«تروریست جهانی» یا مهره مورد حمایت امریکا؟
سراج الدین حقانی که تا همین دیروز دست‌کم روی کاغذ یک تروریست تحت تعقیب جهانی ایالات متحده محسوب می‌شد و برای سر او ۱۰ میلیون دالر جایزه تعیین شده بود، از این پس، مهره مزدور امریکا در معادلات داخلی افغانستان است و انتظار می‌رود که در نتیجه این تحول، تقابل شبکه حقانی با طالبان به رهبری ملا هبت الله آخوندزاده روز به روز تشدید شود و ایالات متحده نقش خود در حمایت از حقانی‌ها در این تقابل تعیین‌کننده و سرنوشت‌ساز را به خوبی ایفا کند.
وزارت دادگستری امریکا نام سراج‌الدین حقانی را از فهرست افراد تحت تعقیب این کشور حذف کرده و جایزه تعیین شده بر سر او را برداشته است.
این در حالی است که نام سراج‌الدین حقانی، هنوز در وب‌سایت‌های پولیس فدرال امریکا (اف‌بی‌آی) و وزارت خارجه این کشور به عنوان «تروریست جهانی» تحت تعقیب درج است.
اف‌بی‌آی برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری سراج‌الدین حقانی شود پنج میلیون دالر پاداش گذاشته بود؛ اما پس از خروج نیروهای امریکایی و تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، این جایزه را دوبرابر کرد.
وزارت خارجه امریکا نوشته که سراج‌الدین حقانی روابطی با القاعده دارد و «یک تروریست جهانی است».
بسیاری از آگاهان می‌گویند که این یک تحول بزرگ در روابط طالبان و امریکا نزدیک به ۴ سال پس از بازگشت دوباره طالبان به قدرت است. البته پیش از این نیز واضح بود که امریکا اراده‌ای برای تعقیب سراج‌الدین حقانی به عنوان یک «تروریست جهانی» ندارد و تعیین جایزه ۱۰ میلیارد دالری برای سر او یک بازی تبلیغاتی بیش نبوده است؛ زیرا سراج‌الدین حقانی سال‌هاست که در انظار عمومی ظاهر می‌شود، با رسانه‌ها گفتگو می‌کند و حتی با نادیده گرفتن تحریم‌های کاغذین شورای امنیت سازمان ملل متحد و فدرت‌های عضو آن این تحریم‌ها را نقض می‌کند و به سفرهای خارجی می‌رود.
اما این نخستین بار در طول بیش از سه سال گذشته است که امریکا رسماً اقدام به حذف نام سراج‌الدین حقانی از فهرست تروریست‌های جهانی تحت تعقیب خود می‌کند؛ رویدادی که نشان می‌دهد غرب برای مشروعیت بخشیدن به بخشی از طالبان آماده می‌شود.
کارشناسان می‌گویند که سفر طولانی و بحث برانگیز اخیر سراج‌الدین حقانی به امارات متحده عربی و عربستان سعودی و گزارش‌های ضد و نقیض درباره درگیری و تقابل مستقیم او با ملا هبت الله آخوندزاده؛ رهبر اقتدارگرای طالبان در قندهار، موجب تحولی عظیم در روابط این شبکه با غرب شده و قدرت‌های غربی از جمله ایالات متحده امریکا امیدوار هستند که با منزوی کردن رهبر طالبان و مشروعیت بخشیدن به سراج الدین حقانی، زمینه‌های تغییر و تعدیل در سیاست‌ها و ساختارهای رژیم طالبان را فراهم سازند.
البته روابط پیچیده و طولانی شبکه حقانی با قدرت‌های غربی و رژیم‌های وابسته به غرب در منطقه به ویژه کشورهای عربی و پاکستان، مسبوق به سابقه است و این نخستین بار نیست که یک رهبر ارشد شبکه حقانی مورد توجه قدرت‌های غربی و بازیگران منطقه‌ای مورد حمایت غرب قرار می‌گیرد.
جلال الدین حقانی؛ بنیانگذار شبکه حقانی و پدر سراج الدین نیز از مهره‌های مورد حمایت غرب و سازمان‌های جاسوسی غربی و عربی و پاکستانی بود و از این رهگذر به نام «جهاد» در افغانستان، پول و تسلیحات فراوانی دریافت می‌کرد.
به همین دلیل، بسیاری از کارشناسان می‌گویند که سراج الدین حقانی در برابر ملا هبت الله آخوندزاده که چهره‌ای سنتی، تندرو و مخالف سیطره مستقیم و گسترده غرب بر سرنوشت افغانستان محسوب می‌شود، رویکردی لیبرالی‌تر دارد، غرب‌گراتر دارد و همین رویکرد نیز یکی از دلایل تقابل او با حلقه قندهار می‌باشد.
در همین راستا به نظر می‌رسد که سفر هیات امریکایی به کابل و آزادی یک زندانی مهم امریکا توسط طالبان در جریان این دیدار، بخشی از کارزار غرب برای عادی سازی رابطه با طالبان و قدرت بخشیدن به شبکه حقانی در برابر تلاش‌های انحصارگرایانه قندهار است.
اینکه بلافاصله پس از سفر هیات امریکایی به کابل، نام سراج الدین حقانی از فهرست تروریست‌های تحت تعقیب وزارت دادگستری امریکا حذف می‌شود نیز رویدادی تامل‌برانگیز محسوب می‌شود و نشان می‌دهد این اقدام بخشی از پیامدهای سفر هیات امریکایی به افغانستان است.
این در حالی است که تاکنون مشخص نیست که سراج الدین حقانی دقیقاً در کجا به سر می‌برد و آیا وزارت داخله طالبان در جریان غیبت طولانی او توسط چه کسی مدیریت می‌شود؛ اما به باور آگاهان قدرت‌های غربی در تلاش هستند تا در تنش‌های تشدید شونده میان سراج الدین حقانی و ملا هبت الله آخوندزاده، به حقانی مشروعیت ببخشند و آخوندزاده را منزوی سازند.
در صورتی که این برداشت درست باشد نشان می‌دهد که سراج الدین حقانی که تا همین دیروز دست‌کم روی کاغذ یک تروریست تحت تعقیب جهانی ایالات متحده محسوب می‌شد و برای سر او ۱۰ میلیون دالر جایزه تعیین شده بود، از این پس، مهره مزدور امریکا در معادلات داخلی افغانستان است و انتظار می‌رود که در نتیجه این تحول، تقابل شبکه حقانی با طالبان به رهبری ملا هبت الله آخوندزاده روز به روز تشدید شود و ایالات متحده نقش خود در حمایت از حقانی‌ها در این تقابل تعیین‌کننده و سرنوشت‌ساز را به خوبی ایفا کند؛ نقشی که به نظر می‌رسد بار دیگر به زلمی خلیلزاد به عنوان معمار اصلی طالبان تحت تسلط طالبان واگذار خواهد شد و او که در مرحله اول ماموریت خود نظام جمهوری را ساقط کرد و طالبان را به قدرت رساند این بار برای به قدرت رساندن شبکه حقانی تلاش خواهد کرد.
