افتتاح مجدد پروژه تاپی از سوی طالبان و ترکمنستان و در غیاب هند و پاکستان
پروژه لوله گاز موسوم به «تاپی» که گاز ترکمستان را از طریق افغانستان و پاکستان تا هند انتقال میدهد، از سوی مقامهای طالبان و رهبر ترکمنستان در منطقه سلیم چشمه ترکمنستان افتتاح شد. این پروژه قبلاً در سال 1396 در افغانستان افتتاح شده بود و در آن علاوه بر مقامهای سابق افغانستان، مقامهای هندی نیز حضور داشتند.
در مراسم افتتاح این پروژه که امروز چهارشنبه، 21 سنبله برگزار شد، ملا محمدحسن آخوند؛ رییسالوزرای طالبان و قربانقلی بردی محمدوف؛ رهبر ملی ترکمنستان حضور داشتند.
رییسالوزرای طالبان در این مراسم گفت که سالها انتظار افتتاح این پروژه را داشته است و امروز با «سپرینمودن مشکلات و سختیها» زمینه افتتاح این پروژههای بزرگ تحقق یافته است. او افزود: «افتتاح این پروژهها نمایانگر نیت نیک و سیاست عاقلانه رهبر ملی ترکمنستان و سایر مسوولان ترکمنستان میباشد».
وی همچنین گفته که «این پروژهها دوستی میان افغانستان و ترکمنستان را بیشتر میسازد و به ملتهای دو کشور منفعتهای فراوان خواهند رساند».
از طرفی هم، سردار بردی محمدوف؛ رییسجمهور ترکمنستان که از طریق ویدیوکنفرانس وصل بود، گفته است که روابط دوستانه، برادرانه و حسن همجواری میان کشورش با افغانستان در حال توسعه است.
قربانقلی بردی محمدوف؛ رهبر ملی ترکمنستان هم طی سخنانی گفته است که «امروز یک روز تاریخی برای دو کشور است و صفحه جدید در روابط دو کشور باز میشود».
پروژه خط لوله گاز تاپی برای نخست در ماه قوس ۱۳۹۴ در خاک ترکمنستان و در حوت سال ۱۳۹۶ توسط سران کشورهای افغانستان، هند و ترکمنستان در هرات افغانستان افتتاح شد اما در مراسم امروز سران کشورهای پاکستان و هند حضور نداشتند. همچنین در بنرهای تبلیغاتی که برای افتتاح تاپی در هرات نصب شده، تنها بیرق طالبان و ترکمنستان چاپ شده است.
تاپی خط لولهی گاز با قطر ۵۶ انچ از میدان گازی گالکینیش ترکمنستان به افغانستان، پاکستان و هند به طول هزار و ۸۱۴ کیلومتر است.
قرار است که خط لوله از ولایتهای هرات، نیمروز و قندهار افغانستان بگذرد و از کویته و ملتان پاکستان به فضیلکا، منطقهای در پنجاب هند برسد. این لوله گاز ظرفیت انتقال ۳۳ میلیارد متر مکعب گاز در سال را دارد.
ذبیحالله مجاهد؛ سخنگوی طالبان گفته که امروز کار ساخت فاز اول تاپی از منطقه سرحدآباد ترکمنستان الی هرات آغاز شدهاست.
هزینه اجرای پروژهی تاپی ۱۰ میلیارد دالر گفته میشود. در گذشته گفته میشد که این پروژه از سوی بانک توسعه آسیایی (ایدیبی) تمویل میشود؛ اما این بانک پس از رویکارآمدن طالبان تمویل تاپی را متوقف کرده و مشخص نیست تمویل کنندگان مالی فعلی این پروژه کدام نهادها یا دولتها است.
در همین حال طالبان میگویند که امروز در کنار تاپی، کار چند پروژه دیگر از جمله پروژه انتقال برق (تاپ)، پروژه فایبر نوری در مسیر سرحدآباد – هرات، ساخت خط آهن تورغندی – صنور، ساخت دستگاه کمپریسور گاز در منطقه شاتلیق و ایجاد مجموعه هنگرهای معیاری و بزرگ در ایستگاه خط آهن بندر تورغندی است.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در ایکس نوشته است که مرحله اول پروژهی تاپ که ساخت سباستیشن برق نورالجهاد در هرات بود، نیز تکمیل و افتتاح شده است. به گفته او پل خط آهن به امتداد ۱۷۶.۸ متر در گذرگاه سرحدآباد به بهرهبرداری سپرده شده است.