحانه کرده‌اند و نه از قوانین و فرامین رهبران طالبان، سرپیچی کرده‌اند. بنابراین، سرکوب، محدودیت و حذف سیستماتیک حقوق آنان و حتی تعدی به آزادی‌های مذهبی‌‌شان در ولایت‌های شیعه‌نشین، ظالمانه، جنایتکارانه و ناشی از باورهای تکفیری رهبران طالبان است که یادآور سرکوب‌های تاریخی شیعه در افغانستان معاصر توسط شاهان و سلاطین پشتون و نیز جنایت‌هایی است که خود طالبان در دوره اول حاکمیت خود علیه این طیف قومی و مذهبی متمدن، خشونت‌پرهیز و ملی‌گرا مرتکب شدند.
انتظار می‌رود که جهان، سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری به طور ویژه به این وضعیت توجه کنند و اجازه ندهند که این رژيم سیاست‌های پیشین خود در زمینه سرکوب شیعیان و حذف سیستماتیک آنان از معادلات سیاسی و اجتماعی کشور را به اجرا بگذارد.
